Σχεδόν στη μέση των Κυκλάδων, το σχετικά μικρό σε έκταση νησί της Σύρου, κατάφερε από παλιά να ξεχωρίσει και να γίνει πρωτεύουσα του συμπλέγματος, ενώ σήμερα αποτελεί πολιτισμικό και διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων και έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς.

Θα σε πάρω να γυρίσω

Φοίνικα, Παρακοπή

Γαλησσά και Nτελαγκράτσια

και ας μου 'ρθει συγκοπή…

Στο Πατέλι, στο Nυχώρι

φίνα στην Αληθινή

και στο Πισκοπιό ρομάντζα

γλυκιά μου Φραγκοσυριανή…

… τραγούδαγε ο συριανός Μάρκος Βαμβακάρης για τις ομορφιές της Σύρου και τον έρωτα. Και φαίνεται πως ήξερε πολλά…

Σχεδόν στη μέση των Κυκλάδων, το σχετικά μικρό σε έκταση νησί της Σύρου ( http://bit.ly/ovZ0Y8 ), κατάφερε να ξεχωρίσει και να γίνει πρωτεύουσα του συμπλέγματος, ενώ η στρατηγική θέση του φυσικού της λιμανιού, την κατέστησε πέρασμα πολιτισμών. Αναπτύχθηκε ιδιαίτερα μετά το 1826, όταν εγκαταστάθηκαν εκεί πρόσφυγες από τα Ψαρά, τη Σμύρνη και τη Χίο και υπήρξε ναυτικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο του νέου ελληνικού κράτους. Επίσης στη Σύρο δημιουργήθηκε η πρώτη ναυτιλιακή εταιρεία της Eλλάδας, αλλά και τα πρώτα σύγχρονα ναυπηγεία. Το Νεώριο αποτέλεσε τη μεγαλύτερη βιομηχανική μονάδα του νησιού και μια από τις σημαντικότερες ναυπηγικοεπισκευαστικές βάσεις της Ελλάδας.

Η σύγχρονη Σύρος των 20.000 περίπου κατοίκων, ξεχωρίζει για την εξαιρετική νεοκλασική αρχιτεκτονική και την αρχοντιά της, για την κουλτούρα της και τις ομορφιές της.

Φτάνοντας κανείς στο λιμάνι του νησιού, αντικρίζει την πρωτεύουσα Ερμούπολη, απλωμένη αμφιθεατρικά σε δύο λόφους, μέχρι και τις ακτές γύρω από το λιμάνι. Στην κορυφή και των δύο λόφων δεσπόζουν δυο εκκλησίες, ο βυζαντινός, ορθόδοξος ναός της Αναστάσεως στην κορυφή του λόφου Βροντάδου και ο καθεδρικός, μπαρόκ καθολικός ναός του Αγίου Γεωργίου, στον αντικρινό λόφο της Άνω Σύρου.

Η Άνω Σύρος (το υψηλότερο κομμάτι της Ερμούπολης) είναι το «μπαλκόνι» της πόλης, με τα στενά της σοκάκια και τα λευκά κυκλαδίτικα σπίτια με τους βασιλικούς και τις βουκαμβίλιες και με μια θέα προς το λιμάνι, που μαγεύει. Εκεί θα βρείτε και το αναπαλαιωμένο σπίτι που στεγάζει το μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη, με φωτογραφίες και προσωπικά του αντικείμενα, αλλά και την πλατεία που φέρει το όνομά του.

Πιο χαμηλά, προς τη θάλασσα, «σύμβολα» του νησιού είναι το περίφημο δημαρχείο, έργο του Ερνέστου Τσίλερ, στην πλατεία Μιαούλη με τον ανδριάντα του Ανδρέα Μιαούλη και ο Άγιος Νικόλαος, κοντά στην συνοικία Βαπόρια (με τα επιβλητικά αρχοντικά που αγναντεύουν το πέλαγος), που ξεχωρίζει για την ομορφιά και το επιβλητικό του μέγεθος. Κοντά στην πλατεία, βρίσκεται και το θέατρο Απόλλων, που αποτελεί μικρογραφία της σκάλας του Mιλάνου, ενώ γενικότερα όλη η περιοχή μοιάζει να διατηρεί κάτι από την παλιά της αίγλη, τότε που συγκέντρωνε την αριστοκρατία της πόλης και έχει χαρακτηριστεί Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο και προστατευόμενος οικισμός.

Η Σύρος της κουλτούρας

Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα νησιά, η Σύρος παραμένει ζωντανή και κατά την περίοδο του χειμώνα. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι φοιτητές των πανεπιστημιακών σχολών που βρίσκονται εκεί, αλλά και η πολιτισμική δραστηριότητα που υπάρχει στο νησί: θεατρικές και κινηματογραφικές παραστάσεις, μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, επιμορφωτικά σεμινάρια και εκθέσεις.

Στην πλατεία Μιαούλη βρίσκεται το Πνευματικό κέντρο και η Δημοτική Βιβλιοθήκη που διαθέτει σπάνιο υλικό για την ιστορία της Σύρου, ενώ επίσης στο νησί λειτουργούν βιβλιοθήκες, το ιστορικό αρχείο Κυκλάδων, το μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη, ιστορικό-λαογραφικό μουσείο, το βιομηχανικό μουσείο Ερμούπολης και το αρχαιολογικό μουσείο Σύρου.

Εκτός Ερμούπολης και παραλίες

Εκτός από την Ερμούπολη, στη Σύρο υπάρχουν μικρά θέρετρα, ψαροχώρια, εξοχές και όμορφες παραλίες.

Το βόρειο μέρος του νησιού είναι ορεινό και δυσπρόσιτο, αλλά με εκπληκτικά τοπία και γραφική ομορφιά, λιγοστά μονοπάτια, γεφυράκια και παρθένες παραλίες, ενώ στο νότιο, πεδινό μέρος του βρίσκονται οι περισσότεροι οικισμοί και οι παραλίες. Εκεί, το οδικό δίκτυο είναι άριστο και οι δρόμοι συνδέουν όλα τα χωριά μεταξύ τους αλλά και με την Ερμούπολη, ενώ υπάρχουν σύγχρονες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και οργανωμένες παραλίες.

Η Ντελαγκράτσια ή Ποσειδωνία, ήταν κάποτε τόπος παραθερισμού για τους αριστοκράτες και είναι στολισμένη με εντυπωσιακά αρχοντικά και νεοκλασικά σπίτια. Ιδιαίτερη ομορφιά έχει και ο μικρός και απάνεμος όρμος της Βάρης, ενώ το Κίνι, στα δυτικά του νησιού, διαθέτει παραδοσιακές ταβέρνες με φρέσκο ψάρι.

Όσο για τις παραλίες, στην Ερμούπολη, θα βρείτε αυτές του Αγίου Νικολάου, στη συνοικία Βαπόρια, του Τάλιρου, του Βαγγελίδη και τα Κύματα. Όμως η παραλία του Γαλησσά, με την όμορφη αμμουδιά και των Αγκαθωπών με τα ρύκια κατά μήκος της, στα δυτικά, είναι οι πιο γνωστές και δημοφιλείς.

Η Βάρη, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Σύρου, δίπλα στον ομώνυμο γραφικό οικισμό, είναι επίσης μια ωραία παραλία, ενώ ο Μέγας Γιαλός διαθέτει δύο παραλίες με άμμο, στις οποίες υπάρχουν και δέντρα.

Στην ήρεμη παραλία Κόμιτο μπορείτε να κολυμπήσετε και να χαλαρώσετε κάτω από τη σκιά που κάνουν τα αλμυρίκια και στο Κίνι ,βρίσκεται η παραλία Δελφίνι, με τα πεντακάθαρα νερά και τη χρυσή άμμο.

Άλλες μικρές, πανέμορφες παραλίες της Σύρου είναι τα Γράμματα, ο έρημος κολπίσκος της Λίας, η Βαρβαρούσα, το Μαρμάρι και ο Αετός, όπου μπορείτε να φτάσετε με καραβάκι.

Τοπικά προϊόντα και γεύσεις

Ιδιαίτερα γνωστό και αγαπητό είναι το συριανό τυρί «Σαν Μιχάλη», ένα σκληρό, υποκίτρινο τυρί που παράγεται αποκλειστικά στο νησί. Έχει για βάση του το παστεριωμένο αγελαδινό γάλα και από το 1996 έχει επίσημα αναγνωριστεί ως προϊόν Π.Ο.Π. Επίσης στη Σύρο παράγεται εξαιρετική «Κοπανιστή», από νωπό γάλα που δεν έχει υποστεί θερμική επεξεργασία, αλλά και τα φημισμένα «σκορδολουκάνικα».

Στους βραχώδεις λόφους του νησιού, οι συριανοί μαζεύουν θυμάρι, φασκόμηλο, ρίγανη, χαμομήλι και άλλα βότανα, αλλά και τη γευστική κάπαρη.

Τέλος, ιδιαίτερα γνωστά είναι τα λουκούμια (πάνω από 20 διαφορετικά είδη) και οι χαλβαδόπιτες της Σύρου, που αποτελούν γλυκίσματα με εξαίρετη γεύση και χαμηλά λιπαρά.

Πώς θα πάτε:

-Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά, της Ραφήνας και της Θεσσαλονίκης με δρομολόγια συμβατικών πλοίων και ταχύπλοων. Με πλοίο το ταξίδι διαρκεί περίπου 4.30 ώρες, ενώ με το δελφίνι το ταξίδι διαρκεί 2.30 ώρες από το λιμάνι του Πειραιά και 2 ώρες από τη Ραφήνα.

-Αεροπορικώς ( www.hcaa-eleng.gr ).

Πού θα μείνετε:

Για τη διαμονή σας στο νησί επιλέξτε κατάλυμα από τις ιστοσελίδες: www.syros.gr/syros/index.php/en/component/sobi2/?catid=4 και www.syros.gr/syros/index.php/en/component/sobi2/?catid=3 . Εμείς σας προτείνουμε το Απολλώνειον Palace ( www.apollonionpalace.gr ) και το Palazzo Ploes ( www.hotelploes.gr ) στα Βαπόρια, στην Ερμούπολη, το αρχοντικό Βουρλή (www.vourlis.gr) και το «Ανεμόμυλος» ( www.anemomylos.gr ), στην Άνω Σύρο.

Πού θα φάτε:

Στο μεζεδοπωλείο «της Φιλομήλας» στην Αζόλιμνο, στο «Πλακόστρωτο» στο Σαν Μιχάλη (στην Απάνω Μεριά), στο εστιατόριο «Όνειρο», στην ταβέρνα «στην Ιθάκη του Αη» ( www.ithakitouai.gr ), στο «Αρχονταρίκι» και στο «Άμβυξ», στην Ερμούπολη και στην ταβέρνα «Λιλής» στην Άνω Σύρο ( www.greek-tourism.com/syros/restaurants/lilis-restaurant/index.htm ).

Πόπη Αθανασοπούλου

[email protected]