Το πολυδιαβασμένο αστυνομικό μυθιστόρημα του Νορβηγού συγγραφέα κυκλοφορεί στο σινεμά με τον Michael Fassbender στο ρόλο του Harry Hole.

Η αστυνομική λογοτεχνία είναι πάντα δημοφιλής και κερδοφόρα και πολύ δύσκολα θα αλλάξει αυτή η πραγματικότητα. Αυτή την εποχή αδιαμφισβήτητα το μεγαλύτερο όνομα στο είδος είναι ο Νορβηγός Jo Nesbo, ο οποίος χαίρει ευρείας αναγνώρισης και στη χώρα μας. Φυσικά και το σινεμά θα εξαργύρωνε αυτή την αναγνώριση, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα και κινηματογραφικά μυθιστορήματά του, τον «Χιονάνθρωπο». Και είναι μια ταινία που ακόμη και αν δεν είναι «σημαντική» με καθαρά κινηματογραφικά δεδομένα, απευθύνεται από την αρχή σε ένα πολύ μεγάλο ακροατήριο.

Η μοναδική ένσταση που έχουμε απέναντι στην αστυνομική λογοτεχνία είναι ότι στη συντριπτική της πλειοψηφία μένει στην επιφάνεια και οδηγεί το κοινό της να αναρωτηθεί ποιος έκανε το έγκλημα, χωρίς να εμβαθύνει συχνά στα βαθύτερα αίτια για τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή την πράξη. Είναι ένα παιχνίδι μυαλού που δε θέλει ωστόσο να γίνει δυσάρεστο και για αυτό περιστρέφεται γύρω από την αποκάλυψη της ταυτότητας του εγκληματία παρά στο να ξύσει αληθινά στα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής. Ο Nesbo διαθέτει μια σκοτεινή πρόζα και στο πρόσωπο του Harry Hole έχτισε έναν αυτοκαταστροφικό αντιήρωα, ωστόσο πρόκειται περισσότερο για αισθητική κατεύθυνση και άποψη παρά για ψυχαναλυτική απόπειρα. Φυσικά και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Δε γίνεται κάθε έκφανση της τέχνης να έρχεται αντιμέτωπη με τα σκοτάδια και τα αδιέξοδα της ανθρώπινης ύπαρξης, αφού τότε θα γυρίζαμε όλοι με ψυχολογικά. Η mainstream ποπ κουλτούρα είναι περισσότερο από κάθε τι άλλο ένα καταφύγιο ώστε να αποδράσουμε από τον αρνητισμό της καθημερινότητας και να μπούμε σε άλλους διαφορετικούς κόσμους, με σασπένς αλλά δίχως άγχη.

Jack English

Για τον παραπάνω λόγο όμως, το μεγαλύτερο μέρος της αστυνομικής λογοτεχνίας βασίζεται στη λογική του εφήμερου σασπένς. Μένουν στην ιστορία συγγραφείς που κράτησαν σε αγωνία πολλά ξάγρυπνα βράδια τους αναγνώστες τους, αλλά τα περισσότερα έργα τους ξεφτίζουν με το που θα τα διαβάσεις. Για αυτό το λόγο λοιπόν και η κινηματογραφική μεταφορά του «Χιονάνθρωπου» από τον διακεκριμένο Σουηδό Tomas Alfredson («Let the Right One In», «Tinker Tailor Soldier Spy») είναι εν τέλει καταδικασμένη να περάσει στη λήθη, ήδη από τη στιγμή που πέφτουν οι τίτλοι τέλους.

Όσοι δε γνωρίζουν, αυτό που χρειάζεται να ξέρουν είναι πως η ιστορία διαδραματίζεται στο Όσλο της Νορβηγίας και περιστρέφεται γύρω από την υπόθεση ενός serial killer ο οποίος δολοφονεί νεαρές μητέρες και ως αποτύπωμα σε κάθε του έγκλημα αφήνει έναν χιονάνθρωπο. Ο Michael Fassbender υποδύεται τον ντετέκτιβ Harry Hole που θα αναλάβει να εξιχνιάσει την υπόθεση, μαζί με τη νέα βοηθό του, Katrine, στο ρόλο της οποίας συναντάμε την Rebecca Ferguson. Και δεν ξέρουμε τι ήταν αυτό που οδήγησε την παραγωγή στο να δει στο πρόσωπο του Fassbender έναν ιδανικό Harry Hole, αλλά σίγουρα δεν πείθει σε κανένα σημείο και είναι τόσο αταίριαστος με τον χαρακτήρα του ώστε να παραδίδει την πιο αδιάφορη και άνοστη ερμηνεία της καριέρας του. Η Ferguson από την άλλη δένει άψογα με το σκανδιναβικό σκηνικό και η ερμηνεία της διαθέτει σαφώς πιο δυνατό σφυγμό.

Προσπερνώντας το παράδοξο ότι όλοι είναι Νορβηγοί και μιλούν αγγλικά, ο κινηματογραφικός «Χιονάνθρωπος» είναι μια αλληλουχία από όμορφες ψυχρές εικόνες από χιονισμένα τοπία (άλλωστε διευθυντής φωτογραφίας είναι ο Dione Beebe του «Miami Vice» και ο Alfredson φημίζεται για το στυλιζάρισμά του) και ακόμη και η βία που παρουσιάζεται, αν και ωμή, δεν ξεφεύγει από την γενικότερη αισθητική κατεύθυνση. Σε ένα βασικό επίπεδο το σασπένς λειτουργεί για να κρατήσει τους θεατές που αναζητούν μια αρχετυπική αστυνομική ιστορία με λαμπερούς πρωταγωνιστές, δεν έχει να δώσει όμως τίποτα πέρα από αυτό ώστε να θυμάσαι την ταινία ένα μήνα αφού την παρακολουθήσεις. Όσο και αν θα θέλαμε ένα φιλμ με προσωπικότητα και με βάθος που θα χρησιμοποιήσει το βιβλίο μονάχα ως βάση και όχι σαν θέσφατο, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι πολύς κόσμος θα περάσει καλά βλέποντας την ταινία, ακόμη και αν δε δημιουργεί ούτε μια εστία συζήτησης μετά το τέλος της. Αυτή δεν είναι άλλωστε και η φύση ενός αστυνομικού μυθιστορήματος;

Η ταινία κυκλοφορεί στις αίθουσες από την UIP.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]