Ένα πολεμικό θρίλερ καταφθάνει στις αίθουσες που ξεχωρίζει για τον ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο με τον οποίο περιγράφει την αποτυχημένη έκβαση μιας αμερικανικής μυστικής αποστολής στα σύνορα του Αφγανιστάν.

Ο Πήτερ Μπεργκ, έπειτα από το μπλοκμπάστερ «Battleship», μια παραγωγή γεμάτη οπτικά εφέ και με κακές ερμηνείες, επιστρέφει το 2014 με το φιλμ «Ο Μόνος Επιζών» που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα, καθώς αντλεί την ιστορία του από το ομώνυμο βιβλίο του Μάρκους Λουτρέλ, του «μοναδικού επιζώντος» της επιχείρησης Red Wings.

Στις 28 Ιουνίου του 2005 τέσσερις αμερικανοί καταδρομείς αναλαμβάνουν το λεπτό έργο εντοπισμού ενός εξαιρετικά επικίνδυνου ηγέτη των Ταλιμπάν, του Αχμέντ Σαχ. Όμως, τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως τα είχαν σχεδιάσει και οι στρατιώτες βρίσκονται από τη μια στιγμή στην άλλη περικυκλωμένοι από μια πλειάδα Αφγανών αντιπάλων, ατρόμητων και έτοιμων να τους κατατροπώσουν.

Η ταινία περιγράφει με ιδιαίτερα εντυπωσιακό τρόπο την αντίσταση των τεσσάρων αυτών μαχητών, την προσπάθεια που έκαναν να κρατηθούν στη ζωή, τη σθεναρή άμυνα και την τελική ήττα τους (ο τίτλος του έργου την ανακοινώνει ήδη εξαρχής).

Αξίες όπως η αλληλεγγύη, η αδελφοσύνη, η ανδρεία και η αυτοθυσία για την πατρίδα βγαίνουν στην επιφάνεια και αναδεικνύονται ανάγλυφα μέσα από το σύνολο του φιλμικού κειμένου, εκθειάζοντας τις αρετές του αμερικανικού στρατού. Ένα κλισέ αναμενόμενο από μια αμερικανική ταινία πολέμου.

Πέρα από αυτό, όμως, «Ο Μόνος Επιζών» διακρίνεται για το βλέμμα με το οποίο εγκύπτει ο σκηνοθέτης πάνω σε αυτήν την περιπέτεια και για τη φανερή πρόθεση να την αποδώσει όσο το δυνατό πιο ρεαλιστικά.

Με μια λεπτή παράταξη εικόνων που έχουν επιλεχθεί και συνδεθεί σχολαστικά και που το εναλλασσόμενο μοντάζ ευνοεί και αυξάνει την ένταση της περιγραφής, ο Μπεργκ αναπαριστά την αντι-παράθεση των δύο αντιπάλων, δείχνοντας διαδοχικά τις κινήσεις τους.

Χαρακτηριστικές είναι οι λήψεις της πτώσης προς τον γκρεμό των άμοιρων Αμερικανών, η κάμερα ακολουθώντας διαδοχικά μία προς μία τις κινήσεις τους, σε ρελαντί ρυθμούς, αιχμαλωτίζοντας το βλέμμα του θεατή.

Ακόμη πιο τρομακτικά είναι τα πολύ κοντινά πλάνα προσώπου, με τα αίματα και τις ανοιχτές πληγές  να τονίζουν την αγριότητα του πολέμου και κάνοντας το κοινό να συμπάσχει με τους ήρωες.

Ενδιαφέρον στοιχείο της πλοκής παρουσιάζει το δίλημμα με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι οι στρατιώτες πριν αρχίσουν οι συγκρούσεις. Ένα δίλημμα που θα θυμίσει σε αρκετούς ένα παρόμοιο επεισόδιο της ταινίας «Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν».

Μέσα στο γενικότερο εχθρικό κλίμα εκδίκησης και αντεκδίκησης, ζητήματα ηθικής μπαίνουν στη μέση και διεκδικούν μια θέση επηρεάζοντας καθοριστικά τις εξελίξεις. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, και η διάσωση του στρατιώτη Λουτρέλ από κατοίκους της περιοχής θα περάσει ανοιχτά ένα μήνυμα ανθρωπιάς και συμφιλίωσης μεταξύ των λαών.

Η θεματική και η πλοκή της ταινίας θυμίζει σε αρκετά σημεία το «Μαύρο Γεράκι-Η Κατάρριψη» του Ρίντλεϊ Σκοτ, βασισμένο και αυτό σε πραγματικά γεγονότα, όπως και τη «Ζώνη Υψηλού Κινδύνου» του Πήτερ Μπεργκ, ενός σκηνοθέτη που αρέσκεται, από ό, τι φαίνεται, στο να δίνει ζωή σε πολεμικές περιπέτειες μέσα από τις κινηματογραφικές εικόνες. Θα πρότεινα να δείτε τη νέα του ταινία «Ο Μόνος Επιζών». 

Σκηνοθεσία: Πίτερ Μπεργκ. Παίζουν: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Εμίλ Χιρς, Έρικ Μπάνα, Μπεν Φόστερ, Τέιλορ Κιτς. Η ταινία προβάλλεται από την Audiovisual.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ