Μια μικρή αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς της καριέρας του ανθρώπου που όρισε τη μοίρα του mainstream κινηματογραφικού τρόμου.

Είναι δύσκολο να φανταστούμε το σινεμά του τρόμου χωρίς τον Γουές Κρέιβεν. Ο σημαντικός σκηνοθέτης άφησε την τελευταία του πνοή την Κυριακή 30 Αυγούστου σε ηλικία 76 ετών, χτυπημένος από καρκίνο στον εγκέφαλο, η κληρονομιά που αφήνει είναι όμως σπουδαία.

Η συμβολή του Κρέιβεν στο horror είναι τεράστια, το πιο κομβικό κομμάτι της εντοπίζεται ωστόσο στο γεγονός ότι έφερε το είδος στην ποπ κουλτούρα. Ρίχνοντας μια ματιά στο σύγχρονο εμπορικό τρόμο, είναι δύσκολο να σηκώσεις μια οποιαδήποτε πέτρα και να μη βρεις από κάτω το αποτύπωμα του. Ο δημιουργός του Φρέντι Κρούγκερ και του «Scream» κατάφερε μέσα σε 40 χρόνια να παραμένει επίκαιρος και να αλλάζει όποτε το θελήσει την κατεύθυνση του κινηματογραφικού τρόμου. Γιατί όταν ήθελε να καταθέσει κάποια δήλωση σχετικά με την τάξη πραγμάτων στο αγαπημένο του είδος, προτιμούσε να την κάνει επί της οθόνης. Και οι υπόλοιποι ακολουθούσαν.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Κρέιβεν ήταν το «The Last House on the Left» το 1972. Εξετάζοντάς την ταινία από το σήμερα, μοιάζει αρκετά χαοτική και ακραία χωρίς λόγο, πιάνει όμως το κλίμα της εποχής. Τα επαναστατικά 60s, η ματαίωσή τους στη σύγκρουση με την πραγματικότητα και οι δολοφονίες του Τσαρλς Μάνσον που σόκαραν την κοινή γνώμη, όλα βρίσκουν το δρόμο προς την οθόνη. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο πώς δένουν μεταξύ τους, αλλά στις αρχές των 70s ο τρόμος (όπως και ολόκληρο το σινεμά εν γένει) ακολούθησε μια αναρχική προσέγγιση στη φόρμα του, απορρίπτοντας τις προϋπάρχουσες κλασικές δομές αφήγησης. Σήμερα η ταινία βλέπεται ως ντοκουμέντο μιας εποχής.

Η συνέχεια για τον Κρέιβεν έφερε μια ακόμη πιο χαρακτηριστική ταινία για τον κινηματογραφικό τρόμο. Το «Αίμα στους λόφους» αποτελεί ένα ακόμη εξαιρετικό παράδειγμα του horror των 70s, «μπολιάζοντας» το είδος με επιρροές από επιστημονική φαντασία που ήταν τότε και της μόδας. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η πρώτη ταινία «Star Wars» (ή η τέταρτη) κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά. Το φιλμ έχει αναχθεί πλέον στη σφαίρα του καλτ, με την ιδιαίτερη φιγούρα του Μάικλ Μπέριμαν να προκαλεί ακόμη ανατριχίλες.

Το «The Last House on the Left» απέκτησε ριμέικ σε σκηνοθεσία Ντένη Ηλιάδη το 2009, ενώ το «Αίμα στους λόφους» επέστρεψε και αυτό το 2006. Ούτε το αυθεντικό σίκουελ το 1985 (από τον Γουές Κρέιβεν), ούτε αυτό του τίμιου ριμέικ κατάφεραν να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους.

Και κάπως έτσι φτάνουμε στο 1984, οπότε ο Γουές Κρέιβεν πραγματοποίησε μια τομή στο horror και όρισε το είδος για την υπόλοιπη δεκαετία. Ο «Εφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες» είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κεφάλαια τρόμου και αυτό γιατί μας σύστησε τον έναν και μοναδικό Φρέντι Κρούγκερ. Βγαλμένος από εμπύρετους εφιάλτες, ήρθε για να ταράξει την επιφανειακή ευδαιμονία της μικροαστικής Αμερικής. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από τον serial killer που κρύβεται στα όνειρα και απλά τον παρακολουθούμε να πετσοκόβει τους πάντες, και μαζί έναν αμούστακο Τζόνι Ντεπ.

Ο Κρέιβεν επανήλθε στο δημοφιλές franchise 10 χρόνια αργότερα, κλείνοντας με έναν πανέξυπνο και ταιριαστό τρόπο την ιστορία του Φρέντι Κρούγκερ. Το «New Nightmare» είναι ένα meta σχόλιο για το ίδιο το σινεμά τρόμου και τον τρόπο που επηρεάζει όσους συμμετέχουν στη δημιουργία του. Οι ηθοποιοί αυτή τη φορά υποδύονται τον εαυτό τους και για να σωθούν από τον Φρέντι Κρούγκερ που έχει έρθει στην πραγματικότητα πρέπει να υποδυθούν τους ρόλους τους. Παρά τα πολλά επίπεδα που καλείται να διαχειριστεί ταυτόχρονα, ο Κρέιβεν τα καταφέρνει περίφημα και δημιουργεί ένα φιλμ που λειτουργεί άψογα και ως κανονική ταινία τρόμου και σαν πειραματικό σινεμά.

Αφού ο Κρέιβεν άφησε πίσω του τον Φρέντι Κρούγκερ, ασχολήθηκε με τη διακωμώδηση του αγαπημένου του είδους και έτσι προήλθε το «Scream». Η πιο mainstream, εμβληματική και επιδραστική ταινία τρόμου των τελευταίων 20 ετών αποδομεί τα κλισέ του είδους, αλλά δε μένει στη στείρα κριτική και ταυτόχρονα προτείνει κάτι καινούριο. Είναι απίστευτο πόσο φρέσκια φαίνεται η ταινία έως σήμερα.

Όπως ήταν φυσικό, ακολούθησαν και συνέχειες. Το «Scream 2» είναι εξίσου έυφυές και κάνει ένα εύστοχο σχόλιο στα σίκουελ των ταινιών τρόμου, το «Scream 3» έγινε αυτό που παρωδεί και το «Scream 4» επανέφερε το franchise στις δόξες του, κλείνοντας επάξια τόσο τη σειρά, αλλά και την ίδια την καριέρα του Κρέιβεν.

Μια τόσο εικονική προσωπικότητα για το horror σίγουρα θα λείψει. Ωστόσο, όσο νέες γενιές σινεφίλ έρχονται σε επαφή με τον κινηματογραφικό, ο Γουές Κρέιβεν δεν πρόκειται να ξεθωριάσει ποτέ και θα ζει για πάντα μέσα από τους εφιάλτες μας. Δεν μπορούμε να φανταστούμε κάτι πιο τιμητικό για το δημιουργό του Φρέντι Κρούγκερ.

Γιάννης Μόσχος
[email protected]