Κριτική ταινίας: «Οδηγός διαπλοκής»

odigos-diaplokis-kentriki-foto FRANCOIS DUHAMEL

Οι Έιμι Άνταμς, Μπράντλεϊ Κούπερ, Τζέρεμι Ρένερ, Κρίστιαν Μπέιλ και Τζένιφερ Λόρενς στην ταινία «Οδηγός διαπλοκής».

ΚΥΡΙΑΚΗ, 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Η Δήμητρα Γιαννακού γράφει κριτική για άλλο ένα οσκαρικό φαβορί: τον «Οδηγό διαπλοκής» του Ντέιβιντ Ο’ Ράσελ.

O Ντέιβιντ Ο’Ράσσελ, σκηνοθέτης της δημοφιλούς ταινίας «Οδηγός Αισιοδοξίας» και του παλαιότερου «Τhe Fighter», ενώνει το λαμπρό καστ αυτών των δύο φιλμ και δημιουργεί τον «Οδηγό Διαπλοκής» (American Hustle) με τον οποίο κλείνει την τριλογία του.

Πρόκειται για διασκεδαστική ταινία πάνω στην πολιτική διαφθορά και την εξαπάτηση, εμπλέκοντας μαφιόζους, πολιτικούς και απατεώνες σε έναν ατέρμονο κύκλο ποικίλων διαπλοκών.

Η εξαπάτηση βρίσκεται στο κέντρο της αφήγησης της νέα ταινίας του Ο’Ράσελ. Η εξαπάτηση, είτε στον ιδιωτικό βίο των ανθρώπων, είτε στο δημόσιο, στους κόλπους της πολιτικής ζωής, εκτίθεται με κυνικό και παραστατικό τρόπο, ως οδηγός μάχης με τους άλλους και επιβίωσης.

Η ιστορία βασίζεται σε ένα αληθινό περιστατικό της δεκαετίας του ’70 στις Η.Π.Α., στο σκάνδαλο Abscam, το οποίο έφερε στην επιφάνεια δωροδοκίες αρκετών πολιτικών προσώπων που χρηματίζονταν για να εξυπηρετήσουν τα διαφόρων ειδών συμφέροντα των «πελατών» τους.

Με έντονα χρώματα καταδεικνύεται ότι η πολιτική διαφθορά δεν είναι «προνόμιο» μόνο της ελληνικής κοινωνίας αλλά και πολλών άλλων μερών του κόσμου.

FRANCOIS DUHAMEL

Η Τζένιφερ Λόρενς και η Έιμι Άνταμς σε σκηνή της ταινίας «Οδηγός διαπλοκής».

Ο σκηνοθέτης προσαρμόζει για τη μεγάλη οθόνη ένα παλαιό σενάριο και ένα project που είχε μείνει ανολοκλήρωτο λόγω απρόσμενων περιστατικών (παλαιότερα ο Λουί Μαλ ήθελε να αποδώσει κινηματογραφικά το σκάνδαλο Abscam αλλά ο θάνατος του Τζον Μπελούσι ματαίωσε τα σχέδιά του).

Σε αυτό το σκριπτ, ο Ντέιβιντ Ο’Ράσελ εφαρμόζει τις κλασικές του τεχνικές προσέγγισης, παρουσιάζοντας ένα πολύ σοβαρό θέμα με αρκετές δόσεις αυτοσχεδιασμού, δημιουργώντας διάφορα αλλόκοτα επεισόδια και χιουμοριστικές σκηνές, με την υπερβολή και τον αυθορμητισμό να κυριαρχούν ενός φιλμικού κειμένου που έχει στόχο να εντυπωσιάσει.

Οι αναφορές σε ταινίες του Σκορτσέζε, στις οποίες εμπλέκονται μαφιόζοι και απατεώνες, είναι ολοφάνερες (ακόμη και ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο κάνει μια ξαφνική σύντομη εμφάνιση) βγάζοντας στην επιφάνεια, ωστόσο, μια αδυναμία αυτής της δημιουργίας να διεκδικήσει μια πρωτοτυπία και να «σταθεί μόνη της στα πόδια της».

Χωρίς κάποιο ιδιαίτερο ή αξιοπρόσεχτο εφέ, η σκηνοθεσία επικεντρώνεται στα πρόσωπα. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης ομολόγησε ότι δίνει βαρύτητα στην ανάπτυξη των χαρακτήρων.

Στον «Οδηγό Διαπλοκής» ξαναβρίσκουμε τη μεσαία τάξη του Νιου Τζέρσεϊ, όπως και στις δύο προηγούμενες ταινίες, τον «Οδηγό Αισιοδοξίας» και το «Τhe Fighter», και πρόσωπα που ζουν στο δικό τους παράλογο «κόσμο» ψάχνοντας να βρουν τρόπο διαφυγής από μια πραγματικότητα που τους καταβάλλει.

FRANCOIS DUHAMEL

Ο Μπράντλεϊ Κούπερ και ο Κρίστιαν Μπέιλ στην ταινία «Οδηγός διαπλοκής».

Ο απατεώνας Ίρβινγκ Ρόζενφελντ (Κρίστιαν Μπέιλ) δείχνει χαμένος ανάμεσα στην αμέτρητη φιλοδοξία της ερωμένης του και την υστερική γυναίκα του. Η Σίντνεϊ Πόρσερ (Έιμι Άνταμς), συνέταιρος και ερωμένη του Ίρβινγκ μοιάζει αμήχανα μπλεγμένη σε ένα κυκεώνα εξαπάτησης και ψεμάτων υιοθετώντας μια διπλή ταυτότητα προκειμένου να επιβιώσει.

Η σύζυγος του Ίρβινγκ (Τζένιφερ Λόρενς), βρίσκεται στον αντίποδα της Σίντνεϊ, αφελής και δυστυχισμένη από ένα γάμο κατεστραμμένο, προσπαθεί να βρει διεξόδους διαφυγής με ξαφνικές και επικίνδυνες αντιδράσεις.

Ο πράκτορας του FBI, Ρίτσι ΝτιΜάσιο (Μπράντλεϊ Κούπερ) τυφλωμένος από την υπέρμετρη φιλοδοξία του, δρα σπασμωδικά και αυθόρμητα χωρίς σκέψη.

Όλοι ζουν στο δικό του φαντασιακό κόσμο, ψευδόμενοι στους άλλους και στον ίδιο τους τον εαυτό, μέχρι να αναγκαστούν να κοιτάξουν την αλήθεια κατά πρόσωπο. Τα κοστούμια και τα χτενίσματα είναι υπερβολικά, συνθέτοντας ένα σύνολο επιδεικτικά «fake» πίσω από το οποίο κρύβονται τα πρόσωπα. 

Χαρακτηριστικές είναι οι ερμηνείες και των τεσσάρων κεντρικών προσώπων. Ο Κρίστιαν Μπέιλ, ο πρωταγωνιστής της σειράς ταινιών του «Batman» και του «Τhe Fighter», χάριν της ταινίας πήρε πάρα πολλά κιλά σε σημείο που δυσκολευόμαστε να τον αναγνωρίσουμε.

Παρά την όχι και τόσο θελκτική εμφάνισή του, ο ηθοποιός ερμηνεύει το ρόλο του απατεώνα Ίρβινγκ Ρόζενφελντ με τη συνήθη αυτοπεποίθηση και πειστικότητα που χαρακτηρίζει τις ερμηνείες του. Η Έιμι Άνταμς («Τhe Fighter», «Man Of Steel») μεταμορφώνεται σε μια αδίστακτη και έντονα προκλητική γυναίκα, εκφράζοντας μια πλούσια γκάμα συναισθημάτων.

Η Τζένιφερ Λόρενς («Οδηγός Αισιοδοξίας», «Αγώνες Πείνας») επιδεικνύει και αποδεικνύει τις υποκριτικές της ικανότητες, καθώς ερμηνεύει αξιοπρόσεχτα το πρόσωπο μιας γυναίκας αρκετά μεγαλύτερής της. Της απονεμήθηκε επάξια το βραβείο β’ γυναικείου ρόλου από τις ενώσεις κριτικών διαφόρων πόλεων της Αμερικής.

Ο Μπράντλεϊ Κούπερ («Οδηγός Αισιοδοξίας», «Στο Τέλος του Δρόμου»)  υπερβολικός αντίστοιχα και με περμανάντ, συμπληρώνει ταιριαστά την τετράδα. 

Με ένα ιδιαίτερα περίπλοκο σενάριο, που τα 138 λεπτά ίσως δεν φθάνουν για να ξεμπερδέψουν μια πυκνή και παραφορτωμένη πλοκή, ο σκηνοθέτης καταγγέλλει την υποκρισία καθώς και την ολοκληρωτική διάβρωση ενός πολιτικού συστήματος. Ο «Οδηγός Διαπλοκής» βρίσκεται στα Top 10 των φαβορί για τα φετινά Όσκαρ.

Παίζουν: Τζένιφερ Λόρενς, Κρίστιαν Μπέιλ, Έιμι Άνταμς, Τζέρεμι Ρένερ, Μπράντλεϊ Κούπερ.

Πληροφορίες: η ταινία «Οδηγός διαπλοκής» προβάλλεται από την Αudio Visual

Δήμητρα Γιαννακού