Κανείς (επιμένω, κανείς) δε μπορεί να αμφισβητήσει την ιταλική προσφορά στην 7η τέχνη.

Το ιταλικό σινεμά έχει διαγράψει μία πορεία μοναδική. Φινέτσα, μαγεία, χιούμορ και λίγο αίμα (μεγάλη σχολή τα ιταλικά σπλάτερ, μην επαναλαμβανόμαστε).

Βέβαια, το ρομάντζο (σε όποια του μορφή, αν και αυτό ακούγεται παράδοξο) παραμένει κοινός παρανομαστής σε ό,τι ιταλικό, φέρνει στο νου την ξεχασμένη αγάπη για την Cinecittà.

Φυσικά δεν αναφέρομαι στα στούντιο αλλά στο σινεμά από τη γείτονα χώρα που μας έχει χαρίσει διαμάντια.

Σκηνή από την ταινία "La Vita è Bella" του Μπενίνι.

Να, για παράδειγμα, η οσκαρική Ζωή του Ρομπέρτο Μπενίνι δημιούργησε ένα παραμύθι με ελπίδα μέσα στη δίνη των στρατοπέδων συγκέντρωσης. «Η Ζωή είναι Ωραία» έστω και αν είσαι αιχμάλωτος, προφανώς.

Ο Μπενίνι απέδειξε ότι κανένα εμπόδιο δεν είναι ικανό να σου ανατρέψει την πορεία, ούτε καν η …καρέκλα του μπροστινού σου, όταν φωνάζουν το όνομά σου στα Όσκαρ.

Σπαγγέτι γουέστερν: η ιταλική εφεύρεση με ξεχωριστή την τριλογία των δολαρίων: «Για μια χούφτα δολάρια» (1964), «Για λίγα ακόμη δολάρια» (1965) και «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος» (1966) είναι ίσως τα καλύτερα κληροδοτήματα που μας άφησε ο υπέροχος Σέρτζιο Λεόνε.

Αν και η πλοκή των έργων δεν είναι απαραίτητα συνδεδεμένη, η παρουσία του Κλιντ Ίστγουντ είναι ο κοινός παρονομαστής μιας τριλογίας που άφησε εποχή.

"La Dolce Vita"
 

«La Strada» και «La Dolce Vita». Ο Φεντερίκο Φελίνι μας έδειξε τη δική του, συγκλονιστική Ιταλία. Η αλήθεια είναι ότι ίσως οι δύο ταινίες που αναφέρθηκαν να είναι λίγες, ίσως να πρέπει να αναφέρουμε κι άλλες ή να μην ξεχωρίσουμε καμία, γιατί όλες φέρουν την υπογραφή ενός δημιουργού που αναγνώρισε ολόκληρος ο κόσμος με την αμερικανική ακαδημία να του δίνει 12 υποψηφιότητες και ένα τιμητικό (μόνο) Όσκαρ.

Ακόμα και αυτό το ένα χρυσό αγαλματίδιο, όμως δε μειώνει την αξία του. Εξάλλου, τέσσερις ταινίες του έχουν διακριθεί στην κατηγορία της καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.

Έτερος λατρεμένος του ιταλικού σινεμά, ο Βιτόριο Ντε Σίκα. Μάλλον είναι περιττό να αναφέρω την εκπληκτική του ταινία «Κλέφτης Ποδηλάτων» αλλά ο λιτός ρεαλισμός και η σκηνοθετική αμεσότητα του Ντε Σίκα έκαναν μία ταινία με ερασιτέχνες να αποτελεί μέχρι και σήμερα κορυφαία δημιουργία του παγκόσμιου κινηματογράφου.

"Blow up"

Η πρώτη καθαρά αγγλόφωνη ταινία του Μικελάντζελο Αντονιόνι το «Blowup» του 1966 είναι μία ταινία που αν δεν έχετε δει, οφείλετε άμεσα να… επανορθώσετε. Συγκλονιστική σκηνοθετική ματιά σε μία σκοτεινή υπόθεση, χωρίς προηγούμενο.

Ο Ρομπέρτο Ροσελίνι (μετέπειτα σύζυγος της Ίνγκριντ Μπέργκμαν)  ήταν εκπρόσωπος του νεορεαλιστικού ιταλικού σινεμά και τα 46 χρόνια πίστης του στην 7η τέχνη, μας χάρισαν κορυφαίες δημιουργίες μεταξύ των οποίων φυσικά το «Roma città aperta» (πρωτότυπος τίτλος) το αξεπέραστο αυτό δράμα του 1945.

«Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας», «Το Τελευταίο ταγκό στο Παρίσι» και φυσικά ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι δε θα μπορούσε να λείπει από μία λίστα που υμνεί τους Ιταλούς δημιουργούς.

Η συνεργασία του με τον Σέρτζιο Λεόνε (και την εκπληκτική μουσική σύνθεση του Ένιο Μορικόνε) στο «Κάποτε στη Δύση» είναι απλά υπέροχη.

Λουκίνο Βισκόντι και «Θάνατος στη Βενετία» ή με απλά λόγια η ομορφιά της παρακμής και του πλούτου γίνονται μαγεία στα χέρια του μοναδικού δημιουργού.

Στους πιο αμφιλεγόμενους, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι με το «Mamma Roma», την ιστορία μιας πόρνης και του γιου της, που προσπαθούν να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη.

"120 Μέρες στα Σόδομα"

Ακόμα και σήμερα η ταινία θεωρείται σκηνοθετικό διαμάντι αλλά αυτή που ξεχωρίζει μεταξύ των δημιουργιών του αιρετικού του ιταλικού σινεμά είναι η «120 Μέρες στα Σόδομα» (ή Σάλο), η τελευταία του ταινία που κυκλοφόρησε το 1975 λίγο πριν δολοφονηθεί. 

Για το τέλος κρατήσαμε τον «δικό» μας Φράνκο Τζεφιρέλι. Δικός μας επειδή η ετήσια αναφορά στην τέχνη του τιμάται δεόντως από ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι με την προβολή της τηλεταινίας «Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (σύντομα στους δέκτες μας).

Ο Ιταλός δημιουργός παραμένει κορυφαίο όνομα που και αυτός με τη συμβολή του άλλαξε την πορεία του παγκόσμιου σινεμά.

Σόφη Ζιώγου
[email protected]