Μια χιλιοειπωμένη ιστορία σε μια ταινία που σίγουρα δεν μοιάζει με τις άλλες.

Ιστορία εκδίκησης στη βάση της, το Mandy του Πάνου Κοσμάτου συνιστά μια ψυχεδελική εμπειρία που σε κάθε πλάνο της αποθεώνονται η εικονογραφία και η φάτσα του Nicolas Cage (ο οποίος σπάνια βλεφαρίζει στην ταινία). Ξεκινώντας από την κλασική πλοκή ενός τραγικού θανάτου για τον οποίο ο ήρωας ζητάει εκδίκηση, ο Κοσμάτος φτιάχνει μια εντελώς στιλιζαρισμένη ταινία με παραισθησιακά και βουτηγμένα στο αίμα πλάνα που εναλλάσσονται υπό τους ήχους ροκ μουσικής μπάντας (Μουσική: Jóhann Jóhannsson). Ναι, σε κάποια σημεία θυμίζει λίγο το Mad Max αλλά στην πάρα πολύ σκοτεινή και ντελιριακή του εκδοχή.

«Καλύτερα να καίγεσαι παρά να ξεθωριάζεις»
Η ιστορία ξεκινάει με τον Red Miller (Nicolas Cage) και τη γυναίκα του, Mandy Bloom (Andrea Riseborough) οι οποίοι ζουν απομονωμένοι σε ένα δάσος ήσυχα τον έρωτά τους. Ο Red εργάζεται ως υλοτόμος ενώ η Mandy είναι καλλιτέχνης που αγαπάει το διάβασμα και δουλεύει ως υπάλληλος σε ένα μικρό κατάστημα. Όλα κυλούν ήσυχα ως τη στιγμή που ο Jeremiah (Linus Roache) μαγεύεται από τη Mandy. Ο Jeremiah που είναι ο αρχηγός μιας θρησκευτικής σέχτας- με μούρες που σε πείθουν χωρίς καν να μιλήσουν- και φαίνεται να μοιράζεται κοινά στοιχεία με τον Charles Manson (αποτυχημένοι μουσικοί και οι δύο, αποκαλούν τα θύματά τους «γουρούνια» και κάνουν χρήση ψυχεδελικών ναρκωτικών πριν από τα εγκλήματά τους) θεωρεί ότι η Mandy είναι ξεχωριστή και τη θέλει δική του για να λειτουργήσει. Για να την πάρουν όμως από το σπίτι της τα μέλη της σέχτας ζητούν τη βοήθεια κάποιων περίεργων και σκοτεινών πλασμάτων με μοτοσικλέτες. Φυσικά με το ανάλογο αντάλλαγμα. «Αίμα για αίμα» ακούγεται για να ανοίξει ένας ατέλειωτος κύκλος αίματος. Η σέχτα αποκτάει τη Mandy αλλά ο προσηλυτισμός της δεν πάει «κατ’ ευχήν» με αποτέλεσμα η Mandy να δολοφονηθεί για να…εξαγνιστεί. Και κάπως έτσι ξεκινάει ο Red να πάρει εκδίκηση για τον θάνατο της γυναίκας του.

«Εσύ πνίγεσαι, εγώ κολυμπώ»
Το πρώτο πράγμα στο οποίο διαφέρει η ταινία από τις αντίστοιχες του είδους της είναι η δομή της. Το Mandy δεν ξεκινάει κατευθείαν με τη δολοφονία της Mandy ούτε ολόκληρη η ταινία αφιερώνεται στην εκδίκηση. Το αντίθετο. Ο Κοσμάτος δομεί την ταινία σε τρία μέρη. Στο πρώτο έχουμε την ιστορία των δύο συζύγων, τον έρωτά τους, την καθημερινότητά τους, το φυσικό τοπίο, το δάσος και τη λίμνη. Στο δεύτερο μέρος έχουμε την απαγωγή, την προσπάθεια αποπλάνησης της Mandy από τον Jeremiah, τη δολοφονία και τη φωτιά. Η φωτιά κερδίζει την ηρεμία που έφερνε στο πρώτο μέρος το νερό και το δάσος. Στο τρίτο μέρος, τέλος, έχουμε την εκδίκηση, την cult σπλατεριά και την πραγματική φωτιά που φέρνει τον εξαγνισμό. Η φωτιά του Red κερδίζει τη φωτιά της σέχτας.    

Με αυτή τη δομή και προσπαθώντας να φτάσει σταδιακά στην αιματοβαμμένη κάθαρση του Red, ο Κοσμάτοςμ περνώντας από το ένα μέρος στο άλλο, σιγά σιγά υποβαθμίζει τον λόγο για να τον αντικαταστήσει σχεδόν στο τελευταίο μέρος με τη μουσική και τους ροκ ήχους που στήνουν την ψυχεδελική ατμόσφαιρα, δημιουργούν την απαιτούμενη ένταση και πολλές φορές λένε περισσότερα από τα λόγια. Στη μετάβαση αυτή από το ένα μέρος στο άλλο αλλάζουν λίγο και τα κάδρα. Σε όλη τη διάρκεια της ταινίας τα κάδρα παραμένουν συμμετρικά με το αντικείμενο του ενδιαφέροντος ή τη δράση να τοποθετείται στη μέση ή όσο πιο κοντά στη μέση γίνεται και πολύ συχνά εστιάζουν στο πρόσωπο του εκάστοτε ήρωα.

Ωστόσο, αν και ξεκινάνε αρκετά φωτεινά και καθαρά στο πρώτο μέρος, με τη μόνη παραμόρφωση στην εικόνα να έρχεται από τα φώτα και τους αντικατοπτρισμούς, όσο ξετυλίγεται η ιστορία τόσο θαμπώνουν, παραμορφώνονται και σκοτεινιάζουν εντελώς, παίζοντας με τα φώτα και τους φωτισμούς (κυρίως στο κόκκινο χρώμα που συχνά εφαρμόζεται σαν φίλτρο στα πλάνα), τους κλώνους και τις εναλλαγές των πλάνων (σπάνια fade in-fade out, αρκετά ξεθωριάζουν προτού τελειώσουν για να φανεί το επόμενο πλάνο)- με μόνη εξαίρεση τις στιγμές που ο Red θυμάται τη Mandy οι οποίες παρουσιάζονται ως σκηνές από κινούμενα σχέδια.

Ο Κοσμάτος φτιάχνει έτσι ένα εντελώς δικό του παραμορφωμένο, βουτηγμένο στο αίμα, παραληματικό κόσμο με έντονο το cult στοιχείο και τα φαλλικά σύμβολα. Θέλει να παρωδήσει και να κάνει μια ταινία σπλάτερ, αλλά δεν θέλει να χάσει το προσεκτικά επιμελημένο στιλ του. Άλλοτε το καταφέρνει κι άλλοτε όχι. 

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]