Σε όλους μας είναι γνωστές οι ιστορίες αναζήτησης χαμένων συγγενών ή φίλων. Η νέα ταινία του βρετανού Στίβεν Φρίαρς «Φιλομένα» πραγματεύεται ένα παρόμοιο ζήτημα με μυθιστορηματικό ύφος καταφέρνοντας, ωστόσο, να μην περιπέσει στην παγίδα ενός μελοδραματικού, δακρύβρεχτου αφηγήματος.

Μια δραματική ιστορία ξετυλίγεται στην οθόνη με πρωταγωνιστή μια ηλικιωμένη μάνα ιρλανδή που ψάχνει απεγνωσμένα να βρει το γιο της.
Η Philomena Lee όταν ήταν έφηβη έμεινε έγκυος. Μέσα στο συντηρητικό και θρησκόληπτο περιβάλλον της Ιρλανδίας του ’50 κλείστηκε σε μοναστήρι.

Οι καλόγριες πούλησαν το παιδί της σε μια οικογένεια αμερικανών. Σε μεγάλη ηλικία, η Philomena ξεκινά ένα ταξίδι εξερεύνησης αναζητώντας τα ίχνη του γιου της με τη βοήθεια ενός  απολυμένου δημοσιογράφου, ο οποίος φιλοδοξεί να ξαναφτιάξει την καριέρα του μέσα από αυτήν την ιστορία.

Η ταινία βασίζεται σε ένα αληθινό γεγονός, που γράφτηκε στις εφημερίδες και αντανακλά μια πραγματικότητα που βίωσαν πολλές άλλες «αμαρτωλές»  μητέρες εκείνης της εποχής.

Πιο συγκεκριμένα, η «Φιλομένα» αποτελεί την κινηματογραφική προσαρμογή του βιβλίου «The Lost Child of Philomena Lee» του δημοσιογράφου Μάρτιν Σίξσμιθ.

Το κεντρικό πρόσωπο ερμηνεύεται από τη μεγάλη ηθοποιό του βρετανικού θεάτρου Judi Dench («Skyfall 007», «Ερωτευμένος Σαίξπηρ») ενώ το δημοσιογράφο Σίξσμιθ υποδύεται ο Steve Coogan («24 Hour Party People», «The Trip»).

Ο Steve Coogan, γνωστός ως κωμικός, αναλαμβάνει αυτή τη φορά ένα δραματικό ρόλο  και εκπλήσσει με την επιδεξιότητά του να προσθέσει λίγο χιούμορ στη διήγηση αποφορτίζοντάς τη, κάτι που επιτυγχάνεται επίσης χάρη στο λεπτά επεξεργασμένο σενάριο -το οποίο ο ίδιος συνυπογράφει- και στην παρουσία της Dench. Μαζί συνθέτουν ένα ταιριαστό δίδυμο που εντυπωσιάζει.

Η κινηματογραφική αφήγηση εστιάζει στη διαδικασία της έρευνας και στη σχέση που αναπτύσσεται, χάρη αυτής, μεταξύ του δημοσιογράφου και της ηλικιωμένης Φιλομένα.

Ο θεατής παρακολουθεί βήμα προς βήμα τα στάδια αποκάλυψης της αλήθειας, ξεκινώντας από το ψυχρό μοναστήρι, φθάνοντας μέχρι και την Αμερική.

Δίνεται το έναυσμα να αναπτυχθεί ένα είδος road-movie, με δύο συνταξιδιώτες, δύο τύπους ανθρώπων εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους καθώς προέρχονται από άλλους «κόσμους» και άλλα κοινωνικά στρώματα.

Από τη μια, έχουμε έναν καλλιεργημένο κυνικό άγγλο δημοσιογράφο με κοσμικούς τρόπους και από την άλλη μια συνταξιούχο απλή κυρία, που περνά την ώρα της μπροστά στην τηλεόραση, διαβάζει με αφέλεια λαϊκά αναγνώσματα και μένει έκθαμβη εμπρός στις πολυτέλειες των ξενοδοχείων.

Η αναπαριστώμενη κοινωνική σχέση παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον κοινωνιολογικού περιεχομένου, καθώς αντιπαράθέτει αντίθετες κοινωνικές ομάδες, μέσα από τα δύο κεντρικά πρόσωπα που τις εκπροσωπούν, και εκθέτει τις αλληλεπιδράσεις τους.

Αυτές γίνονται πηγή κάποιες φορές ενός λεπτού χιούμορ, συνδυάζοντας αριστοτεχνικά το τραγικό με το κωμικό. Ο Billy Wilder, μάλιστα, με το τραγικο-κωμικό του ύφος, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το σκηνοθέτη.

Αν και υπάρχουν εμφανείς νύξεις κατά του καθολικισμού και των δογματικών του αρχών, η ταινία αναδεικνύει τη δύναμη της συγχώρεσης και θέτει το ζήτημα της πίστης σε πρώτο πλάνο, προκαλώντας ποικίλους συλλογισμούς στο κοινό.

Δραματική κομεντί και ιστορία ηθών ταυτόχρονα, η «Φιλομένα» απέσπασε δύο βραβεία στο Φεστιβάλ της Βενετίας και είναι υποψήφια για 4 Όσκαρ. Η ώρα περνά ευχάριστα κατά τη διάρκεια της προβολής και αξίζει να τη δείτε.

Σκηνοθεσία: Στέφαν Φρίαρς. Παίζουν: Στιβ Κούγκαν, Τζούντι Ντεντς, Μέαρ Γουίνιγκχαμ, Άννα Μάξγουελ, Μισέλ Φέρλι. Η ταινία προβάλλεται από την Feelgood.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ