Η καλύτερη σειρά του Netflix επέστρεψε για την τέταρτη σεζόν της και κάναμε binge watching τα 12 νέα επεισόδια μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο.

[ακολουθούν spoiler για την τέταρτη σεζόν της σειράς]

Το σύγχρονο ενήλικο animation έχει γίνει όχημα των δημιουργών του να διοχετεύσουν τη δημιουργικότητά τους με μια απίστευτη αίσθηση ελευθερίας και πολλαπλών δυνατοτήτων, αλλά και ένα μέσο για την έκφραση των υπαρξιακών τους ζητημάτων. Πέρα από το ενδιαφέρον γεγονός ότι επιλέγουν το animation, το οποίο σε θεωρητική βάση μας πηγαίνει πίσω στην παιδική μας ηλικία, δημιουργώντας έτσι παραλληλισμούς για το ότι αυτοί οι άνθρωποι πέρα από την υπαρξιακή κρίση που βιώνουν, παλεύουν να διατηρήσουν την αθωότητα και την παιδικότητά τους, αδυνατώντας να συγχρονιστούν με τις απαιτήσεις της ενήλικης ζωής, έχουν καταφέρει να ανοίξουν νέους δρόμους στην τηλεόραση και αποδεικνύουν γιατί σήμερα είναι πολύ πιο ενδιαφέρον και σκεπτόμενο μέσο από το σινεμά.

Μια από τις σειρές που έχουν ξεχωρίσει σε αυτή την κατηγορία του animation είναι το «BoJack Horseman» του Netflix. Θα μπορούσε να μείνει στον κόσμο που έχτισε, με ένα Χόλιγουντ στο οποίο ανθρωπόμορφα ζώα ζουν εντελώς φυσικά μαζί με τους ανθρώπους. Και θα μπορούσε απλά να κάνει καυστικό σχολιασμό της βιομηχανίας του θεάματος, αφού πολύ λίγες σειρές έχουν πιο έξυπνο, εύστοχο και σαρκαστικό χιούμορ πάνω στην ποπ κουλτούρα. Και κάπως έτσι ξεκίνησε και η σειρά, κάπως αβέβαιη για το τι θέλει να είναι ανάμεσα στην κωμωδία, στο σχόλιο για το Χόλιγουντ, στον αντιήρωά της, ένα ανθρωπόμορφο άλογο που σημείωσε επιτυχία με ένα sitcom στα 90s και τώρα διανύει κρίση μέσης ηλικίας, αλλά και στα άπειρα visual gags που υπήρχαν σε αυτόν τον πολύχρωμο νέο κόσμο. Σταδιακά όμως προς το φινάλε της πρώτης σεζόν αποφάσισε να μη μείνει απλά στην επιφάνεια της πραγματικότητας που δημιούργησε, αλλά να προσεγγίσει τους χαρακτήρες σαν ένα οποιοδήποτε καταξιωμένο drama, με ηθοποιούς και χωρίς ζώα να συμπεριφέρονται ως ανθρώπους.

Στο τέλος της φανταστικής τρίτης σεζόν, η οποία ήταν και η πιο θεματικά σκληρή και καταθλιπτική του «BoJack Horseman», μια γροθιά στο στομάχι, έγινε σαφές ότι οι παραλληλισμοί του BoJack με τον ορισμό του σύγχρονου τηλεοπτικού αντιήρωα, τον Don Draper, είναι κάτι παραπάνω από βάσιμοι. Και οι δύο έχουν όσα θέλουν στην επαγγελματική τους καριέρα, αλλά τίποτα δε γεμίζει το βαθύ υπαρξιακό κενό που έχουν μέσα τους. Και για αυτό η ιδέα της φυγής από τα πάντα και τους πάντες είναι τόσο ελκυστική. Ειδικά προς τις τελευταίες σεζόν έγινε κατανοητό πως το «Mad Men» ήταν μια σειρά που μέσα σε πολλά άλλα, μιλούσε για την μοναξιά, όχι αυτή που δεν έχεις γύρω σου άτομα, αλλά την μοναξιά που μπορεί να είσαι περιτριγυρισμένος από κόσμο και παρόλα αυτά να μην μπορείς να δημιουργήσεις προσωπική σύνδεση με κανέναν. Και αυτή είναι και η χειρότερη κατάσταση στην οποία μπορεί να περιέλθει ένα άτομο, όταν δηλαδή η κόλαση δεν είναι οι άλλοι, αλλά η έλλειψή τους.

Στην τρίτη σεζόν του «BoJack Horseman» ο BoJack προσπάθησε να έρθει κοντά με άλλα όντα και να επενδύσει σε αληθινές σχέσεις, κάτι που φάνηκε πόσο σημαντικό είναι για αυτόν στο αριστουργηματικό υποβρύχιο επεισόδιο, μόνο για να αποτύχει παταγωδώς και να αποδειχθεί τοξικός για τους άλλους, μπαίνοντας σε νέο κύκλο εσωστρέφειας και αυτοκαταστροφικών διαθέσεων. Και στο τέλος, απλά έφυγε από όλους και όλα. Η πολυαναμενόμενη τέταρτη σεζόν έπρεπε λοιπόν να βρει έναν λόγο για την επιστροφή του. Δεν μπορούσε να βυθιστεί κι άλλο στην κατάθλιψη από τη στιγμή που έπιασε πάτο, οπότε έπρεπε να εξερευνήσει την κατάσταση του BoJack από μια διαφορετική οπτική. Κάπως έτσι, έφερε στο προσκήνιο μια χαμένη 17χρονη κόρη του BoJack, αλλά και την μητέρα του που βρισκόταν ξεχασμένη στο γηροκομείο με άνοια.

Η πρεμιέρα της σεζόν είναι το πρώτο επεισόδιο της σειράς που δεν περιέχει τον BoJack και λειτουργεί μια χαρά, κυρίως γιατί αποφασίζει να φέρει μπροστά την Princess Carolyn, τάση που διατηρείται σε όλη τη σεζόν και που αποδίδει τα μέγιστα. Η ιστορία της από την αρχή έως και το τέλος της σεζόν είναι εντελώς ξεχωριστή από αυτήν του BoJack και μόνο στο τέλος συγκλίνουν και έτσι μέσα από αυτήν αποκτούν φωνή οι ανησυχίες πολλών γυναικών μετά την ηλικία των 30. Ανέκαθεν ήταν ένα σημαντικό κεφάλαιο για τη σειρά, αλλά τώρα ήταν που αξιοποιήθηκε στο έπακρο, στην προσπάθειά της να κάνει οικογένεια και να βρει την ευτυχία, ενώ ταυτόχρονα κυνηγά και την επαγγελματική καταξίωση. Ουσιαστικά η Princess Carolyn ήταν η πρωταγωνίστρια της τέταρτης σεζόν, αντιμετωπίζοντας καθοριστικά ζητήματα του «τώρα ή ποτέ» για την υπόλοιπη ζωή της, ίδια με αυτά που είχε ο BoJack στην δεύτερη και την τρίτη σεζόν.

Δύο από τα καλύτερα επεισόδια της τέταρτης σεζόν είναι αυτά που έχουν γραφτεί από την Kate Purdy και αναφερόμαστε στο δεύτερο και το ενδέκατο. Στο δεύτερο επεισόδιο κάνουμε catch up στο μοναχικό ταξίδι του BoJack μακριά από τον πολιτισμό. Φτάνοντας στην άκρη της Αμερικής, καταλήγει στο σπίτι των παππούδων του που ζούσαν εκεί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά τώρα υπάρχει μόνο μια ατμόσφαιρα διάλυσης και παρακμής. Ο BoJack φτάνει στο απόλυτο σημείο αυτοκαταστροφής και μοναξιάς και εν τέλει αναπτύσσει μια απρόσμενη φιλία με τον γείτονά του, μια αρσενική ανθρωπόμορφη λιβελούλα που ανακαλύπτουμε ότι έχει ένα εξίσου τραγικό παρελθόν που δεν επιτρέπει την ενατένιση του μέλλοντος. Και αφού αποδομηθεί η ιδέα της φυγής ως κάτι που είναι προορισμένο να μείνει σαν ιδέα και που σε καμία περίπτωση δεν φέρνει την λύτρωση, με ένα σοκαριστικά σκληρό φινάλε στη σχέση του BoJack με την λιβελούλα, ο BoJack θα πάρει το δρόμο της επιστροφής προς το σπίτι του και προς τη ζωή.

Το παρελθόν έχει κεντρικό ρόλο στη σεζόν. Πέρα από τα flashback των παππούδων του BoJack και τον εγκάρδιο παραλληλισμό τους με το εδώ και τώρα του ίδιου, η εμφάνιση της κόρης του από το πουθενά και ο ερχομός της μητέρας του στο προσκήνιο μας βοηθούν να καταλάβουμε καλύτερα τον ίδιο και τα κίνητρά του. Ειδικά το αποκαλυπτικό έκτο επεισόδιο προσεγγίζει εις βάθος και με σοβαρότητα τις ενδότερες σκέψεις ενός καταθλιπτικού ατόμου. Η σχέση του BoJack με την μητέρα του είναι η χειρότερη δυνατή, αφού η ίδια ποτέ δεν ήταν έτοιμη για να γίνει μητέρα και δεν ενδιαφέρθηκε για την ανατροφή του BoJack ούτε έδειξε αγάπη προς τον γιο της και αυτός απλά ανταπέδωσε τα ίδια συναισθήματα προς τα πίσω. Και όλη αυτή η ιστορία κορυφώνεται στο ενδέκατο επεισόδιο που συγκαταλέγεται ήδη μέσα στα κορυφαία όλης της σειράς, αν δεν είναι ήδη το καλύτερο. Ολόκληρο το επεισόδιο είναι ένα flashback στη ζωή της μητέρας του BoJack, την οποία δεν καταφέραμε να γνωρίσουμε από την δική της πλευρά έως αυτό το σημείο, αφού λόγω της άνοιας είδαμε μόνο την μεριά του γιου της.

Στο «Time’s Arrow» ξετυλίγεται όλη η ζωή της μητέρας του BoJack, από την αριστοκρατική καταγωγή της και τους περιορισμούς του πατέρα της στα παιδικά της χρόνια, μέχρι τη στιγμή που γνώρισε τον νομά και υποστηρικτή της κουλτούρας του beatnik πατέρα του BoJack και πώς μέσα από την συναρπαστική περιπέτειας μιας βραδιάς κατέληξε έγκυος και παντρεύτηκε, μένοντας σε έναν γάμο που της προκάλεσε μόνο πλήξη και δυστυχία, μακριά από την ζωή για την οποία προοριζόταν. Και όσο για τον σύζυγό της, όσο περνούσαν τα χρόνια τόσο γινόταν μια χειρότερη εκδοχή του ίδιου του BoJack (καθόλου τυχαίο που και στους δύο την φωνή του δανείζει ο Will Arnett), με αποκορύφωμα το παιδί που έκανε παράνομα με την υπηρέτριά τους, την Henrietta, την υποτιθέμενη μέχρι εκείνο το σημείο κόρη του BoJack. Και μέσα από τις συμβουλές που δίνει προσωπικά η ίδια στην Henrietta, χωρίς να δικαιολογούμε την απουσία του ρόλου της ως μητέρα στην ανατροφή του BoJack, μπορούμε να πούμε πως όχι μόνο καταλαβαίνουμε και τη δική της μεριά, αλλά νιώθουμε άσχημα για την κατεστραμμένη ζωή που αναγκάστηκε να ζήσει. Όχι μόνο η ανατροπή για την ταυτότητα της αδερφής τελικά του BoJack ήταν εντελώς λειτουργική, αλλά οδήγησε και σε ένα αφοπλιστικά συγκινητικό φινάλε, με την μητέρα του BoJack να αναγνωρίζει επιτέλους τον γιο της, ο οποίος μέχρι εκείνο το σημείο πίστευε πως είναι η Henrietta, ακριβώς στο σημείο που αυτός ήταν έτοιμος να την εγκαταλείψει οριστικά. Και κάπου εκεί, οι δύο τους μοιράστηκαν την μοναδική αληθινή στιγμή που είχαν ποτέ που –πόσο ειρωνικό- στηρίχτηκε σε μια περιγραφή-ψέμα του BoJack ότι όλα θα πάνε καλά. Δύο βαθύτατα λυπημένες και διαλυμένες ζωές σε μια στιγμιαία λυτρωτική σύγκλιση.

Είναι ένα επεισόδιο για τις ανθρώπινες σχέσεις, για τον χρόνο, για τα τραύματα και πόσο βαθιά μένουν χαραγμένα (η μητέρα του BoJack θυμάται μονάχα τη στιγμή που ο πατέρας της της έκαψε την κούκλα της και το όνομα της γυναίκας την οποία άφησε έγκυο ο σύζυγός της), για τις ζωές που δεν πάνε όπως θα ήθελε ο ιδιοκτήτης τους και που δεύτερη ευκαιρία δεν υπάρχει και για το πώς οι κακές οικογενειακές σχέσεις και αποφάσεις μπορούν να καταστρέψουν τρεις ολόκληρες γενιές. Δε γίνεται να μη βουρκώσεις μετά από αυτό το επεισόδιο και να μη θελήσεις να πάρεις τον χρόνο σου έπειτα, ωστόσο το φινάλε μέσα στις πολλές ιστορίες που φτάνουν σε ένα κλείσιμο και με την σχέση του Peanutbutter με την Diane να φτάνει σε ένα οριακό σημείο και επιτέλους να καταφέρνουν να επικοινωνήσουν και να εκφραστούν ελεύθερα μεταξύ τους, κάτι που απέφευγαν με κάθε τρόπο σε όλη τη σεζόν, καταφέρνει να κλείσει με ένα χαμόγελο.

Αν εξαιρέσεις τον Todd που δεν είχε και πολλά σημαντικά να κάνει μακριά από τον BoJack (και που μοιάζει τόσο ξεπερασμένος στο σύμπαν της σειράς όσο και ο ίδιος ο Aaron Paul, που του δανείζει τη φωνή, στο στερέωμα της ποπ κουλτούρας αυτή τη στιγμή), πέρα από το ότι συνειδητοποίησε πως είναι ασεξουαλικός, κάτι από μόνο του σημαντικό, μιας και δε βλέπεις συχνά στην τηλεόραση χαρακτήρες με κανένα ενδιαφέρον προς ο,τιδήποτε σεξουαλικό, η τέταρτη σεζόν ήταν η πιο ισορροπημένη και μεστή για όλους τους χαρακτήρες και όλες οι ιστορίες πήραν το χρόνο τους για να αναπτυχθούν ισόποσα όπως πρέπει. Σε αντίθεση με το υπαρξιακό αδιέξοδο που κατέληξαν και οι τρεις προηγούμενες σεζόν, είναι αναζωογονητικό για την ίδια τη σειρά να κλείνει με μια αίσθηση ζεστασιάς, με την προστατευτική σχέση του BoJack προς την πρώην κόρη του και νυν αδερφή του να ήταν αυτό που χρειαζόταν ώστε να γεμίσει το απέραντο κενό στη ζωή του. Είναι αυτή η σεζόν που τοποθετεί και επισήμως το «BoJack Horseman» στην ελίτ των TV dramas, την ίδια στιγμή που ο σχολιασμός της ποπ κουλτούρας ήταν πιο βιτριολικός, πιο χιουμοριστικός και πιο επιτυχημένος από κάθε άλλη φορά στη σειρά. Είναι σπουδαία και μόνο η ύπαρξη του «BoJack Horseman».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]