Who is who: Ζόε Σαλντάνα
Το click@Life ξεδιπλώνει τη φιλμογραφία της εκρηκτικής Ζόε Σαλντάνα, της οποίας η καριέρα πήρε… φόρα μετά την επιτυχία του «Star Trek» του Τζ. Τζ. Άμπραμς και του «Avatar» του Τζέιμς Κάμερον.
Γεννήθηκε στις 19 Ιουνίου του 1978, στο Νιού Τζέρσεϊ των Ηνωμένων Πολιτειών και το ολοκληρωμένο της όνομα είναι Ζόε Γιαντίρα Σαλντάνα Ναζάριο. Ο πατέρας της ήταν από τον Άγιο Δομίνικο και η μητέρα της από το Πουέρτο Ρίκο κι έτσι η ίδια μεγάλωσε μιλώντας καλά τόσο αγγλικά, όσο και ισπανικά.
Μεγάλωσε αρχικά στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, σε μικρή, όμως, ηλικία – μόλις 9 ετών – έχασε τον πατέρα της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και μετακόμισε με τη μητέρα της στον Άγιο Δομίνικο για τα επόμενα 7 χρόνια. Τα χρόνια που έζησε εκεί, διανύοντας την εφηβεία της, ανακάλυψε το ενδιαφέρον και το ταλέντο της στο χορό και ξεκίνησε μαθήματα τόσο μπαλέτου, όσο και σύγχρονου χορού στη διάσημη σχολή ECOS Espacio de Danza Academy, δημιουργώντας τα εφόδια για τη μετέπειτα πορεία της.
Όταν επέστρεψε στο Κουίνς, το πάθος της για το χορό διαδέχτηκε μια νέα μεγάλη αγάπη για την υποκριτική και ξεκίνησε τις παραστάσεις με τη θεατρική ομάδα Faces, οι οποίες είχαν κοινωνικό χαρακτήρα και απευθύνονταν κυρίως σε εφήβους, πιάνοντας θέματα όπως το σεξ και τη χρήση ουσιών. Οι παραστάσεις αυτές της χάρισαν όχι μόνο την πολύτιμη εμπειρία που χρειαζόταν για να ξεκινήσει την καριέρα της, αλλά και την ηθική ικανοποίηση ότι έκανε κάτι που πέρναγε ένα θετικό μήνυμα στους νέους και στην κοινωνία.
Στη συνέχεια βρέθηκε και στην ομάδα θεάτρου νέων της Νέας Υόρκης, όπου και έγινε αντιληπτή από ένα πρακτορείο ταλέντων και έχοντας σαν εφόδια τα προηγούμενα χρόνια χορού, υποκριτικής, αλλά και το ταλέντο της, κατάφερε να κερδίσει τον πρώτο της κινηματογραφικό ρόλο το 2000 στη μουσική δραματική ταινία «Center stage», ως χορεύτρια μπαλέτου. Προηγουμένως, το 1999, είχε βρεθεί και στα πλατό της διάσημης τηλεοπτικής σειράς «Νόμος και τάξη», για ένα επεισόδιο με ένα πολύ μικρό ρόλο.
Οι πρώιμοι ρόλοι της
Μετά το ντεμπούτο της σε κινηματογράφο και τηλεόραση, η Σαλντάνα πέρασε από κάποιες ταινίες, κυνηγώντας το ρόλο που θα της χάριζε δόξα και αναγνωρισιμότητα. Μετά το «Center stage», το 2001 είχε ένα μικρό ρόλο στην αισθηματική κομεντί «Get over it» με πρωταγωνίστρια την Κίρστεν Ντανστ και λίγο αργότερα την ίδια χρονιά κατέκτησε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στο θρίλερ σκηνοθεσίας Ριτς Μάρεϊ, «Snipes», μαζί με τον αμερικανό ράπερ Νέλι.
Το 2002 βρίσκεται στην περιπετειώδη κομεντί πλάι στη διάσημη τραγουδίστρια Μπρίτνεϊ Σπίαρς, όταν αυτή ακόμη μεσουρανούσε και δοκίμαζε την τύχη της και στον κινηματογράφο, στην ταινία «Crossroads» με θέμα ένα περιπετειώδες ταξίδι τεσσάρων φίλων στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ίδια χρονιά κερδίζει την πρώτη της υποψηφιότητα για βραβείο, με το βραβείο Mtv καλύτερου… φιλιού (με τον συμπρωταγωνιστή της Νικ Κάνον) στην κομεντί «Drumline» του Τσαρλς Στόουν ΙΙΙ.
Η… «πειρατίνα» και η άνοδος στην πορεία της
Το 2003 μια αμερικανική περιπέτεια φαντασίας με πειρατές έκανε θραύση στη μεγάλη οθόνη ανά τον κόσμο και η Σαλντάνα κατάφερε να είναι μέρος αυτής της επιτυχίας. Αναφερόμαστε στους «Πειρατές της Καραϊβικής: η κατάρα του μαύρου μαργαριταριού» που αποτέλεσε την πρώτη ταινία της σειράς και βασίστηκε στα θεματικά πάρκα του Ντίσνεϊ. Με τον Γκορ Βερμπίνσκι στη θέση του σκηνοθέτη, ο Τζόνι Ντεπ και ο Ορλάντο Μπλουμ βρίσκονται σε πρωταγωνιστικούς ρόλους, ενώ η Σαλντάνα υποδύεται την… «πειρατίνα» που θέλει να εκδικηθεί τον εκκεντρικό πειρατή Τζακ Σπάροου (Τζόνι Ντεπ), που της έκλεψε το καράβι, ούσα μία από τους λίγους χαρακτήρες που μιλούσαν με αμερικάνικη προφορά στην ταινία.
Οι «Πειρατές της Καραϊβικής» σημείωσαν τεράστια εμπορική επιτυχία, φτάνοντας τα 654 εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις, με τους κριτικούς να χαρίζουν ευνοϊκούς σχολιασμούς στην ταινία. Η Σαλντάνα, παρ’ όλο που δεν κέρδισε κάποιο βραβείο, ούτε βρέθηκε στις επόμενες ταινίες της σειράς, κατάφερε να αναδείξει το όνομά της και να γίνει γνωστή σε ένα ευρύτερο κοινό, κάτι που μελλοντικά θα της άνοιγε πόρτες.
Στη συνέχεια βρέθηκε ξανά στα πλατό του «Νόμος και τάξη», αλλά και στην επιτυχημένη δραματική κομεντί του Στίβεν Σπίλμπεργκ «The terminal», με τον Τομ Χανκς σε ρόλο ανατολικοευρωπαίου μετανάστη που παραμένει αποκλεισμένος στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης και την Κάθριν Ζέτα Τζόουνς σε ρόλο αεροσυνοδού. Η Ζόε Σαλντάνα έχει ένα μικρότερο ρόλο ως υπάλληλος του αεροδρομίου και αυτή η ταινία, όμως, της δίνει ευκαιρία για αναγνωρισιμότητα, αφού φτάνει τα 219 εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις και κερδίζει την αγάπη του κόσμου.
Μέσα στην ίδια χρονιά (2004), βρίσκεται και σε άλλες 2 ταινίες, τη δραματική «Haven» του Φρανκ Ε. Φλάουερς συναντώντας ξανά τον Ορλάντο Μπλουμ και το μιούζικαλ «Temptation» όπου είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, χωρίς όμως να σημειώσει κάποια ιδιαίτερη επιτυχία στην καριέρα της.
Το 2005 έρχεται άλλος ένας πρωταγωνιστικός ρόλος στην καριέρα της με τη δραματική ταινία «Constellation» του Τζόρνταν Γουόκερ Περλμαν, οι κριτικές, όμως, για την ταινία με θέμα μια Αφρο-αμερικανή οικογένεια δεν είναι ιδιαιτέρως θετικές.
Η επόμενή της δουλειά, παρ’ όλ’ αυτά την πάει σε πιο αισιόδοξα μονοπάτια, αφού βλέπει τον εαυτό της υποψήφιο για βραβείο Black Reel, βραβείο Image, Teen Choice και βραβείο Black movie, για την ερμηνεία της στην κομεντί «Guess who» του Κέβιν Ρόντνεϊ Σάλιβαν, όπου συναντά και τον… βασιλιά της κομεντί, Άστον Κούτσερ.
Η κομεντί «Dirty deeds» στην οποία τη συναντάμε στη συνέχεια θυμίζει λίγο «American pie» - μόνο που δε σημειώνει επιτυχία – και την ίδια χρονιά βρίσκεται και στην ισπανική ταινία «La maldición del padre Cardona» με ένα μικρό ρόλο.
Το 2006 η δραματική κομεντί «Premium» του Πιτ Τσάτμον, τη φέρνει και πάλι σε πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ λίγο αργότερα προσθέτει άλλες δυο κομεντί στο βιογραφικό της, την «Ways of flesh» του Ντένις Κούπερ, αλλά και τη δραματική κομεντί με θέμα τις ιστορίες 8 ζευγαριών, «After sex», στην οποία έχει ένα μικρότερο ρόλο, συναντώντας και τη Μίλα Κούνις.
Το διάστημα αυτό κάνει κι ένα τηλεοπτικό διάλειμμα, καθώς εμφανίζεται σε 5 επεισόδια της αμερικάνικης τηλεοπτικής σειράς «Six degrees» και στη συνέχεια επιστρέφει στον κινηματογράφο με τη δραματική ταινία «Blackout» με θέμα το μπλακάουτ του 2003 στις Βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και το Οντάριο του Καναδά, το οποίο επηρέασε περίπου 55 εκατομμύρια ανθρώπους.
Η επόμενή της ταινία τη βρίσκει στο ίδιο καστ με τον Ντένις Κουέιντ, τον Φόρεστ Γουίτακερ και τον Μάθιου Φοξ, στη δραματική περιπέτεια «Vantage point», το οποίο πήγε καλά εμπορικά, συγκεντρώνοντας 151 εκατομμύρια δολάρια στα ταμεία. Το 2009 δοκιμάζει την τύχη της στο θρίλερ «The skeptic», όπου υποδύεται το μέντιουμ, η ταινία, όμως, δεν καταφέρνει να σημειώσει εμπορική επιτυχία. Η επιτυχία, όμως, παραμονεύει με τις επόμενες ταινίες της.
Στον κόσμο του «Star Trek» και του «Avatar»
Το 2009 βγαίνει στους κινηματογράφους η 11η ταινία της σειράς «Star Trek», κάνοντας χαρούμενους τους… trekkies ανά τον κόσμο. Ο σκηνοθέτης Τζ. Τζ Άμπραμς στήνει μια εναλλακτική πραγματικότητα, που σύμφωνα με πολλούς fans και κριτικούς αποτελεί μια προσεγμένη προσέγγιση του franchise που λέγεται «Star Trek». Ο ίδιος ο Άμπραμς, λοιπόν, επιλέγει τη Σαλντάνα στο ρόλο της αξιωματικού επικοινωνιών Ουχούρα, έχοντας δει τη δουλειά και το ταλέντο της, ενώ η ίδια, όπως αποκάλυψε, δεν είχε δει ποτέ «Star Trek» (παρ’ όλο που της αρέσει η επιστημονική φαντασία), η μητέρα της, όμως, που υπήρξε φανατική, της έστελνε email με πληροφορίες και καθοδήγηση για το χαρακτήρα που επρόκειτο να ενσαρκώσει. Εν τέλει, όλα πήγαν καλά, η ταινία έλαβε καλές κριτικές και υψηλές εισπράξεις (385 εκατομμύρια δολάρια), ενώ η Ζόε Σαλντάνα βρέθηκε υποψήφια για ένα πλήθος βραβείων, κερδίζοντας βράβευση με το υπόλοιπο καστ από τους κριτικούς της Βοστόνης και βραβείο Premios Juventud καλύτερης ηθοποιού.
Κι από τον ένα κόσμο φαντασίας πηγαίνει στον άλλο και την ίδια χρονιά τη συναντάμε στην τρισδιάστατη υπερπαραγωγή του Τζέιμς Κάμερον με τίτλο «Άβαταρ», στα μέσα του 22ου αιώνα. Στην ταινία, η νεαρή ηθοποιός υποδύεται την κόρη του αρχηγού της φυλής των Νάαβι, Νεϊτίρι, η οποία είναι ένα ανθρωποειδές στον πλανήτη Pandora και στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βρίσκονται επίσης ο Σαμ Γουόρθινγκτον και η Σιγκούρνι Γουίβερ.
Η Σαλντάνα έχει την ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει στην ταινία που κατάφερε να ξεπεράσει τον «Τιτανικό» και να γίνει η πιο εμπορική – μέχρι στιγμής – ταινία όλων των εποχών, φτάνοντας στο ύψος των 2 δισεκατομμυρίων 782 εκατομμυρίων δολαρίων σε εισπράξεις και κερδίζοντας δεκάδες βραβεία. Εκτός από δόξα και φήμη, η Ζόι Σαλντάνα κέρδισε βραβείο BET, βραβείο Empire, Saturn, Premios Juventud κ.ά., όπως και πολλές υποψηφιότητες.
Όπως δήλωσε και η ίδια, ο ρόλος της Νεϊτίρι αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πρόκληση στη μέχρι τότε καριέρα της, αφού έπρεπε να ερμηνεύσει έναν μη-ανθρώπινο χαρακτήρα, να μάθει μια νέα γλώσσα κ.ο.κ, από την άλλη, όμως, η κούραση ήταν μεγάλη, ειδικά μέσα σε μια χρονιά που περιλάμβανε γυρίσματα για το «Avatar» και το «Star Trek», με αποτέλεσμα στο τέλος της χρονιάς η διάσημη ηθοποιός να… καταρρεύσει.
Πέρα από τη σωματική κούραση, όμως, καταφέρνει να δώσει ένα μεγάλο φιλί ζωής στην καριέρα της και συνεχίζει με την κομεντί «Ένας θάνατος σε μια κηδεία» με σκηνοθέτη τον Νιλ Λα Μπουτ, η οποία αποτελεί ριμέικ της επιτυχημένης αγγλικής κωμωδίας του 2007 σκηνοθεσίας Φρανκ Οζ. Οι τρελές καταστάσεις που προκαλεί, όμως, η συνεύρεση συγγενών σε μια κηδεία, δεν καταφέρνει να εξιτάρει τους κριτικούς, ενώ στα ταμεία φτάνουν 49 εκατομμύρια δολάρια και η ταλαντούχα ηθοποιός βρίσκεται υποψήφια για βραβείο BET και Teen Choice.
Το 2010 πρωταγωνιστεί στην περιπέτεια δράσης «The loser» και πάλι βρίσκεται υποψήφια για τα παραπάνω συν το βραβείο Image και την ίδια χρονιά το κοινό την απολαμβάνει στη δραματική κομεντί σατυρικού περιεχομένου «Burning palms» του Κρίστοφερ Μπ. Λάντον. Στη δραματική περιπέτεια «Ασύλληπτη συμμορία» συναντά τον Πολ Γουόκερ και τον Ματ Ντίλον, βλέποντας για άλλη μια φορά το όνομά της στις υποψηφιότητες για βραβείο Alma και Black Reel, ενώ την απολαύσαμε και στη δραματική περιπέτεια «Colombiana» του Ολιβιέ Μεγκατόν, όπου υποδύθηκε την Καταλέγια Ρεστρέπο, μια ψυχρή εκτελέστρια που θέλει να πάρει εκδίκηση για τη δολοφονία των γονιών της.
Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει και στο θρίλερ «The words», στο πλευρό των Ντένις Κουέιντ, Μπράντλεϊ Κούπερ και Τζέρεμι Άιρονς. Oι fans του «Avatar» θα την ξαναδούν στο σίκουελ της γνωστής επιτυχίας, που θα βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες μάλλον το 2015.
Πέραν όμως, της υποκριτικής, η Σαλντάνα είναι επίσης συνιδρύτρια του σάιτ My Fashion Data Base (MyFDB.com), μαζί με τον πρώην της Κιθ Μπρίτον, τον οποίο αρραβωνιάστηκε τον Ιούνιο του 2010, αλλά χώρισε το Νοέμβριο του 2011, μετά από 11 χρόνια σχέσης. Σύμφωνα με τα σκανδαλοθηρικά περιοδικά, η Σαλντάνα πλέον είναι μαζί με το νέο συμπρωταγωνιστή της, Μπράντλεϊ Κούπερ και απολαμβάνει την επιτυχία της, βλέποντας συχνά το όνομά της να φιγουράρει στις λίστες με τις πιο σέξι γυναίκες της γης.
Ενδεικτική φιλμογραφία: «Center stage» (2000), «Get over it» (2001), «Snipes» (2001), «Crossroads» (2002), «Drumline» (2002), «Pirates of the Caribbean: the curse of the black pearl» (2003), «The terminal» (2004), «Haven» (2004), «Temptation» (2004), «Constellation» (2005), «Guess who» (2005), «Dirty deeds» (2005), «La maldición del padre Cardona» (2005), «Premium» (2006), «Ways of the flesh» (2006), «After sex» (2007), «Blackout» (2007), «Vantage point» (2008), «The skeptic» (2009), «Star Trek» (2009), «Avatar» (2009), «Death at a funeral» (2010), «The losers» (2010), «Burning palms» (2010), «Takers» (2010), «Colombiana» (2011), «The words» (2012).