H Δήμητρα Γιαννακού γράφει κριτική για το τρυφερό δράμα του Φέλιξ Φον Γκρόνινγκεν «Ραγισμένα όνειρα».

Τα «Ραγισμένα Όνειρα» ή «The Broken Circle Breakdown» είναι μια κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου θεατρικού έργου του Γιόχαν Χέντελμπεργκ ο οποίος πρωταγωνιστεί στην ταινία και έχει συμβάλει στη συγγραφή του σεναρίου.

Γεμάτο συναίσθημα, πάθος και μουσική, το «The Broken Circle Breakdown» είναι μια δραματική ταινία που αντι-παρατάσσει την αρρώστια και την αγάπη, φέρνοντάς τες αντιμέτωπες σε ένα πεδίο δράσης καθηλωτικό και βαθιά συγκινητικό. Η αγάπη μπορεί να νικήσει τα πάντα ακόμη και τη μοίρα; Αυτό το ερώτημα ανοίγεται μέσα από τις εικόνες του Φέλιξ Φον Γκρόνινγκεν, σκηνοθέτη του φιλμ.

Η Ελίζ (Βερλ Μπάτενς) έχει το προσωπικό της σαλόνι τατουάζ. Ο Ντιντιέ (Γιόχαν Χέντελμπεργκ) παίζει μπάντζο σε μια μικρή ορχήστρα bluegrass μουσικής. Η Ελίζ και ο Ντιντιέ είναι δύο εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι, με άλλες συνήθειες και πεποιθήσεις. Ωστόσο, ο κεραυνοβόλος έρωτας «θα τους χτυπήσει την πόρτα» και η γέννηση ενός κοριτσιού θα ολοκληρώσει την ευτυχία του ζευγαριού. Η βαριά ασθένεια, όμως, θα εμφανιστεί ξαφνικά στα έξι χρόνια του παιδιού και θα αρχίσει να τρώει σαν σαράκι το σώμα του και την ψυχή των γονιών του. Η δοκιμασία είναι μεγάλη και πολύ σκληρή. Η Ελίζ και ο Ντιντιέ θα πρέπει να δείξουν ψυχραιμία και να κρατηθούν ενωμένοι.. Πόσο εφικτό, όμως, είναι αυτό;

Το φιλμικό κείμενο δεν ακολουθεί τη μέθοδο της γραμμικής αφήγησης με τα γεγονότα να παρουσιάζονται σε χρονολογική σειρά. Αντιθέτως, πολλές αναδρομές στο παρελθόν ανακατεμένες με υστεροχρονίες ή και το παρόν της αφήγησης συνθέτουν μια διήγηση πρωτότυπη  και άστατη, όπως άστατη είναι και η ζωή των προσώπων.

Ο σκηνοθέτης διαλέγει μερικά περιστατικά αντιπροσωπευτικά της κοινής πορείας του Ντιντιέ και της Ελίζ -εντάσεις, πάθη, συγκινήσεις, συγκρούσεις και ρήξεις μεταξύ τους- και μας τα παραδίδει με έναν τρόπο που θυμίζει το ύφος του Ντέρεκ Σιανφράνς στην ταινία του «Blue Valentine».

Χαρακτηριστικό είναι ότι, εφόσον πρόκειται για μια ιστορία μουσικών (καθώς και η Ελίζ γίνεται μέρος του γκρουπ), η μουσική και τα τραγούδια καθορίζουν και χρωματίζουν την αφήγηση, εμφυσώντας της ένα ιδιαίτερο στυλ. Σε κάποια σημεία γίνεται χρήση υποκειμενικής κάμερας και τα γεγονότα παρουσιάζονται κάτω από την οπτική γωνία του προσώπου που τα ζει.

Διάφορα σύμβολα εμπλουτίζουν το περιεχόμενο της ιστορίας σηματοδοτώντας τις αλλαγές. Έτσι, η βροχή πέφτει ακατάπαυστα από ένα γκρίζο ουρανό την ώρα του πένθους, τονίζοντας την τραγικότητα των προσώπων (και των ανθρώπων), συνάδοντας με τις φράσεις «οι άνθρωποι πεθαίνουν για ηλίθιους λόγους» ή «η ζωή δεν είναι γενναιόδωρη, δεν κάνει δώρα», που ακούγονται κάποια στιγμή από το στόμα των χαρακτήρων.

Άλλο σημαντικό σύμβολο αποτελεί το μαύρο πουλί που πετά έξω από το σπίτι της οικογένειας.Περνά στα χέρια του κοριτσιού, αργότερα ελκύει την προσοχή της μητέρας, και γίνεται προπομπός της τελικής εξέλιξης της ιστορίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι αυτό βρίσκεται ζωγραφισμένο στο σώμα της Ελίζ σε περίοπτη θέση, υπενθυμίζοντας την υποβόσκουσα παρουσία του στο νήμα της αφήγησης.

Απέναντι στο θάνατο, ο καθένας αντιδρά με διαφορετικό τρόπο. Η μητέρα  δείχνει να ασπάζεται έμμεσα τον πνευματισμό (spiritualisme), ένα δόγμα που θεμελιώνεται στην πεποίθηση ότι ορισμένα φαινόμενα παραφυσικά αποτελούν ένα μέσο επικοινωνίας με τους νεκρούς και το υπερ-πέραν.

Η Ελίζ δίνει την εντύπωση ότι   βλέπει στο πουλί την ψυχή του παιδιού της. Στο αντίθετο άκρο βρίσκεται ο Ντιντιέ, ο οποίος δείχνει να κλίνει προς το scientism, μια θεωρία που δίνει προτεραιότητα στα πειράματα και τις εφευρέσεις της επιστήμης καταρρίπτοντας οποιαδήποτε θρησκευτική ή λαϊκή δοξασία που μπορεί να σταθεί εμπόδιο. Στην αναπαράσταση αυτής της ιστορίας συμβάλλει σημαντικά και η ερμηνεία των ηθοποιών οι οποίοι με φυσικότητα αποδίδουν τις συγκρούσεις και τις συγκινήσεις.

Παίζουν: Βερλ Μπάτενς, Γιόχαν Χέλντεμπεργκ, Νελ Κατρίς, Γκερτ Βαν Ράμπελμπεργκ, Νιλς Ντε Κάστερ, Ρόμπι Κλάιρεν. H ταινία προβάλλεται από τη Seven Films.

   ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ