Με το ψυχολογικό θρίλερ «Μiss Violence», ο Αλέξανδρος Αβρανάς, συμμετέχει στο διαγωνιστικό τμήμα του 70ου Φεστιβάλ Βενετίας, διεκδικώντας τον Χρυσό Λέοντα. Ο νέος σκηνοθέτης μιλάει στο click@Life για την περιπέτεια των γυρισμάτων της «Miss Violence» και τα διαφορετικά πρόσωπα της βίας.

Στις 28 Αυγούστου ανοίγει η αυλαία της φετινής κινηματογραφικής Μόστρα και ο Αλέξανδρος Αβρανάς θα βρεθεί ανάμεσα στους Stephen Frears, Τerry Gilliam, James Franco, Philipe Garrel και άλλους σημαντικούς δημιουργούς από όλο τον κόσμο. Η «Μiss Violence» είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας του νέου δημιουργού, ο οποίος το 2008 είχε αποσπάσει επτά βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με το «Without», ενώ η φιλμογραφία του περιλαμβάνει ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ.

«Είναι πάντα έκπληξη όταν ένα μεγάλο φεστιβάλ επιλέγει την ταινία σου. Έτσι κι αλλιώς εμένα είναι μόλις η δεύτερη ταινία μου-δεν θα έλεγα ότι είναι σπάνιο αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο να πάει κανείς σε ένα μεγάλο φεστιβάλ στο διαγωνιστικό τμήμα. Το ήλπιζα αλλά δεν το περίμενα» τονίζει ο Αλέξανδρος Αβρανάς. Να ελπίζουμε σε κάποιο βραβείο; Δεν το αποκλείει αλλά δηλώνει πως «συμμετέχουν αρκετά σημαντικά ονόματα στο φεστιβάλ. Μόνο και μόνο η συμμετοχή είναι αρκετή».

Η «Μiss Violence» ανατέμνει με καυστική ματιά τη λειτουργία της οικογένειας, όμως δεν περιορίζεται στο στενό πλαίσιο της, καθώς αποκτά ευρύτερη προοπτική. Κι αυτό ήταν ίσως ένα από τα βασικά πλεονεκτήματά της που «μέτρησε» ώστε να συμπεριληφθεί στο διαγωνιστικό τμήμα. «Από όσα μας είπαν, θεωρώ ότι επέλεξαν την ταινία επειδή έχει μια έντονη πολιτική διάσταση κρυμμένη σε δεύτερο επίπεδο. Δηλαδή το φινάλε της «Miss Violence» ανάγει το concept τoυ φιλμ σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, ξεφεύγοντας πλέον από την οικογένεια. Νομίζω ότι αυτό ήταν το βασικό στοιχείο και το ότι η ταινία θα μπορούσε να συμβαίνει σε οποιαδήποτε διπλανή πόρτα σε όλο τον κόσμο», εξηγεί ο δημιουργός της. Και ποιο πιστεύει ότι είναι το δυνατό της στοιχείο; «Είναι πολύ ειλικρινής, σέβεται τον θεατή και το θέμα της. Δηλαδή δεν έχει καμία διάθεση για σοκ εφέ παρότι είναι πολύ σκληρή και σε παγώνει αρκετά. Από εκεί και πέρα όμως δεν θέλει να γίνει εριστική αλλά προσιτή στον θεατή».

H αλήθεια της «Miss Violence»

Το σενάριο της ταινίας είναι εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα. Στην υπόθεση του έργου, η εντεκάχρονη Αγγελική αυτοκτονεί την ημέρα των γενεθλίων της. Πηδά από το μπαλκόνι, με ένα χαμόγελο χαραγμένο στο πρόσωπό της. Κι ενώ η αστυνομία και οι κοινωνικές υπηρεσίες προσπαθούν να ανακαλύψουν τα αίτια της τραγωδίας, η οικογένεια της μικρής, επιμένει πως πρόκειται για ατύχημα. Ώσπου αρχίζει να εμφανίζεται η πρώτη «ρωγμή»: ο μικρός αδελφός της Αγγελικής φέρνει κατά λάθος στο φως κάποιες ενδείξεις που θα υποχρεώσουν τα μέλη της οικογένειας να αντιμετωπίσουν όσα τόσα χρόνια έκρυβαν…

Το σενάριο συνυπογράφει ο Αλέξανδρος Αβρανάς με τον Κώστα Περούλη. «Είχα ακούσει την ιστορία από έναν Γάλλο casting director στο Βερολίνο για ένα κοριτσάκι που αυτοκτόνησε. Με είχε σοκάρει τότε. Τι είχε δει ένα 11χρονο κοριτσάκι ώστε να στερηθεί τη ζωή του; Το βρήκα συγκλονιστικό και κάναμε για ένα χρόνο έρευνα επί του θέματος. Τα παιδιά στην Αμερική για παράδειγμα, αυτοκτονούν από πέντε ετών. Οπότε όλη αυτή η ιστορία μου φάνηκε πολύ σημαντική για να την ακούσει ο κόσμος», θυμάται ο σκηνοθέτης και προσθέτει: «η οικογένεια είναι πολύ καλή περίπτωση για να μιλήσεις για κάτι μεγαλύτερο. Είναι κάτι σύνηθες στον κινηματογράφο. Νομίζω ότι αυτό κατάφερε να κάνει η ταινία και αυτή ήταν η αιτία που άγγιξε και τους υπεύθυνους στο Φεστιβάλ Βενετίας. Η ιστορία θα μπορούσε να διαδραματίζεται παντού, στην Ιταλία, τη Γερμανία, στην Αμερική…Η ταινία διαδραματίζει όλον τον κύκλο της βίας-τη βία με την ευρύτερη έννοια- που δεν σταματάει. Η βία δεν είναι απλά είτε η σωματική, είτε ψυχολογική, ή σεξουαλική. Η βία έχει πολλές μορφές, εξελίσσεται και ελίσσεται».

Και η πιο ύπουλη μορφή της βίας ποια είναι; «Νομίζω ότι είναι η ψυχολογική. Και η βία στην οικογένεια παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θεωρώ ότι το βγάζει η ταινία σαν αίσθηση. Μόλις τελειώνει αισθάνεσαι βιασμένος...Δεν μπορεί να ξέρει κανείς ότι του ασκείται βία, γιατί η οικογένεια είναι η πρώτη μορφή κοινωνίας την οποία ζούμε. Και αποτελεί και τον πρώτο τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε την κοινωνία. Ό,τι μας συμβαίνει στην οικογένεια το θεωρούμε φυσιολογικό και αυτό είναι ύπουλο, γιατί μπαίνει από πολύ νωρίς μέσα μας. Οπότε βγαίνεις σε μια κοινωνία η οποία εν τέλει αφήνει να υπάρχει η οικογένεια με αυτή την μορφή. Και η οικογένεια σε προετοιμάζει για την κοινωνία».

Ελληνική απόβαση στο Φεστιβάλ Βενετίας

Τα τελευταία χρόνια μια σειρά νέων Ελλήνων δημιουργών έχουν παρουσιάσει τη δουλειά τους, αποσπώντας επαίνους και διακρίσεις, στο Φεστιβάλ της Βενετίας: η μικρού μήκους ταινία του Γιώργου Ζώη «Τίτλοι τέλους», το σενάριο των «Άλπεων» που είχαν συνυπογράψει ο Γιώργος Λάνθιμος και ο Ευθύμης Φιλίππου αλλά και φρέσκια ερμηνεία της Αριάν Λαμπέντ στο «Attenberg» της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη, αποτελούν χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Βέβαια ακόμη το κοινό δεν επιβραβεύει και στις κινηματογραφικές αίθουσες- όπως ίσως θα άξιζε- τους νέους σκηνοθέτες, με προσωπικό στίγμα που έχουν βγει με ιδιαίτερο δυναμισμό τα τελευταία χρόνια.

«Θεωρώ ότι οι νέοι σκηνοθέτες βρίσκονται κοντά στο κοινό, το κατανοούν και συμπορεύονται μαζί του στην Ελλάδα της κρίσης. Σιγά -σιγά οι θεατές θα καταλάβουν ότι έχουν απέναντί τους ανθρώπους οι οποίοι θέλουν να μιλήσουν για μια αλήθεια που απασχολεί τον κόσμο. Το κοινό μέσα από αυτήν την κρίση έχει την ανάγκη να ακούσει αλήθειες. Νομίζω ότι ζήσαμε για πάρα πολλά χρόνια σε έναν παραμυθένιο κόσμο», υποστηρίζει ο Αλέξανδρος Αβρανάς.

Κάθε σκηνοθέτης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αν είναι νέος, έχει να αφηγηθεί ένα…μικρό θρίλερ για την περιπέτεια της χρηματοδότησης και των γυρισμάτων. Πάντως το ευτύχημα είναι ότι στην περίπτωση του τριανταπεντάχρονου σκηνοθέτη, το casting δεν αποτέλεσε πρόβλημα. Όσοι παίζουν στην ταινία του (ενδεικτικά αναφέρουμε τους Θέμη Πάνου, Ρένη Πιττακή, Ελένη Ρουσινού, Σίσυ Τουμάσι, Μαρία Σκουλά, Μηνά Χατζησάββα, Μαρία Καλλιμάνη, Χρήστος Λούλης κ.α.) την στήριξαν από την πρώτη στιγμή, όπως μας διαβεβαιώνει ο ίδιος: «ειλικρινά δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα. Το σενάριο ήταν πολύ δυνατό. Είχα πολύ μεγάλη ανάγκη να κάνω αυτή την ταινία και πάλεψα αρκετά να βρω τα χρήματα και -όπως παλεύουν και όλοι οι νέοι σκηνοθέτες άλλωστε. Όμως οι πρωταγωνιστές ήταν εκεί από την πρώτη στιγμή. Η Ελένη Ρουσινού, η Ρένη Πιττακή και ο Θέμις Πάνου ήταν από την αρχή, με το που τελείωσε το σενάριο στην πρώτη του μορφή και αρχίσαμε τις πρόβες. Θεωρούσαν ότι τους αφορούσε απόλυτα η ταινία και έδειξαν πίστη σε έναν νέο άνθρωπο ο οποίος φαινόταν να αγαπά και να μπορεί να υποστηρίξει κιόλας ό,τι έκανε. Δεν θεώρησα ότι συνάντησα καμία δυσκολία. Πήρα αυτούς που ήθελα σε όλα τα επίπεδα, και στους πρώτους και στους δεύτερους ρόλους, χωρίς κανένα συμβιβασμό».

Στην παραγωγή της «Miss Violence» συνεργάστηκαν οι εταιρίες Faliro House Productions και Plays2place Productions, με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. «Πάλεψα για να βρω χρηματοδότηση. Τα γυρίσματα κράτησαν –απλωμένα- έξι μήνες. Δεν είχαμε δηλαδή κάθε μέρα γύρισμα λόγω του καιρού ή του χώρου. Όταν τελείωσαν τα γυρίσματα η ταινία ετοιμάστηκε μέσα σε ένα μήνα. Η Μiss Violence δεν θα γινόταν αν δεν υπήρχε ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος, το λέω πολύ ειλικρινά. Γιατί πέρασα επί ένα χρόνο από διάφορους παραγωγούς οι οποίοι δεν θέλησαν να κάνουν την ταινία και μόνο ο Χρήστος πίστεψε και έβαλε τα χρήματα. Και φυσικά και ο Βασίλης Χρυσανθόπουλος ο οποίος ήταν ο εκτελεστής και παράλληλα ο παραγωγός της ταινίας μαζί με τον Χρήστο», υπογραμμίζει ο Αλέξανδρος Αβρανάς.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος της Faliro House βρίσκεται και πίσω από διεθνείς συμπαραγωγές όπως το «Πριν τα μεσάνυχτα» του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ αλλά και το «Οnly lovers left alive» του Τζιμ Τζάρμους.

Η οικονομική δυσχέρεια ακονίζει το ταλέντο, όπως διατείνονται ορισμένοι; «Νομίζω ότι είναι κλισέ, απλώς ο καλλιτέχνης αγχώνεται πάρα πολύ. Είναι με την ψυχή στο στόμα και πολλές φορές δεν αφήνει τη δημιουργικότητα να εκφραστεί ελεύθερα. Αν είχα όλη την οικονομική ευχέρεια που πιθανόν χρειαζόταν μια παραγωγή με ευρωπαϊκά στάνταρ θα ήμουν λιγότερο αγχωμένος. Δεν ξέρω αν θα έβρισκα περισσότερες λύσεις, γιατί πραγματικά, εν τέλει, δεν έκανα κανένα συμβιβασμό παρά τα λίγα χρήματα. Μπορεί να υποχρεώθηκα σε κόσμο, μπορεί να ζορίστηκε το συνεργείο περισσότερο ή να δουλέψαμε όλοι περισσότερες ώρες, όμως το αποτέλεσμα είναι χωρίς κανένα συμβιβασμό», καταλήγει ο σκηνοθέτης.

Πληροφορίες: Η «Miss Violence» συμμετέχει στο 70 Φεστιβάλ Βενετίας. Παίζουν οι : Θέμης Πάνου, Ρένη Πιττακή, Ελένη Ρουσινού, Σίσσυ Τουμάση, Καλλιόπη Ζοντάνου, Κωνσταντίνος Αθανασιάδης, Χλόη Βολότα, Μαρία Σκουλά, Νίκος Χατζόπουλος, Μηνάς Χατζησάββας, Μαρία Καλλιμάνη, Κώστας Ανταλόπουλος, Βάσω Ιατροπούλου, Στέφανος Κοσμίδης, Χρήστος Λούλης, Άννα Κουτσαφτίκη, Γιώτα Φέστα, Βασίλης Κουκαλάνι, Μάρθα Μπουζιούρη, Rafika Chawishe.

MANIA ΣΤΑΪΚΟΥ