Αλέξης Γράψας: ο μουσικός πίσω από το "Empire" μας μιλά για το έργο του

grapsas Χάρης Σαράντης
ΤΕΤΑΡΤΗ, 08 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015

Είναι συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής και την τελευταία επταετία ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες. Με τη μουσική του «ντύνει» παραγωγές διεθνούς βεληνεκούς, ενώ ανάμεσα στις πιο πρόσφατες δουλειές του συμπεριλαμβάνεται το «Empire», η τηλεοπτική σειρά-φαινόμενο που στον πρώτο της κύκλο έσπασε κάθε ρεκόρ τηλεθέασης στην Αμερική. Ας τον γνωρίσουμε…

Ας ξεκινήσουμε από το πιο πρόσφατα «επίτευγμά» σου, τη συμμετοχή σου στη μουσική του Empire, που κάνει θραύση στην Αμερική. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Πριν από 2 χρόνια ξεκίνησα μια συνεργασία με ένα γνωστό συνθέτη του χώρου με αφορμή τη μουσική του «Revenge», μιας πετυχημένης σειράς που παίζεται εδώ και χρόνια σε όλο τον κόσμο, και απ' όσο γνωρίζω και στην Ελλάδα. Του άρεσε η μουσική μου και μετά από 2 κύκλους εντατικής δουλειάς, καθώς και μερικές ταινίες στις οποίες συνεργαστήκαμε, μου δόθηκε η ευκαιρία να γράψω μουσική για το «Empire». Ούτε εγώ φυσικά ούτε κανείς άλλος από την παραγωγή περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε και την απήχηση που θα είχε.

Πώς ήταν η συνεργασία και τι αποκόμισες από αυτή;

imdb.com

Η πρόκληση του να δουλεύεις πάνω σε κάτι που θα δουν και θα ακούσουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κάθε εβδομάδα δημιουργεί ένα ωραίο συναίσθημα, αλλά ταυτόχρονα και ένα υποσυνείδητο άγχος. Συνήθως καταφέρνω να κάνω αυτή την πίεση να λειτουργήσει δημιουργικά και να γράψω μουσική σκεπτόμενος μόνο την εικόνα που έχω μπροστά μου και αφήνοντας τα υπόλοιπα να λειτουργήσουν από μόνα τους. Στη συγκεκριμένη σειρά οι προκλήσεις ήταν αρκετές, και παρ' όλο που έχω μάθει να δουλεύω υπό πιεστικές συνθήκες μεγάλων παραγωγών και μέσα σε στενές προθεσμίες, ο πρώτος κύκλος του «Empire» ήταν για μένα μια διδακτική εμπειρία και είμαι ευγνώμων που μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχω με τον τρόπο μου στο τελικό αποτέλεσμα. Πλέον αισθάνομαι πιο «έτοιμος» για το δεύτερο κύκλο, ο οποίος θα κάνει πρεμιέρα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Έχεις γράψει μουσική και για άλλες σειρές αλλά και για ταινίες. Θέλεις να μας παρουσιάσεις σύντομα το μουσικό σου έργο μέχρι ώρας;

Έχω γράψει μουσική για 5 σειρές μέχρι στιγμής, όλες τελείως διαφορετικές μεταξύ τους, κάτι το οποίο μου αρέσει, καθώς με κρατάει σε εγρήγορση πάνω σε διαφορετικά μουσικά στυλ και αποφεύγω την επανάληψη. Για παράδειγμα, το «Empire» και το «Revenge» που προανέφερα, είχαν καθαρά ορχηστρική μουσική επένδυση και ως συνθέτης είχα την «πολυτέλεια» της ζωντανής ηχογράφησης συμφωνικής ορχήστρας για κάθε επεισόδιο σε εβδομαδιαία βάση. Μες στο χειμώνα έγραψα μουσική για μια σειρά που ονομάζεται «Unreal» και θα προβληθεί στην Αμερική αυτό το καλοκαίρι, και χρησιμοποίησα αποκλειστικά ηλεκτρονικούς ήχους και όργανα. Τις ίδιες εναλλαγές και προκλήσεις αναζητώ και όταν συνθέτω για κινηματογράφο. Έχω επενδύσει μουσικά 15 ταινίες, όλες από τον ανεξάρτητο χώρο, ο οποίος έχω να πω ότι προσφέρει μια δημιουργική και καλλιτεχνική ελευθερία μοναδική.  Η τελευταία μου ταινία «Land of Leopold» με πρωταγωνιστή τον Ray Wise, γνωστό και από το «Twin Peaks» του David Lynch, κέρδισε πρόσφατα βραβείο κοινού στο Sun Valley Film Festival και αγοράστηκε από το HBO. Έχω δουλέψει και ως μουσικός παράγωγος σε δισκογραφικές δουλειές, κάτι που αν και δεν συμβαίνει συχνά, με αναζωογονεί καθώς με απελευθερώνει από τον «περιορισμό» της εικόνας.

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη μουσική;

Χάρης Σαράντης

Για όλα «ευθύνεται» η μητέρα μου, η οποία ήταν και η πρώτη μου δασκάλα. Ήταν για πολλά χρόνια διευθύντρια του (μοναδικού τότε) Ωδείου στη Λευκάδα όπου μεγάλωσα και χωρίς να το πολυκαταλάβω ξεκίνησα να μαθαίνω μουσική από 4 χρονών. Βρέθηκα τελείως αβίαστα και σε αρκετά μικρή ηλικία να παίζω 3 όργανα και να έχω γνώσεις ανώτερων θεωρητικών. Όταν ενηλικιώθηκα, έκανα ένα (ατυχές) πέρασμα από το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Αθηνών, το οποίο όμως αποδείχτηκε πολύ σημαντικό για μένα, καθώς σπουδάζοντας πάνω σε ένα τελείως διαφορετικό αντικείμενο ένιωσα έξω από τα νερά μου και μόνο τότε έγινε ξεκάθαρο μέσα μου τι είναι αυτό που θέλω να κάνω. Αισθάνθηκα ότι ήταν η μόνη επιλογή και ήμουν τυχερός που είχα ήδη τις γνώσεις ώστε να το προσπαθήσω.

Πώς έφτασες στο Berklee και στο στούντιο στο Λος Άτζελες;

Μια υποτροφία που κέρδισα το 2005 μου έδωσε τη δυνατότητα να μετακομίσω στη Βοστώνη και να σπουδάσω σύνθεση μουσικής για κινηματογράφο στο Berklee College of Music. Εκεί συνειδητοποίησα τι ακριβώς είναι αυτό που θέλω να κυνηγήσω επαγγελματικά και μετά το πέρας των σπουδών μου εγκαταστάθηκα στο Los Angeles το 2008. Ήξερα ότι αν θέλω να ασχοληθώ με κινηματογραφική μουσική πρέπει να ζήσω σε αυτή την πόλη και να προσπαθήσω να δικτυωθώ. Αρχικά φυσικά τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα, καθώς ο χώρος είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικός και σκληρός. Ωστόσο, με συστηματική δουλειά, την απαραίτητη υπομονή και φυσικά αρκετή δόση τύχης, κατάφερα να αξιοποιήσω τις όποιες ευκαιρίες μου παρουσιάστηκαν και να μπορέσω να σταθώ στα πρώτα βήματα μου εδώ. Τα τελευταία χρόνια, το στούντιο μου, από όπου και εργάζομαι καθημερινά, βρίσκεται εντός των κινηματογραφικών στούντιο της Warner Brothers, κάτι που έμοιαζε μόνο με σενάριο επιστημονικής φαντασίας όταν πρωτοήρθα στο Los Angeles.

Πώς είναι η ζωή στην Αμερική και ποια η σχέση σου με την πατρίδα ως Έλληνας του εξωτερικού πλέον;

Χάρης Σαράντης

Η ζωή στην Αμερική διαφέρει πάρα πολύ από πόλη σε πόλη, οπότε θα σας απαντήσω συγκεκριμένα για το Los Angeles, το οποίο μου αρέσει όλο και περισσότερο όσο ζω εδώ. Είναι μια πολυπολιτισμική μεγαλούπολη, με ό,τι σημαίνει αυτό, ζωντανή, χαοτική, πάρα πολύ απλωμένη, με ιδανικό καιρό και καλή ποιότητα ζωής. Από επαγγελματικής πλευράς η κατάσταση είναι σαφώς δύσκολη και πολύ ανταγωνιστική, απαιτεί σκληρή δουλειά, αλλά ταυτόχρονα σου δίνει τη δυνατότητα (ή έστω την αίσθηση) ότι μπορείς να κυνηγήσεις αυτό που θέλεις να κάνεις. Είναι μια πόλη που δε σου βάζει περιορισμούς και δε σε κάνει να νιώθεις ότι υπάρχει όριο στο πού μπορεί να φτάσει κάτι αλλά και το πώς μπορεί να εξελιχθεί.

Με την Ελλάδα φυσικά διατηρώ άρρηκτη σχέση, καθώς η οικογένεια μου και πολλοί φίλοι μου ζουν εκεί. Αν και λείπω 10 χρόνια, νιώθω ότι είναι το σπίτι μου. Παρακολουθώ τα γεγονότα από κοντά και ενημερώνομαι καθημερινά για τις εξελίξεις. Προφανώς δε βιώνω την παρούσα κατάσταση από πρώτο χέρι, αλλά με στεναχωρεί και με ανησυχεί βαθιά η παρατεταμένη περίοδος κρίσης που περνάει η χώρα. Εύχομαι να τελειώσει το συντομότερο με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;

Στα πολύ άμεσα σχέδια, εκτός από το δεύτερο κύκλο του «Empire», για τον οποίο  ξεκινάμε ηχογραφήσεις στα μέσα Αυγούστου, ενημερώθηκα μόλις ότι το «Unreal» ανανεώθηκε για δεύτερο κύκλο μες στο χειμώνα. Υπάρχει επίσης  μια μεγάλου μήκους αμερικανική ταινία για την οποία έχω ήδη ξεκινήσει να γράφω κάποια μουσικά θέματα, αν και βρίσκεται ακόμα σε στάδιο προ-παραγωγής και δεν μπορώ να ανακοινώσω τον τίτλο. Τέλος, στα μέσα Ιουλίου θα βρίσκομαι στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου, όπου θα παρουσιάσω ένα σεμινάριο σύνθεσης κινηματογραφικής μουσικής, στο πλαίσιο της πολύ ωραίας πρωτοβουλίας μιας ομάδας ανθρώπων με αγάπη για το σινεμά που μου έκαναν την τιμή να με καλέσουν.

Βάλια Κανελλοπούλου