Με αφορμή την κυκλοφορία του «El Bar» στις αίθουσες, κάνουμε μια αναδρομή σε μια σχολή που ξέρει πώς να μας κάνει να στριφογυρνάμε στο σινεμά.

Οι λάτρεις του κινηματογραφικού τρόμου θα επιβεβαιώσουν πως οι Ισπανοί είναι μάστορες στο είδος. Λίγες χώρες κατανοούν τόσο καλά τα χαρακτηριστικά του, αφού αντιλαμβάνονται την ατμόσφαιρα και τις ανατριχίλες ως βασικά συστατικά και με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργήσει μια σχολή που υφίσταται εδώ και πολλά χρόνια, παράγοντας σταθερά ενδιαφέρουσες ταινίες. Από τα καλτ αριστουργήματα του παρελθόντος μέχρι το «καλλωπισμένο» gore του σήμερα, το ισπανικό σινεμά πάντα έβρισκε τρόπους να κάνει τον τρόμο ενδιαφέροντα ακόμη και σε ανθρώπους που δεν τον αναζητούν.

Αυτή την εβδομάδα κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες το «El Bar» του Alex de la Iglesia, η τελευταία προσθήκη στην μεγάλη αλυσίδα του ισπανικού τρόμου που αναμένεται να μας κάνει να στριφογυρίζουμε στα καθίσματά μας στα θερινά. Δοθείσης της αφορμής λοιπόν, σας προτείνουμε επτά ισπανικές ταινίες τρόμου που καλό θα ήταν να τσεκάρετε, είτε σας αρέσει το είδος είτε όχι.

«Ο κόμης Δράκουλας ξαναχτυπά» (1970)

Εμβληματική ταινία από όποια πλευρά και αν την πιάσεις. Και μπορεί να μην είναι ισπανόφωνη, αλλά η σκηνοθεσία του σημαντικού Ισπανού σκηνοθέτη Jesus Franco δίνει τον τόνο, με τον αείμνηστο Christopher Lee στον πρωταγωνιστικό ρόλο να ξεκινά ως ηλικιωμένος που γίνεται όλο και νεότερος καθώς θρέφεται από το αίμα νεαρών παρθένων. Στο ρόλο του πιστού βοηθού του Δράκουλα συναντάμε τον Klaus Kinski και τέλος πάντων αν πρέπει να δείτε μια ταινία του Δράκουλα, τότε ας είναι αυτή.

«Horror Express» (1972)

Αυτή η σύμπραξη του Christopher Lee με τον Peter Cushing είναι μια από τις πιο διασκεδαστικές καλτ ταινίες τρόμου των 70s. Ο Cushing είχε χάσει τη γυναίκα του πριν τα γυρίσματα της ταινίας και σκεφτόταν να αποχωρήσει, όμως ένα βράδυ πριν την έναρξή τους ο Ισπανός σκηνοθέτης Eugenio Martin και ο Lee μαζεύτηκαν σε ένα δωμάτιο με τον Cushing λέγοντάς του ανέκδοτα και αστεία, δίχως να αναφέρουν ούτε στιγμή την απώλειά του και το αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης μπορείτε να το διαπιστώσετε στην οθόνη σας.

«Tesis» (1996)

Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Alejandro Amenabar είναι από αυτές τις περιπτώσεις που παρατηρείς το σινεμά εν τη γενέσει του. Με ένα μπάτζετ που μετά βίας έφτανε τα 700 ευρώ κατάφερε να δημιουργήσει κάτι τόσο δυνατό και παθιασμένο ως statement που δε θα πρέπει να κάνει καθόλου εντύπωση που έφτασε να κατακτά το βραβείο Γκόγια για Καλύτερη Ταινία. Πρόκειται για ένα χαοτικό κλειστοφοβικό θρίλερ που είναι γυρισμένο ως ταινία τρόμου και αποτελεί ουσιαστικά μια «θέση» του Amenabar πάνω στον ίδιο τον κινηματογράφο. Πολύ πιο έξυπνο από γενιές θρίλερ που ακολούθησαν, παραμένει ουσιώδες μέχρι σήμερα.

«Οι άλλοι» (2001)

Η τρίτη ταινία του Alejandro Amenabar είναι η απόδειξη των ικανοτήτων που φάνηκαν στο «Tesis». Το όνομά του συζητήθηκε τόσο που πέρασε και τον Ατλαντικό, με αποτέλεσμα να του δοθεί η ευκαιρία να διαχειριστεί ένα μπάτζετ που δε φανταζόταν ποτέ μέχρι τότε. Δε μιλάμε για μια ακόμη ταινία τρόμου. Έχουν περάσει 14 χρόνια και το «Οι άλλοι» παραμένει ανατριχιαστικό και σπουδαίο. Έχουμε να κάνουμε με τρόμο που δε λειτουργεί προσπαθώντας να σε τινάξει από τη θέση σου αλλά στηρίζεται στις ατμόσφαιρες και από πίσω υπάρχει ένα στιβαρό σενάριο ικανό να προσδώσει νόημα σε όλο το οικοδόμημα. Και όσο για την Nicole Kidman, λίγοι σκηνοθέτες αντιλήφθηκαν τόσο σωστά τις δυνατότητές της, αξιοποιώντας την έτσι από κάθε πλευρά. Η πρώτη αγγλόφωνη ταινία που πήρε το ανώτερο βραβείο Γκόγια. Απόλυτα δίκαιο.

«Το ορφανοτροφείο» (2007)

Ο ισπανικός τρόμος έχει βάλει ουκ ολίγες φορές τα γυαλιά σε αυτόν που έρχεται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μια τέτοια περίπτωση είναι αυτή του «Ορφανοτροφείου». Σε μια εποχή που οι ταινίες τρόμου στην Αμερική είχαν περιέλθει σε δημιουργικό τέλμα, ανακυκλώνοντας τα ίδια αιμοσταγή μοτίβα, ο Juan Antonio Bayona επένδυσε στην ατμόσφαιρα, φτιάχνοντας μια αυθεντικά τρομακτική ταινία στοιχειωμένου σπιτιού χωρίς να χρειαστεί να σπαταλήσει ούτε στάλα αίμα. Ένα φιλμ κομβικής σημασίας για την πορεία του σύγχρονου κινηματογραφικού τρόμου.

«Julia’s Eyes» (2010)

Τα μάτια σε συνδυασμό με την ιδέα της τύφλωσης έχουν διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στο σινεμά τρόμου από τη στιγμή της δημιουργίας του. Κανείς δεν έχει ξεπεράσει τη σκηνή με το ξυράφι στον «Ανδαλουσιανό σκύλο» του Luis Bunuel και του Salvador Dali και μιλάμε για ένα φιλμ που βγήκε το 1929. Με αυτό το μοτίβο καταπιάνεται το «Julia’s Eyes» του Guillem Morales. Καθώς η Τζούλια εξερευνά το μυστηριώδη θάνατο της δίδυμης αδερφής της αρχίζει να χάνει την όρασή της και η ταινία διαχειρίζεται αυτή την εξέλιξη με τέτοιον τρόπο ώστε να αντιλαμβάνεσαι και εσύ ο ίδιος το φόβο της ξαφνικής απώλειας μιας από τις αισθήσεις σου. Τα παιχνίδια με το σκοτάδι δημιουργούν μια ασφυκτική και ενοχλητική ταινία τρόμου από την οποία δεν υπάρχει διαφυγή.

«Το σώμα» (2012)

Το πτώμα μιας γυναίκας εξαφανίζεται από το νεκροτομείο λίγο πριν γίνει η νεκροψία και ένας ντετέκτιβ ερευνά το περιστατικό. Ο βασικός ύποπτος είναι ο πρώην σύζυγός της και εμείς παρακολουθούμε την πλοκή να εκτυλίσσεται μέσα από τη δική του οπτική και εδώ ακριβώς έγκειται η πρωτοτυπία της ταινίας. Πρόκειται για ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ που παίζει με το μυαλό σου, με τη σκηνοθεσία του Oriol Paulo να είχε προταθεί για Γκόγια.

Το «El Bar» κυκλοφορεί από την Weird Wave.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]