«Πού είναι η οργή του;»

Ένα σύστημα δικαιοσύνης με ρωγμές και η φεμινιστική θεώρηση μιας αστυνομικής υπόθεσης με βιασμούς μπαίνουν στον πυρήνα της νέας σειράς του Netflix «Unbelievable» (Απίστευτο).  

Διαθέτοντας μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία η σειρά των Susannah Grant, Michael Chabon και Ayelet Waldman βασίζεται σε αληθινά γεγονότα τα οποία είχε φέρει στη δημοσιότητα ένα άρθρο των ρεπόρτερ της εφημερίδας ProPublica, T. Christian Miller και Ken Armstrong.

Η υπόθεση της σειράς περιστρέφεται γύρω από την Marie (Kaitlyn Dever), μια 18χρονη ορφανή κοπέλα η οποία καταγγέλλει τον βιασμό της για να ανακαλέσει μερικές μέρες μετά και αφού έχει εξαντληθεί να περιγράφει στους διάφορους πράκτορες τι της έχει συμβεί. Η σειρά κινείται σε δύο χρόνους τους οποίους από το δεύτερο επεισόδιο βλέπουμε παράλληλα. Ο ένας χρόνος αφορά την καταγγελία της Marie και τη ζωή της λίγο μετά το συμβάν ενώ ο άλλος μας μεταφέρει τρία χρόνια αργότερα και σε διαφορετική περιοχή. Στο δεύτερο χρόνο βλέπουμε τις έρευνες δύο γυναικών ντετέκτιβ πάνω σε μια σειρά περιστατικών βιασμού που παρουσιάζουν ομοιότητες μεταξύ τους. Παρουσιάζουν όμως ομοιότητες και με την περιγραφή του βιασμού της Marie, βιασμό τον οποίο η ίδια έχρισε ψευδή.  

Η έμπειρη και συχνά ιδιόρρυθμη Grace Rasmussen (Toni Collette) και η αφοσιωμένη στη δουλειά, την οικογένεια και τη θρησκεία της Karen Duvall (Merritt Wever) είναι οι δύο ντετέκτιβ που αναλαμβάνουν να κυνηγήσουν τον κατά τα φαινόμενα καθ’ έξιν βιαστή.  

Το άρθρο των T. Christian Miller και Ken Armstrong στο οποίο βασίζεται η σειρά έχει τίτλο «Μια απίστευτη ιστορία βιασμού» και κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 2015. 

 Το «Unbelievable» ολοκληρώνεται σε 8 επεισόδια των 45-50 λεπτών και τοποθετείται κάπου ανάμεσα στο «Mindhunter» και το «When they see us». Από το πρώτο δανείζεται αρκετά στοιχεία στον τρόπο που αφηγείται την ιστορία και με το δεύτερο μοιράζεται την αίσθηση του αδιανόητου της ιστορίας.  Γιατί όπως ακριβώς το «When they see us» θύμωσε το θεατή με την παράλογη υπόθεση των πέντε του Central Park, έτσι και το «Unbelievable» τον εξαντλεί με την υπόθεση της Marie. Από ένα σημείο και μετά μάλιστα δεν έχει καν σημασία αν η Marie λέει την αλήθεια για το βιασμό ή όχι. Σημασία έχει η απροθυμία του συστήματος να ακούσει την εκδοχή αυτής της κοπέλας, μιας ηρωίδας που εμφανίζεται από την αρχή εύθραυστη, ανισόρροπη και γενικά με την συμπεριφορά της δεν πείθει και πολύ ότι της έχει συμβεί κάτι τόσο τραυματικό όσο η σεξουαλική επίθεση. Και αυτό την καθιστά κατευθείαν στα μάτια του συστήματος αναξιόπιστη. Κι από τη στιγμή που γίνεται αναξιόπιστη από την αστυνομία, γίνεται αναξιόπιστη στα μάτια όλων, κάτι που φαίνεται να την συνθλίβει περισσότερο και από τον ίδιο το βιασμό.  

Ξεκινώντας επομένως από αυτή την υπόθεση η σειρά αναρωτιέται όχι μόνο ποια είναι η αλήθεια, αλλά και ποιοι είναι αυτοί που αποκτούν το δικαίωμα να ακουστούν και κυρίως ποιοι είναι αυτοί που τελικά θα γίνουν πιστευτοί. Κι αφού ξεμπροστιάσει το σύστημα και τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στη Marie, συνεχίζει για να εστιάσει στην σεξουαλική κακοποίηση, αρνούμενη, ωστόσο, να αναπαραστήσει το βιασμό και αποφεύγοντας τις βίαιες, φετιχιστικές σχεδόν απεικονίσεις του. Το «Unbelievable» εστιάζει στην απεικόνιση του τραύματος και του τρόπου με τον οποίο επηρεάζει την ζωή μιας γυναίκας μια σεξουαλική επίθεση.  

Η κάμερα στη σειρά εστιάζει συχνά στα πρόσωπα και τις αντιδράσεις τους μέσα από κοντινά πλάνα είτε θολώνοντας ό,τι άλλο υπάρχει στο κάδρο. 

«Κανείς δεν κοιτά τα στοιχεία για τη βία κατά των γυναικών. Αν βιάζονταν άνδρες με τον ίδιο ρυθμό;» διαπιστώνει στο 5ο επεισόδιο η ντετέκτιβ Rasmussen όταν σε διάλογο με την Duvall διαφωνούν για το πάθος ενός άνδρα πράκτορα του FBI και την αφοσίωσή του στην υπόθεσή τους. «Πού είναι η οργή του;» θα αναρωτηθεί στη συνέχεια και σε μια της φράση θα συμπυκνώσει ίσως ολόκληρη τη φεμινιστική προσέγγιση της σειράς στην οποία συνεισφέρει (πέρα από την ίδια την ιστορία και το γεγονός ότι δύο γυναίκες αναλαμβάνουν την υπόθεση) η συμπάθεια της κάμερας στο θέμα, καταγραφοντας, για παράδειγμα, τον τρόπο με τον οποίο η υπόθεση επηρεάζει-και επηρεάζει πολύ- τις δύο ντετέκτιβ. Κατά κάποιο τρόπο πρόκειται και πάλι για την απεικόνιση του τραύματος της σεξουαλικής επίθεσης, μόνο που σε αυτή την περίπτωση είναι τραύμα δευτέρου βαθμού.  

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]