Κριτική: Λιτός «δαιμονικός» μονόλογος διά χειρός Μιχάλη Αγγελίδη

daimonas
ΔΕΥΤΕΡΑ, 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015

Ο βραβευμένος από την Ένωση Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών πολυφωνικός μονόλογος της Μαρίας Ευσταθιάδη που παίχτηκε στη Γαλλία (Φεστιβάλ Mousson d’ Ete και στο Studio de la Comedie Francaise) και στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, σε σκηνοθεσία και ερμηνεία Ρούλας Πατεράκη, ξαναζωντανεύει στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων από τον νεότατο Μιχάλη Αγγελίδη.

Ο «Δαίμονας» της Ευσταθιάδη, έχοντας ως αφετηρία το λογοκριμένο κεφάλαιο από το βιβλίο «Δαίμονες» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, όπου ο Νικολάι Σταβρόγκιν εξομολογείται τον βιασμό της Ματριόσα και την ακόλουθη αυτοκτονία της, αντιστρέφει την μυθιστορηματική πλοκή.
Το δωδεκάχρονο κορίτσι όχι μόνο δεν οδηγείται στην αυτοχειρία, αλλά, ενδίδοντας στη σαγηνευτική δύναμη μιας πρωτόγνωρης λαγνείας, αναπτύσσει με τον βιαστή της έναν έντονο και μεγάλης διάρκειας έρωτα: «Είσαι δώδεκα... είσαι δεκαοχτώ... είσαι κοντά πενήντα». Στα πενήντα της πια, όταν αυτός έχει αυτοκτονήσει, αναπολεί τη λαθραία αυτή σχέση που μόλυνε ανεπανόρθωτα την ψυχή της, οδηγώντας εντέλει και εκείνη στον θάνατο.
Όπως είχα γράψει πριν από τέσσερα χρόνια σε τούτη τη στήλη: «Με μικρές, ελλειπτικές προτάσεις που θηλυκώνουν τις χίμαιρες με την πραγματικότητα, τα όνειρα με εφιαλτικούς αιφνιδιασμούς και την ερωτική μέθη με ένα αίσθημα απώλειας, αδιεξόδου και πνιγμού», ο θαυμάσιος μονόλογος, καταλύοντας τολμηρά κάθε κοινωνική και ηθική σύμβαση, χειραγωγείται από τρεις φωνές - της Ματριόσα, του εραστή και ενός σχολιαστή που συνδέει θραυσματικά τα προσωπικά βιώματα με τα γεγονότα.
Η λιτή, ενδιαφέρουσα παράσταση, με ελάχιστα εικαστικά στοιχεία που τη βυθίζουν σε ένα ατμοσφαιρικό ημίφως (όπως μια λάμπα πετρελαίου) ή τη γειώνουν (ένα μικρό τοπίο από χώμα) και με ένα μικρόφωνο που χρησιμεύει για την εναλλαγή των προσώπων, έχει την τύχη να διαθέτει μια αξιόλογη ηθοποιό, την οποία ο σκηνοθέτης έντεχνα καθοδηγεί.
Η Μαριέττα Σπηλιοπούλου, χωρίς να μιμείται ανδρικές φωνές, με το δικό της βαθύ ηχόχρωμα, πλησιάζει το κείμενο με καθαρές γραμμές, παύσεις ουσιαστικές -η σιωπή, εξάλλου, «μιλάει» περισσότερο από τον λόγο- χαμηλούς τονισμούς και υψηλές αποχρώσεις. 
Και αναδεικνύει τη «δαιμονική» γραφή του στην οποία συναντώνται η ποίηση με τον ρεαλισμό, το πάθος με την αυτοκαταστροφή.
Δεν είναι τυχαίο που η συγγραφέας έχει ως μότο του βιβλίου της (εκδόσεις Κέδρος) τη ρήση του Λακάν «Επιθυμία του ανθρώπου είναι η κόλαση».
Ελένη Πετάση 
[email protected]