Ευτυχισμένος Όσκαρ: Οι δυστυχισμένες στιγμές του ευτυχισμένου Ουάιλντ

the-happy-prince
ΤΕΤΑΡΤΗ, 05 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018

Ο Oscar Wilde στιγματίζει τον Rupert Everett.

Πηγή διαρκούς έμπνευσης στη ζωή του ηθοποιού Rupert Everett, όπως ο ίδιος έχει αποκαλύψει, έχει αποτελέσει ο μεγάλος συγγραφέας Oscar Wilde, τη ζωή του οποίου ζωντανεύει στην ταινία Ευτυχισμένος Όσκαρ (The Happy Prince) υπογραμμίζοντας από τη μία τη μεγάλη προσωπικότητα του συγγραφέα και από την άλλη ένα διαρκώς επίκαιρο θέμα, τη σεξουαλικότητα και πώς αυτή επηρεάζει τη ζωή ενός ανθρώπου.

Για να γίνει η ταινία τού πήρε κάπου δέκα χρόνια, κυρίως για να βρει χρηματοδότηση, η οποία, όπως ο ίδιος υποστηρίζει, ήρθε λόγω της συμμετοχής του φίλου του, Colin Firth. Και αφού κανένας σκηνοθέτης δεν ήθελε να αναλάβει την ταινία, την ανέλαβε ο ίδιος. Έτσι η ταινία Ευτυχισμένος Όσκαρ από μια ταινία για τον Ουάιλντ κατέληξε σε μια πολύ προσωπική ταινία του Everett για τον Wilde. Γιατί ο Everett γράφει το σενάριο, σκηνοθετεί και υποδύεται τον Wilde. Κι αν ως ηθοποιός ήταν περισσότερο από έτοιμος για να τον υποδυθεί, υστέρησε λίγο στο σενάριο και τη σκηνοθεσία (βάζοντας στο τέλος, κυρίως, κάποιες πινελιές μελοδράματος, δείχνοντας αδυναμία να εκμεταλλευτεί την παρουσία της Emily Watson στον ρόλο της συζύγου), ψεγάδια που, ωστόσο, καλύπτονται από την αγάπη με την οποία προσεγγίζει το θέμα και την εξαιρετική του ερμηνεία.

Ο Everettλοιπόν επιλέγει το τρυφερό και μελαγχολικό παραμύθι του Wilde «Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας» για να συνοδεύσει την ιστορία της ζωής του συγγραφέα. Έτσι στην ταινία βλέπουμε τα πραγματικά γεγονότα μαζί με σκηνές κατά τις οποίες ο Wilde αφηγείται σε διαφορετικά πρόσωπα (αρχικά στους γιους του κι έπειτα στα παιδιά από τις φτωχογειτονιές του Παρισιού με τα οποία διατηρεί φιλία) το παραμύθι που τελικά χαρίζει τον τίτλο του στην ταινία και συμβολίζει ολόκληρη την ύπαρξη του Wilde.

«Είμαστε όλοι μέσα στομ βούρκο, όμως μερικοί από εμάς κοιτάζουμε τα άστρα»
Η ταινία ξεκινάει από το Παρίσι κατά τις τελευταίες μέρες της ζωής του  Wilde παίρνοντας για δεδομένο ότι ως κοινό γνωρίζουμε το έργο του (δεν βλέπουμε πουθενά το δημιουργικό του πνεύμα) και εξηγώντας μας μόνο ότι λίγα χρόνια νωρίτερα ο Wilde ήταν το πιο διάσημο άτομο στη Βρετανία και πως κατηγορήθηκε από τον πατέρα του εραστή του, Μπόσι (Colin Morgan), για ομοφυλοφιλία (σε μια εποχή που ήταν παράνομες οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις), πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη του σε δύο χρόνια καταναγκαστικών έργων για σοδομισμό. Έτσι η αφήγηση ξεκινάει από το τέλος με συνεχόμενα flashbacks στην αρχή του τέλους, την αποφυλάκιση δηλαδή του Wilde το 1897.

Η μετακίνηση στον χρόνο με τα flashback συνοδεύεται από μετακινήσεις στον χάρτη καθώς η ταινία αποτελεί ένα ιδιότυπο roadmovie με τελικό προορισμό την πτώση.Το κινηματογραφικό ταξίδι του Wilde ξεκινάει από τη Βρετανία, το «φυσικό περιβάλλον του υποκριτή», όπως λέει ο ίδιος στην ταινία, συνεχίζει στην εξορία της Γαλλίας, έπεται η καταστροφική απόδραση στην Ιταλία και τελειώνει στη Γαλλία, στις φτωχογειτονιές του Παρισιού όπου είχε βρει «άσυλο».

Ο Everett μαγεύεται από τα σκοτεινά χρόνια της ζωής του Oscar Wilde και αφιερώνει μόνο σε αυτά ολόκληρη την ταινία του. Τα σκοτεινά χρόνια τα συνοδεύει με σκοτεινές λήψεις, γήινα χρώματα, κλειστούς χώρους και στενά δρομάκια, πλάνα που είτε φωτίζονται στο μισό τους μέρος, είτε έχουν κάποιο εμπόδιο να περιορίζει την ορατότητα σε όλο το εύρος, περίεργες και απότομες  εναλλαγές των πλάνων. Παρόλο όμως που η ιστορία είναι σκοτεινή και θλιβερή, η ταινία διαθέτει ανάλαφρες σκηνές (όπως η σκηνή στη Νάπολη κατά την οποία εισβάλει στο σπίτι η Ιταλίδα μάνα ψάχνοντας για γυναίκες) και αστείες ατάκες (όπως το «Η ταπετσαρία μου και εγώ παλεύουμε μέχρι θανάτου. Ένας από τους δύο πρέπει να φύγει» που είχε πει επιβεβαιωμένα ο Wilde).

Το χιούμορ της ταινίας προέρχεται κυρίως από το χιούμορ και τον τρόπο που διασκεύαζε τον πόνο του ο Oscar Wilde ο οποίος χρησιμοποιεί το πνεύμα του ως ασπίδα σε αυτό που του συμβαίνει. Γιατί για τον Wilde  η πραγματική καταδίκη δεν ήταν η φυλάκιση ούτε η εξορία, αλλά η ταπείνωση και η ντροπή. Και με αυτές τα βρήκε πολύ γρήγορα γιατί τις αποδέχτηκε. 

 

«Είμαι ο Ιούδας του εαυτού μου»
Τελικά, δύο πράγματα κάνει εκπληκτικά ο Everett σε αυτή την ταινία. Το ένα είναι ο τρόπος με τον οποίο σκιαγραφεί τον Wilde  . Δεν αγιοποιεί, δεν αμαυρώνει. Φτιάχνει μια αντιφατική προσωπικότητα με καλές και κακές στιγμές, καλές και κακές συμπεριφορές, με έφεση στις καταστροφικές επιλογές,το αλκοόλ και τις ακολασίες.

Και το άλλο είναι ο τρόπος που ενσαρκώνει. Πέρα από την τρομερή μεταμφίεση και την προφορά, ο Everett με αρκετή θεατρική εμπειρία σε ουαλντικούς ρόλους προσδίδει βάθος και  θεατρικότητα στον κινηματογραφικό του ήρωα. Ο Wilde του Everett φαίνεται να χειρίζεται ο ίδιος το βάρος της πτώσης του σε μια διαδρομή στην οποία ξοδεύει από επιλογή μέχρι τέλους τον εαυτό του.

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]