Στα «Skam» και «Degrassi: Next Class» χτυπά η καρδιά των εφήβων σήμερα

skam
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 09 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018

Μια ματιά σε δύο από τις σημαντικότερες teen σειρές της δεκαετίας, οι οποίες είναι φτιαγμένες για εφήβους αλλά δεν απευθύνονται μόνο σε αυτούς.

Τα τελευταία χρόνια, από τη στιγμή που οι παλαιότεροι των Millennials απέκτησαν τον έλεγχο του διαδικτύου, παρατηρείται μια τάση να προσπαθούν να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τις επιθυμίες των νεότερων Millennials και της Generation Z. Όσοι ανήκουν σε αυτή τη μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού είναι το κύριο target group σχεδόν όλου του ίντερνετ σήμερα και καθώς η φωνή τους δεν επεκτείνεται ακόμη στη δημιουργία στρατηγικών μάρκετιγνκ και απόψεων, μιλούν άλλοι εκ μέρους τους. Το αποτέλεσμα είναι να εκφέρουν γνώμη για αυτή τη γενιά άτομα που θεωρούν ότι είναι εξίσου cool με τη «νέα γενιά», όμως μιλούν όλη μέρα για μάρκετινγκ και μπίζνες και ποστάρουν memes για το πόσο βαριούνται τη ζωή στο γραφείο, ενώ βρίσκονται στο κρεβάτι από τις 11 και περιμένουν την έξοδο του Σαββάτου. Εν τέλει το μόνο που καταφέρνουν είναι να μοιάζουν σαν το meme με τον Steve Buscemi με το πατίνι στην πλάτη που προσπαθεί να κάνει παρέα με τα «cool παιδιά».

Αν πάρουμε παραδείγματα από το σινεμά, οι περισσότερες ιστορίες ενηλικίωσης μοιάζουν να απευθύνονται περισσότερο στην νοσταλγία των Millennials παρά στο εδώ και το τώρα της Gen Z. Βρισκόμαστε άλλωστε στη φάση του αποκορυφώματος της νοσταλγίας για ολόκληρη την γενιά των Millennials, οπότε μιας και όπως είπαμε αυτοί έχουν το καρπούζι και αυτοί έχουν και το μαχαίρι, έχουν τον τρόπο να φέρνουν και την ποπ κουλτούρα στα μέτρα τους. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικό να βλέπουμε δημιουργίες που κατανοούν τις ανάγκες και τα αληθινά προβλήματα των εφήβων και των νέων σήμερα, την ίδια στιγμή που απευθύνονται ακριβώς σε αυτούς. Τέτοιες περιπτώσεις είναι αυτές του «Skam» και του «Degrassi: Next Class».

Η περίπτωση του «Skam»

Ρίχνοντας μια ματιά στην ποπ κουλτούρα της δεκαετίας που διανύουμε, ένα ορόσημο για πολλούς νέους το οποίο ήρθε από το πουθενά είναι η παράξενη περίπτωση του «Skam». Μιλάμε για μια νορβηγική εφηβική σειρά η οποία προβλήθηκε από την αντίστοιχη ΕΡΤ της Νορβηγίας, διήρκησε από το 2015 έως το 2017, οι τέσσερις σεζόν της ωστόσο ήταν αρκετές ώστε να εξελιχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο πέρα από τα νορβηγικά σύνορα. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή τη στιγμή είναι στα σκαριά η αμερικανική εκδοχή της σειράς με τίτλο «Shame» (την οποία θα τρέξει η δημιουργός του «Skam», Julie Andem), ενώ ένα γαλλικό remake έχει ήδη ξεκινήσει να προβάλλεται.

Το «Skam» είναι μια σειρά που εκ πρώτης όψεως ξεχωρίζει για την άψογη αισθητική της, από τη φωτογραφία μέχρι το στιλ και τις εδώ-και-τώρα μουσικές επιλογές της, αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο καθιερώθηκε στη συνείδηση τόσων νέων. Πολύ απλά, έχει εξερευνήσει εις βάθος τις ανησυχίες της γενιάς που παρουσιάζει και για αυτό δημιούργησε και αληθινούς χαρακτήρες.

Δεν υπάρχει κανένα background και κάθε σεζόν επικεντρώνεται στην ιστορία ενός ξεχωριστού πρωταγωνιστή από την παρέα ενός Λυκείου στο Όσλο. Δένεσαι όμως κατευθείαν με τα πρόσωπα, αφού πολλές φορές η γλώσσα του σώματος -ένα βλέμμα, ένα άγγιγμα, ένα άβολο χαμόγελο, ένα ξέσπασμα- παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξωτερίκευση των εφηβικών συναισθημάτων. Οι ενήλικες λάμπουν δια της απουσίας τους και δε χρειάζονται να υπάρχουν εδώ. Άλλωστε το «Skam» δε χρειάζεται να έχει στο καστ γονείς και καθηγητές ώστε να ταυτιστούν μαζί τους οι «μεγάλοι». Είναι μια σειρά που απευθύνεται στο εφηβικό κοινό που ζει στο σήμερα και δεν κάνει συμβιβασμούς ως προς αυτό.

Ο τρόπος που προβλήθηκαν τα επεισόδια της σειράς είναι και αυτός πρωτοποριακός, αφού αρχικά κυκλοφορούσε κάθε ημέρα της εβδομάδας ένα μικρό ξεχωριστό σποτάκι διαδικτυακά και στο τέλος όλα αυτά τα αποσπασματικά βίντεο ενώνονταν για να σχηματίσουν ένα επεισόδιο που προβαλλόταν από την κρατική τηλεόραση της Νορβηγίας. Οι θεματικές που απασχόλησαν τη σειρά ήταν πολλές, όλες επίκαιρες και όλες τους αντιμετωπίστηκαν με αφοπλιστική ειλικρίνεια και ρεαλισμό, δίχως παράλληλα να εκλείπει ο λυρισμός εκεί που πρέπει. Σοβαρά ζητήματα όπως οι δυσκολίες που μπορεί να έχει μια σχέση και η εξερεύνηση της ταυτότητας, μέχρι την ομοφυλοφιλία και το bullying, τις ψυχολογικές ασθένειες, τη θρησκεία και τη σεξουαλική κακοποίηση, τίθενται στο μικροσκόπιο της σειράς με έναν τρόπο ώστε να υπάρχει άμεση ταύτιση και επικοινωνία με το εφηβικό/νεανικό κοινό, χωρίς πάντως το δράμα να γίνεται τόσο βαρύ που να καθίσταται ψυχολογικά εκβιαστικό.

Η Eva, η Noora, ο Isak, η Sana και η παρέα τους είναι σε μια πρώτη ανάγνωση «προνομιούχα» παιδιά που πηγαίνουν σε ένα καλό σχολείο που βρίσκεται στην πρωτεύουσα μιας από τις πιο πλούσιες σε κατά κεφαλή εισόδημα χώρες του κόσμου, αυτό δε σημαίνει όμως ότι δεν μπορούν να τους απασχολούν σημαντικά προβλήματα. Οι ανησυχίες της εφηβείας παραμένουν ίδιες ανεξάρτητα από τη χώρα, την κοινωνική τάξη και το φύλο και το «Skam» τις έφερε στην επιφάνεια, ανοίγοντας ένα διάλογο ανάμεσα στους νέους ανά τον κόσμο. Το «Skam» είναι μια σειρά για όσους ζουν για/στο ΤΩΡΑ και παρά το ότι έκλεισε τον κύκλο της πάνω στην ακμή της, η επίδρασή της θα φανεί ακόμη περισσότερο μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η περίπτωση του «Degrassi: Next Class»

Από την άλλη, το «Degrassi: Next Class» είναι μια καναδική σειρά η οποία αποτελεί το πέμπτο κεφάλαιο του Degrassi franchise, το οποίο ξεκίνησε το 1979 και επανέρχεται κατά διαστήματα με νέους σπουδαστές και νέες ιστορίες από το φανταστικό Λύκειο του Degrassi, αποτυπώνοντας κάθε φορά τα θέματα που αφορούν τους εφήβους της εκάστοτε εποχής.

Το «Degrassi: Next Class» ξεκίνησε το 2016 και έχει ολοκληρώσει ήδη τέσσερις σεζόν, μιλώντας ουσιαστικά για τα προβλήματα που αφορούν την Generation Z. Μέσα από τις προσωπικές ιστορίες των μαθητών στο Λύκειο Degrassi, προσεγγίζονται διάφορα ζητήματα, πολλά από τα οποία είναι και ταμπού. Το σεξ, το bullying, τα ναρκωτικά, ο ρατσισμός, η αυτοεκτίμηση, η ομοφυλοφιλία, η αυτοκτονία, η αντιμετώπιση του θανάτου και η έκτρωση έρχονται στο προσκήνιο με ανάγλυφο τρόπο, ώστε να δημιουργείται άμεσα ταύτιση με τους εφήβους σήμερα.

Από τη στιγμή που το «Degrassi: Next Class» μπήκε στο Netflix, ήταν θέμα χρόνου να γίνει παγκόσμιο και να ανεβεί στην εκτίμηση του νεανικού κοινού σε όλο τον κόσμο. Μπορεί σε σύγκριση με το «Skam» να λειαίνει κάποιες γωνίες και κάπου να λειτουργεί ως εκπαιδευτικό πρόγραμμα για σχολεία, αφού σαφώς δεν έχει την ίδια αισθητική -και πώς θα μπορούσε άλλωστε. Όμως αυτό δε σημαίνει πως δε διστάζει να τολμήσει, με τρανό παράδειγμα το σοκαριστικό φινάλε της δεύτερης σεζόν και τις ψυχολογικές επιπτώσεις που αυτό το γεγονός έχει στους πρωταγωνιστές κατά μήκος της τρίτης.

Κάθε σεζόν που περνάει, το «Degrassi: Next Class» γίνεται ολοένα και πιο σίγουρο για τον εαυτό του, παίρνοντας γενναίες αποφάσεις τις οποίες τις υποστηρίζει μέχρι τέλους. Σίγουρα μοιάζει αρκετά «τηλεοπτικό», στο σημείο να το λες μέχρι και ντεμοντέ όσον αφορά τη σκηνοθεσία του, αλλά το περιεχόμενό του κάθε άλλο παρά ξεπερασμένο είναι, αφού αγγίζει θέματα τα οποία μπορεί να μη θεωρούσες ότι πρέπει να συζητηθούν, ίσως επειδή είναι βασισμένα σε λανθασμένες μονόπλευρες αντιλήψεις δεκαετιών.

Με προγράμματα όπως το «Skam» και το «Degrassi: Next Class» καταρρίπτεται ο μύθος ότι η Generation Z είναι μια γενιά αποχαυνωμένων από τα social media παιδιών τα οποία ενδιαφέρονται μόνο για την κούφια εικόνα τους και για τίποτε άλλο. Πρόκειται για μια γενιά η οποία συζητά για ζητήματα τα οποία άλλοι έπρεπε να φτάσουν στα 30 τους ώστε να αποδεχτούν ότι υπάρχουν και πέρα από αυτά, είναι και μια γενιά η οποία προσπαθεί να ζει το τώρα δυνατά, κάτι που κάποιοι ίσως έχουν ξεχάσει πώς είναι. Σας προτείνουμε να τις ξεκινήσετε ανεξαρτήτως από την ηλικία σας και τα ξαναλέμε στο τρίτο rewatch του «Skam».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ

Θέλεις βραβευμένες ταινίες; Δες Nova!

Απόλαυσε ταινίες που σάρωσαν τα βραβεία σε Αμερική και Ευρώπη. Και ταινίες που ήδη κλέβουν την παράσταση στο χορό των φετινών βραβείων σε Α' προβολή: Τρεις Πινακίδες έξω από το Εντινγκ, έξω από το Μιζούρι, Wonder, Το Σχήμα του Νερού, The Disaster Artist, The Greatest Showman.