Ο Ρίντλεϊ Σκοτ επιστρέφει στο διάστημα και με τη συμβολή του Ματ Ντέιμον παραδίδει την καλύτερη ταινία του τα τελευταία 15 χρόνια.

Πολλές φορές στο παρελθόν έχουμε δει ταινίες να καθίστανται επίκαιρες κατά την κυκλοφορία τους λόγω ενός πρόσφατου γεγονότος που αφορά τη θεματολογία τους. Το να συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο με μια ταινία που τοποθετείται στον Άρη, δεν είναι και ό,τι πιο συνηθισμένο. Από σήμερα κυκλοφορεί στις αίθουσες «Η διάσωση» του Ρίντλεϊ Σκοτ («The Martian» ο πρωτότυπος τίτλος), βασισμένη στο best seller του Άντι Γουίρ, «Άνθρωπος στον Άρη», λίγα μόλις εικοσιτετράωρα μετά την ιστορική ανακοίνωση της NASA για την ύπαρξη νερού στον κόκκινο πλανήτη.

Η ταινία του Σκοτ ξαναφέρνει στο διάστημα τους Ματ Ντέιμον και Τζέσικα Τσαστέιν, ένα χρόνο μετά το «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν. Αυτή τη φορά ο Ντέιμον πρωταγωνιστεί στο ρόλο του Μαρκ Γουάτνι, ενός αστροναύτη που ξεμένει στον Άρη όταν μια επανδρωμένη αποστολή στον πλανήτη πλήττεται από μια καταιγίδα και το πλήρωμά του τον αφήνει πίσω θεωρώντας τον νεκρό. Μένοντας λοιπόν μόνος του, καλείται να αξιοποιήσει στο έπακρο τις επιστημονικές του γνώσεις ώστε να επιβιώσει. Δίπλα στους Ντέιμον και Τσαστέιν βρίσκεται ένα απίστευτο καστ, από τα καλύτερα που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια,- που αποτελείται από τους Τζεφ Ντάνιελς, Τσιούετελ Έτζιοφορ, Κρίστεν Γουίγκ, Κέιτ Μάρα, Σον Μπιν, Μακένζι Ντέιβις, Μάικλ Πένια, Σεμπάστιαν Σταν και Ντόναλντ Γκλόβερ.

Ο Ρίντλεϊ Σκοτ γνωρίζει τα κατατόπια του διαστήματος. Μετά τα «Alien: Ο επιβάτης του διαστήματος» και «Blade Runner: Ομάδες εξόντωσης» έχει αποκτήσει περίοπτη θέση στο σινεμά επιστημονικής φαντασίας και οποιαδήποτε επιστροφή του στο είδος είναι σαφέστατα καλοδεχούμενη. Η αλήθεια είναι πως ο «Προμηθέας» δε δικαίωσε ακριβώς τις προσδοκίες μας, αλλά όσον αφορά το κομμάτι της σκηνοθεσίας, των εφέ και της φωτογραφίας, δημιούργησε κάποιες εικόνες που δεν πρόκειται να ξεχάσουμε ποτέ. Φέτος ο Σκοτ πραγματοποιεί λοιπόν άλλο ένα ταξίδι στο διάστημα και αυτή τη φορά μένει κατά κύριο λόγο στο κομμάτι της επιστήμης, αφήνοντας στην άκρη αιμοβόρους εξωγήινους και ανθρώπινους κλώνους.

Η δύσκολη δουλειά για τον Σκοτ είναι να κάνει «δικό του» το μυθιστόρημα του Γουίρ, το οποίο είναι αρκετά κυριολεκτικό και φιλικό προς τον αναγνώστη, χωρίς πολλές «γωνίες» και δεν είναι ό,τι και πιο απλό να το μεταφέρεις στη μεγάλη οθόνη προσθέτοντας και τη δική σου σφραγίδα χωρίς να κάνεις κατά γράμμα αναπαράσταση. Και η αλήθεια είναι πως με ένα τόσο μεγάλο και λαμπερό καστ και την επιταγή της 20th Century Fox για μια εμπορική ταινία, τα περιθώρια προσωπικής παρέμβασης περιορίζονται. Ο Σκοτ δεν είναι όμως χθεσινός και έτσι πατώντας πάνω στην εξαίσια διασκευή σεναρίου του Ντρου Γκοντάρ κρατά όλα τα θετικά του βιβλίου και καταθέτει το όραμά του σε επιλεγμένα καίρια σημεία.

Το στοιχείο που κάνει τη διαφορά στην ταινία είναι αδιαμφισβήτητα το χιούμορ της. Ακριβώς επειδή ταινίες τέτοιας κλίμακας θέλουν να θεωρηθούν σοβαρές και να γίνουν αρεστές σε όλους ως τέτοιες, καταλήγουν με ελάχιστα τετριμμένα αστεία, εντελώς αποκομμένα από την πραγματικότητα. Στη «Διάσωση» οι διάλογοι είναι πνευματώδεις και πανέξυπνοι και ακόμη και τα ακραιφνώς επιστημονικά αστεία γίνονται κατανοητά. Ο Ματ Ντέιμον είναι απολαυστικός και αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι είναι ένας από τους πιο έξυπνους ηθοποιούς του Χόλιγουντ, βρίσκοντας στόχο με την κάθε ατάκα του. Οι μοναδικές «κοιλιές» του φιλμ συμβαίνουν όταν λείπει αρκετή ώρα από την οθόνη ο Ντέιμον.

Καθοριστικός παράγοντας για το πόσο διασκεδαστικό είναι το όλο πακέτο της «Διάσωσης» αποδεικνύεται η μουσική επένδυση. Σε αντίστοιχες περιπέτειες επιβίωσης στο διάστημα έχουμε συνηθίσει πομπώδη και δραματικά σάουντρακ που τονίζουν την αγωνία του ανθρώπου που πασχίζει να μη χαθεί στο μαύρο ψυχρό σκοτάδι. Ξεχάστε αυτά που ξέρατε. Εδώ ακούμε μόνο κλασική ντίσκο, Abba και μια από τις καλύτερες χρήσεις τραγουδιού του David Bowie στο σινεμά. Όποτε η ταινία σου δίνει την εντύπωση ότι μπήκε στον αυτόματο πιλότο, θα σκάσει ένα γεμάτο ζωντάνια μουσικό μοντάζ και θα σε ανεφοδιάσει με διάθεση να παρακολουθήσεις τη συνέχεια.

Όσον αφορά τα εφέ, ο Άρης δείχνει πιο εντυπωσιακός από ποτέ και η καθαρή φωτογραφία του Ντάριους Βόλσκι αναδεικνύει τα «εξωτικά» τοπία του. Οι σκηνές στο διάστημα είναι αυθεντικά αγωνιώδεις και ειδικά προς το τέλος μπορούν να συγκριθούν στα ίσα με τις αντίστοιχες ανθολογίας του «Gravity». Δυστυχώς το 3D δεν είναι όσο καλό θα θέλαμε και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων ξεχνάς την ύπαρξή του, μπορούμε να ζήσουμε πάντως και χωρίς αυτό. Γιατί η «Διάσωση» είναι πάνω απ' όλα αυτό που λέμε «καλή ταινία».

Ρίχνοντας μια ματιά στην καριέρα του Σκοτ τα τελευταία 15 χρόνια, δύσκολα βρίσκεις κάποια καλύτερη ταινία από τη «Διάσωση» μετά το «Μαύρο γεράκι: Η κατάρριψη» (το 2001). Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με μια επιστροφή του στη φόρμα και είναι σωστό και δίκαιο που πραγματοποιείται μέσα από το είδος στο οποίο μεγαλούργησε. Τι θέση θα πάρει «Η διάσωση» μέσα στη μεγάλη φιλμογραφία του Σκοτ μένει να το δούμε τα επόμενα χρόνια, πάντως προς το παρόν έχουμε μπροστά μας μια ταινία που ακόμη κι αν δεν είναι εύκολο να τη λατρέψεις, είναι πολύ δύσκολο να μην περάσεις καλά.

Η ταινία «Η διάσωση»  κυκλοφορεί από την Odeon.

Γιάννης Μόσχος
[email protected]