Η Μάνια Στάικου γράφει κριτική για την παράσταση «Η μπαλάντα του γέρου ναυτικού» την οποία ερμηνεύουν η Φιόνα Σω και ο Ντάνιελ Χέι Γκόρντον στο Φεστιβάλ Αθηνών (έως και τις 25 Ιουνίου, στην Πειραιώς 260).

Η Φιόνα Σω, μαζί με τον χορευτή και ηθοποιό Ντάνιελ Χέι Γκόρντον, ζωντάνεψαν, σε μια υποδειγματικά λιτή παράσταση, το εμβληματικό ποίημα του αγγλικού ρομαντισμού, την «Μπαλάντα του γερο-ναυτικού» του Σάμιουελ Κόλεριτζ, καθηλώνοντας το κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών.

Η σπουδαία ηθοποιός, αποκάλυψε την οριστική εκδοχή της παράστασής της, την οποία είχε πρωτοπαρουσιάσει πριν δύο χρόνια στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου. Με τη σκηνοθετική καθοδήγηση της στενής φίλης και συνεργάτιδάς της Φιλίντα Λόιντ (διάσημης από τις κινηματογραφικές δουλειές της) η Φιόνα Σω με την παλλόμενη ερμηνεία της και την υποβλητική φωνή της, έδωσε θεατρική υπόσταση, στα τρομαχτικά φαντάσματα που στοιχειώνουν τη θαλάσσια οδύσσεια του ηλικιωμένου ναυτικού του ποιήματος.

Μια σφοδρή ανεμοθύελλα τον παρέσυρε στον παγωμένο Νότιο Πόλο κι εκεί-σαν από μηχανής θεός-εμφανίστηκε ένα άλμπατρος. Ο ναυτικός σκότωσε αναίτια το πουλί που με την καλοτυχία του έφερνε ούριο άνεμο στα πανιά του πλοίου με τραγικά αποτελέσματα. Το πλήρωμα αποδεκατίζεται και ο ήρωας βρίσκεται «αιχμάλωτος» σε ένα στοιχειωμένο καράβι.

Πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι στην επική σύνθεση του ποιητή και φιλοσόφου Κόλεριτζ, ο οποίος είχε βρει καταφύγιο και στο όπιο, αντικατοπτρίζονται οι προσωπικοί του δαίμονες. Ωστόσο, το  αριστούργημα του μπορεί να αναγνωστεί ως μια παραβολή για την υπαρξιακή αγωνία, ένας πόλεμος μέχρις εσχάτων με τις σκοτεινότερες πλευρές του ανθρώπου και διαθέτει μια εγγενή δραματικότητα, την οποία ανέδειξε η Φιόνα Σω, με ευαισθησία και στιβαρότητα.

Κι αν αυτή ήταν η φωνή, ο εξίσου εκφραστικός και άξιος συνοδοιπόρος της σε αυτή τη σύντομη σκηνική περιπέτεια, ο Nτάνιελ Χέι Γκόρντον, με σωματικό «λεξιλόγιο» υπαγορευμένο από τον χαρισματικό χορογράφο Κιμ Μπράντστραπ, μεταμορφωνόταν σε άλμπατρος, στους νεκρούς ναυτικούς, στον ίδιο τον βασανισμένο ήρωα, ο οποίος αφηγείται τις περιπέτειές του στο περιθώριο ενός γάμου.

Με ελάχιστα θεατρικά αξεσουάρ, ένα καπέλο,ένα καράβι-μικρογραφία, ένα κουβά, ένα ξύλινο ραβδί-που ενίοτε λειτουργούσε και ως σταυρός μαρτυρίου- οι δύο ερμηνευτές απέδωσαν τις φωτοσκιάσεις του κειμένου, το πέρασμα από την ελπίδα στην αγωνία ως την εξιλέωση. Το αφαιρετικό σκηνικό της Χλόη Ομπολένσκι, ένα τεράστιο καραβόπανο που ξεδιπλωνόταν και μαζευόταν, αποτελούσε τον καμβά του ατμοσφαιρικού παιχνιδιού με τις σκιές.

Οι Ζαν Κάλμαν και Μάικ Γκάνινγκ, φωτίζοντας κατάλληλα τους ερμηνευτές, έδωσαν στις μεγεθυμένες σκιές τους επιπλέον ρόλο-(θαυμάσιες ήταν για παράδειγμα οι κινήσεις της σκιάς-άλμπατρος του Γκόρντον). Ατμοσφαιρική η σύνθεση και ο σχεδιασμός ήχων του Μελ Μερσιέ.

Συνολικά η παράσταση, παρά την αυστηρή λιτότητά της, ήταν δουλεμένη μέχρι την τελευταία της λεπτομέρεια. Η Φιόνα Σω έδωσε πραγματικά ένα εκπληκτικό μάθημα υποκριτικής. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η βαθιά αγάπη της για την ποίηση, είχε αποκαλυφθεί στη σκηνή πριν λίγα χρόνια, όταν είχε αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές για την θεατράλε ερμηνεία της στην «Έρημο χώρα» του Τ.Σ. Έλιοτ- εγχείρημα που είχε παρουσιαστεί στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.

Μάνια Στάικου