Με αφορμή την κυκλοφορία της «Υπηρέτριας» στις αίθουσες κάνουμε μια αναδρομή στην κορυφαία κινηματογραφική στιγμή του Νοτιοκορεάτη σκηνοθέτη.

Ακόμη και στην περίπτωση που το όνομα Τσαν Γουκ Παρκ δε σας λέει κάτι, σίγουρα θα έχετε δει το «Old Boy», την ταινία του 2003 που έφερε στο προσκήνιο το ασιατικό σινεμά και έκανε mainstream ένα είδος και μια αισθητική που μόνο από εμπορικότητα δε χαρακτηρίζονται. Βέβαια, ίσως η εμμονή με τη συγκεκριμένη ταινία πήγε λίγο μακριά με αρκετό κόσμο να τη θεωρεί το απόλυτο ασιατικό αριστούργημα, χωρίς να έχει δει τίποτε άλλο από σύγχρονο κινηματογράφο της Άπω Ανατολής, αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι είναι εμβληματική, όπως επίσης και η «Τριλογία της Εκδίκησης» του σκηνοθέτη στην οποία ανήκει μαζί με τα «Sympathy for Mr. Vengeance» και «Lady Vengeance».

Αφού πραγματοποίησε το αμερικανικό ντεμπούτο του το 2013 με το «Stoker», τώρα ο Νοτιοκορεάτης δημιουργός επανέρχεται στις ρίζες του με την «Υπηρέτρια», το οποίο κυκλοφορεί στις αίθουσες και είναι… το πιο ασιατικό του φιλμ μέχρι στιγμής.

Το κορεατικό σινεμά είναι λοιπόν συνυφασμένο με την έννοια της εκδίκησης και ο Τσαν Γουκ Παρκ είναι αυτός που αποκρυστάλλωσε τη συγκεκριμένη τάση, δημιουργώντας στην πορεία μια ολόκληρη σχολή. Ας γυρίσουμε λοιπόν το χρόνο πίσω για να δούμε πώς έγινε αυτό, εστιάζοντας στην εκδικητική τριλογία του Νοτιοκορεάτη σκηνοθέτη.

«Sympathy for Mr. Vengeance» (2002)

Η εκδίκηση μετατρέπεται σε κινητήρια δύναμη γύρω από την οποία περιστρέφεται ο τρόπος που λειτουργεί ο κόσμος. Ο Ryu είναι ένας κωφάλαλος άντρας που εργάζεται σε εργοστάσιο προσπαθεί με κάθε τρόπο να βρει ένα νεφρό για την αδερφή του και έτσι όταν τον απολύσουν θα πάρει τα λεφτά της αποζημίωσης για να επικοινωνήσει με έναν έμπορο οργάνων στη μαύρη αγορά και να ανταλλάξει ένα δικό του με κάποιο συμβατό για την αδερφή του. Αφού όμως αυτός πάρει τα λεφτά και το νεφρό του φεύγει και έτσι ο Ryu απαγάγουν μαζί με την κοπέλα του την κόρη ενός στελέχους που τον απέλυσαν. Και όλα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο από εκεί και πέρα, σαν κάποια κατάρα αρχαίας τραγωδίας που επιζητά ο κύκλος του αίματος να μην κλείσει μέχρι να μη μείνει ζωντανός κανείς από τους ήρωες.

Η ταινία σοκάρει με την ακρότητά της, διαθέτοντας ένα σενάριο που δε γνωρίζει όρια και ένα οπτικό κομμάτι που δε φοβάται να δείξει ό,τι χρειάζεται. Σου μαυρίζει βαθύτατα την ψυχή, αλλά αυτός είναι εν τέλει και ο σκοπός της.

«Oldboy» (2003)

Το «Oldboy» είναι η δημοφιλέστερη ασιατική ταινία του 21ου αιώνα και το πέτυχε αυτό απέχοντας έτη φωτός από ο,τιδήποτε mainstream. Σίγουρα η στυλιζαρισμένη βία πουλάει (δείτε πχ την περίπτωση του Ταραντίνο), αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα διαφορετικό υβρίδιο. Ο Τσαν Γουκ Παρκ διαβαίνει τα όρια του «επιτρεπτού» και δημιουργεί μια ακραία ιστορία ακραίων συναισθημάτων που δε σε αφήνει σε εγρήγορση ούτε λεπτό.

Η ιστορία του Oh Dae-su, ο οποίος βρίσκεται ξαφνικά φυλακισμένος στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου για 15 χρόνια είναι από μόνη της πρωτότυπη και ιδιοφυής. Όταν απελευθερωθεί θα συνειδητοποιήσει πως είναι ακόμη παγιδευμένος σε έναν κύκλο μυστικών και βίας, με αποκορύφωμα τη συγκλονιστική αποκάλυψη του φινάλε, εκεί που η διαστροφή γίνεται υψηλή ποίηση. Αυτός ο συνδυασμός της ωμής βίας με την ποιητικότητα είναι που διαχωρίζει το «Oldboy» από το πρώτο μέρος της τριλογίας, διαβεβαιώνοντάς μας πως η αρμονία δεν έχει να κάνει καθόλου με τη διατήρηση των ισορροπιών, αλλά κάποιες φορές μπορεί να έρθει μέσω της διατάραξής τους.

«Lady Vengeance» (2005)

Η τρίτη και τελευταία ταινία της τριλογίας διαφέρει από τις υπόλοιπες στο ότι η αφήγηση γίνεται μέσα από τη γυναικεία οπτική ματιά. Μια γυναίκα φυλακίζεται για ένα έγκλημα που δε διέπραξε και αναγκάζεται έτσι να αποχωριστεί την κόρη της. Όταν βγει από τη φυλακή φαντάζει αποφασισμένη να πάρει εκδίκηση από τον αληθινό δολοφόνο, την ίδια στιγμή που ξέρει πως αν διαβεί αυτό το μονοπάτι δε θα πάρει ποτέ πίσω την κόρη της.

Η τριλογία ξεκίνησε εντελώς ωμά,  στο «Oldboy» έκαναν την εμφάνισή τους κάποια ποιητικά στοιχεία στην αφήγηση και αυτή η εξέλιξη ολοκληρώνεται στο «Lady Vengeance», το οποίο είναι τόσο όμορφα στυλιζαρισμένο που σε σημεία μοιάζει με ένα όνειρο. Εδώ τίθεται το ερώτημα για το πόση ανθρωπιά μπορεί να αφήσει πίσω της η εκδικητική μανία και αν μπορεί να υπάρξει ποτέ επιστροφή. Ο Τσαν Γουκ Παρκ κλείνει χαμηλόφωνα αυτό το κεφάλαιο που άνοιξε, διερωτώμενος για τη φύση της βίας και η απάντηση που δίνει είναι τόσο νιχιλιστική χωρίς να αποδέχεται ίχνος αμφισβήτησης. Ο Παρκ σε αναγκάζει να αντικρίσεις κατάματα την ανθρώπινη φύση στον καθρέφτη και αυτή η αντανάκλαση δεν είναι καθόλου όμορφη, είναι όμως αληθινή.

Η ταινία «Η υπηρέτρια» κυκλοφορεί στις αίθουσες από την AMA Films.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]