Η τρίτη γυναίκα που κερδίζει Χρυσό Φοίνικα στην ιστορία του κινηματογραφικού φεστιβάλ.

H Ζιστίν Τριέ έγινε η τρίτη γυναίκα σκηνοθέτης που κερδίζει Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών (μετά την Τζέιν Κάμπιον για την ταινία «Μαθήματα Πιάνου» το 1993 και την Ζούλια Ντικουρνό για την ταινία «Titane» το 2021), σε μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε πλήρης, με πολιτικές παρεμβάσεις και πολλά «τρανταχτά» ονόματα.

Στις Κάννες βρέθηκαν από τον Μάρτιν Σκορσέζε και τον Κουέντιν Ταραντίνο μέχρι τον Χάρισον Φορντ και τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο, από την Ιζαμπέλα Ροσελίνι και Σον Πεν μέχρι τον αμφιλεγόμενο Τζόνι Ντεπ, λόγω του διαζυγίου του με την πρώην γυναίκα του Άμπερ Χερντ.  

Στη φετινή διοργάνωση συμμετείχαν ταινίες πολυαναμενόμενες που φέρουν την υπογραφή σπουδαίων σκηνοθετών. Ανάμεσά τους οι Κεν Λόουτς, Γουές Άντερσον, Τοντ Χέινς, Τζόναθαν Γκλέιζερ και Χιροκάζου Κόρε Έντα. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία του φεστιβάλ, συμμετείχαν επτά γυναίκες δημιουργοί στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα.

Όμως η κριτική επιτροπή του Ρούμπεν Εστλουντ, ο οποίος κέρδισε πέρυσι τον Χρυσό Φοίνικα με την ταινία «Το τρίγωνο της θλίψης», αποφάσισε να στέψουν «βασίλισσα» της φετινής διοργάνωσης την ταινία «Ανατομία μιας Πτώσης» της Ζιστίν Τριέ.

Το δικαστικό δράμα της Τριέ ακολουθεί την ιστορία μιας δημοφιλούς συγγραφέα, η οποία κατηγορείται για την δολοφονία του συζύγου της. Η ιστορία της ηρωίδας, την οποία υποδύεται η Σάντρα Χιούλερ, στοχάζεται πάνω στις έννοιες της ενοχής και της αθωότητας., Η ταινία παράλληλα διεισδύει στο γάμο του ζευγαριού, φέρνοντας προσωπικές λεπτομέρειες στην δικαστική αίθουσα, τον Τύπο και το ευρύ κοινό, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν ένα μικροσκόπιο, όπως το θέτει Variety.

Η απόφαση της κριτικής επιτροπής δεν αποτέλεσε τρομερή έκπληξη, καθώς η ταινία της Τριέ μαζί με την ταινία «The Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ θεωρούνταν τα δύο μεγάλα φαβορί. Ίσως λίγο παραπάνω η ταινία του Γκλέιζερ, η οποία τελικά απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της επιτροπής.

Πάντως η κριτική επιτροπή κράτησε κλειστά τα χαρτιά της, όπως είχε δηλώσει εξ’ αρχής ο Εστλουντ. Σε συνέντευξή του στο IndieWire για την προσέγγισή του στη διαδικασία διαβούλευσης και την αποφασιστικότητά του να αποφύγει τις διαρροές στα μέσα ενημέρωσης, είχε πει χαρακτηριστικά:  «Αυτή θα είναι η πρώτη κριτική επιτροπή στην ιστορία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών όπου οι δημοσιογράφοι δεν θα ακούν φήμες… Αν κάποιος έρθει σε εμάς και μας ρωτήσει τι πιστεύουμε για μια ταινία, δεν θα [πούμε]».

REUTERS / Eric Gaillard

Κατά την παραλαβή του βραβείου, η Τριέ άσκησε κριτική στη γαλλική κυβέρνηση για τον τρόπο που διαχειρίστηκε τις πρόσφατες διαδηλώσεις στη Γαλλία ενάντια στον νέο νόμο που θέσπισε η κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν, και ο οποίος αυξάνει το όριο στην ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. «Αυτές οι διαμαρτυρίες... καταπιέστηκαν με σοκαριστικό τρόπο», είπε στην ομιλία της αφού παρέλαβε το βραβείο της από την Τζέιν Φόντα.

Η Τριέ επέκρινε επίσης αυτό που αποκάλεσε την «εμπορευματοποίηση του πολιτισμού» της κυβέρνησης - με αποτέλεσμα η υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας Ρίμα Αμπντούλ Μαλάκ να απαντήσει, λέγοντας ότι ήταν «κατάπληκτη» από τα «άδικα» σχόλια.

Η Ντικουρνό παρουσίασε το Μεγάλο Βραβείο, το οποίο απονεμήθηκε στην ταινία «The Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ. Η ταινία αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Μάρτιν Άμις για μια οικογένεια που ζει δίπλα στο Άουσβιτ.  

Η ιστορία ακολουθεί την ζωή του Γερμανού διοικητή (Κρίστιαν Φρίντελ) που ήταν υπεύθυνος για την εκτέλεση αμέτρητων Εβραίων στο Άουσβιτς. Η ταινία πάντως αφήνει σε μεγάλο βαθμό εκτός οθόνης την φρίκη του Ολοκαυτώματος και εστιάζει στον αξιωματικό και τη σύζυγό του, την οποία υποδύεται η Σάντρα Χιούλερ, που επίσης πρωταγωνιστεί στην ταινία που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα, καλώντας το κοινό να εξετάσει την ηθική των ηρώων.

Όσον αφορά τα βραβεία ερμηνείας, Καλύτερη Ηθοποιός αναδείχθηκε η Μερβέ Ντιζντάρ για την συμμετοχή της στην ταινία «Ξερά Χόρτα» του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν.

Το βραβείο καλύτερης ηθοποιού ξάφνιασε την αίθουσα,  και η ίδια η Τουρκάλα ηθοποιός ξάφνιασε την χώρα της με τις δηλώσεις της κατά την παραλαβή του βραβείου. «Αφιερώνω αυτό το βραβείο σε όλες τις αδερφές μου που δεν εγκαταλείπουν ποτέ την ελπίδα τους ό,τι κι αν γίνει και σε όλες τις αγωνιζόμενες ψυχές στην Τουρκία που περιμένουν να ζήσουν τις καλές μέρες που τους αξίζουν», είπε.

Σημειώνεται ότι η βράβευσή της ήρθε το βράδυ του Σαββάτου και μία μέρα πριν από τις δεύτερες κάλπες στην Τουρκία.

Ως Καλύτερος Ηθοποιός βραβεύθηκε ο Κότζι Γιακούσο για το «Perfect Days» του Βιμ Βέντερς. Ο χαρακτήρας του στην ταινία περνά τα πρωινά του καθαρίζοντας δημόσιες τουαλέτες στο Τόκιο, ενώ αφήνει ελεύθερο χρόνο στον εαυτό του για να διαβάζει βιβλία, να καλλιεργεί δέντρα και να παρατηρεί τους ανθρώπους γύρω του.

Το Βραβείο Σκηνοθεσίας απέσπασε ο  Γαλλο-Βιετναμέζος Τραν Αν Χουνγκ για την ταινία «The Pot-au-Feu».

REUTERS / Sarah Meyssonnier

Η φετινή Κριτική Επιτροπή του Διεθνούς Διαγωνιστικού αποτελούταν από τον Ρούμπεν Έστλουντ ως πρόεδρο, και τα εξής μέλη: Μπρι Λάρσον, Πολ Ντέινο, Μαριάμ Τουζανί, Ντενίς Μενοσέ, Ρουνγκάνο Νιόνι, Ατίκ Ραχιμί, Νταμιάν Σιφρόν και Τζουλιά Ντουκουρνό.

Χρυσός Φοίνικας: Ζιστίν Τριέ για το «Η Ανατομία μιας Πτώσης»

Μέγα Βραβείο: Τζόναθαν Γκλέιζερ για το «The Zone of Interest»

Βραβείο Επιτροπής: «Fallen Leaves» του Άκι Καουρισμάκι

Γυναικεία Ερμηνεία: Μερβέ Ντίζνταρ για το «Ξερά Χόρτα» του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν

Ανδρική Ερμηνεία: Κότζι Γιακούσο για το «Perfect Days» του Βιμ Βέντερς

Σκηνοθεσία: Τραν Αν Χουνγκ για το «The Pot-au-Feu»

Σενάριο: «Monster» του Χιροκάζου Κόρε Έντα

Χρυσή Κάμερα: «Inside the Yellow Cocoon Shell» του Τιεν Αν Φαμ

Χρυσός Φοίνικας ταινίας μικρού μήκους: «27» της Φλόρα Άννα Μπάντα

Ειδική Μνεία ταινίας μικρού μήκους: «FÁR» της Γκούνουρ Μαρτινσντότιρ Σλούτερ

Ιωάννα Βαρδαλαχάκη / [email protected]