Βάζουμε σε αξιολογική σειρά τις ταινίες που έχουν σπάσει τα ταμεία τα τελευταία εννιά χρόνια.

Το κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel έχει εισέλθει στην τρίτη φάση του και παρά το γεγονός ότι βρίσκεται επί εννιά συναπτά έτη στο προσκήνιο, συνεχίζει να μονοπωλεί το ενδιαφέρον του εμπορικού σινεμά και να χαρίζει βέβαιες εισπρακτικές επιτυχίες. Μπορείς να κατηγορήσεις τις ταινίες ότι έχουν δημιουργήσει μια «πλαστικοποίηση» και πλέον ακολουθούν μια φόρμα που δεν αλλάζει σε μεγάλο βαθμό ανά περίπτωση, αλλά δεν μπορείς να πεις ότι δε διασκεδάζουν το κοινό στο οποίο απευθύνονται.

Αυτή την εβδομάδα έρχεται στην Ελλάδα το «Spider-Man: Η επιστροφή στον τόπο του», δηλαδή η δέκατη έκτη ταινία του σύμπαντος που έχει δημιουργήσει η Marvel στη μεγάλη οθόνη (την άποψή μας μπορείτε να διαβάσετε εδώ), με τον Tom Holland να αναλαμβάνει το ρόλο του ανθρώπου αράχνη σε αυτό το νέο reboot. Να λοιπόν μια καλή ευκαιρία να κάνουμε μια αναδρομή στην πορεία της Marvel ως τώρα σε αυτό το ταξίδι, βάζοντας σε σειρά τις 15 ταινίες που έχουν κυκλοφορήσει. Άλλο που δε θέλαμε δηλαδή.

Πάλι καλά που με τη συνδρομή των Mark Ruffalo και Joss Whedon είδαμε έναν άξιο Hulk στην πορεία του κινηματογραφικού σύμπαντος της Marvel, γιατί η ταινία του Louis Leterrier με τον Edward Norton αντιμετωπίζει εντελώς επιφανειακά τον χαρακτήρα και δικαίως έχει βρεθεί ήδη στη λήθη. Ίσως η μοναδική ταινία του κινηματογραφικού σύμπαντος της Marvel που κανείς δε θυμάται ότι ανήκει σε αυτό. Το ίδιο και εμείς.

Από τα χειρότερα σίκουλε που μπορούμε να θυμηθούμε. Το πρώτο «Iron Man» πετυχαίνει το σκοπό του επειδή είναι μια προσωπική ιστορία μικρής κλίμακας με έναν πρωταγωνιστή που έδεσε ιδανικά με το ρόλο. Εδώ όλα βρίσκονται στον αυτόματο πιλότο, το γράψιμο είναι τεμπέλικο και Μόνο η πρώτη εμφάνιση της Scarlett Johansson ως Black Widow αξίζει να μνημονευθεί. Από εκεί και πέρα το φιλμ είναι τόσο ανώφελο όσο η προσωρινή απόπειρα αναβίωσης του Mickey Rourke στα τέλη των 00s.

Αυτό που θυμόμαστε είναι ότι δεν περάσαμε τόσο άσχημα στο σίκουελ του «Thor», από την άλλη όμως δε θυμόμαστε και πολλά από την ταινία αυτή καθαυτή. Έμεινε στη στήριξη που είχε από τους «Εκδικητές», έχοντας στην ιστορία τον Loki, και δε φρόντισε να φτιάξει μια καλή ταινία γύρω από τους χαρακτήρες. Ο villain είναι δυσδιάστατος και η κλιμάκωση του φινάλε μοιάζει με ξεπατίκωμα των «Εκδικητών» και του «Iron Man 3». Τουλάχιστον έχουμε προσδοκίες από την τρίτη ταινία του Thor, με τον Νεοζηλανδό Taika Watiti στη θέση του σκηνοθέτη να υπόσχεται κάτι διαφορετικό.

Asgard! Mjolnir! Loki! Θεωρητικά υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να ενθουσιαστείς με την πρώτη ταινία του Thor, η οποία μάλιστα προσέλκυσε το όνομα του Kenneth Branagh στη σκηνοθεσία. Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι τόσο ενδιαφέρον. Ο κόσμος της ταινίας μοιάζει πλαστικός και η χρήση των εφέ γίνεται εις βάρος της πλοκής. Ο Chris Hemsworth αν και μοιάζει κομμένος και ραμμένος εμφανισιακά για να ερμηνεύσει τον Thor, δεν μπορεί να παραδώσει μια στέρεα ερμηνεία πίσω από την επιφάνεια. Ευτυχώς υπάρχει ο Tom Hiddleston ως Loki και δίνει βάθος και ενδιαφέρον σε ένα φιλμ στιγμιαίας διασκέδασης.

Ας παραδεχτούμε κάτι τώρα που έχει περάσει ενάμιση έτος. Η δεύτερη ταινία των «Εκδικητών» δεν είναι καλή, δε διαθέτει τη λάμψη και την εκρηκτικότητα της πρώτης φοράς και δεν καταφέρνει να διασκεδάσει όσο θα έπρεπε μαζεύοντας όλους αυτούς τους χαρακτήρες. Ο villain είναι ένα ρομπότ που θέλει να καταστρέψει τον κόσμο γιατί… έτσι και οι νέες προσθήκες του Quicksilver και της Scarlet Witch φαίνονται ξένες από το όλο εγχείρημα. Νιώθουμε πως η ταινία έχει βγει εδώ και κάμποσα χρόνια και αυτό καλό δεν είναι.

Είναι ωραίο μέσα στον κακό χαμό που συντελείται στις υπόλοιπες ταινίες της Marvel να μπορούμε να βλέπουμε και ιστορίες όπως αυτή του «Ant-Man». Δηλαδή μιλάμε για έναν σούπερ ήρωα που η ικανότητά του είναι να συρρικνώνεται στο μέγεθος ενός μυρμηγκιού και σε αντίστοιχη μικρή κλίμακα κινείται και το φιλμ. Πανέξυπνο το κάστινγκ του Paul Rudd, ο οποίος ελαφραίνει την ατμόσφαιρα με την πάντα ευχάριστη παρουσία του.

Το πρώτο «Iron Man» είναι μια «καλή υπερηρωική ταινία», σε μια εποχή που το είδος ήταν πολύ πιο απλό από σήμερα και δε χρειαζόταν να αποδείξει πόσο σκοτεινό και περίπλοκο είναι. Υπό αυτή την έννοια εκτιμούμε το συγκεκριμένο στοιχείο του φιλμ, αλλά την ίδια στιγμή έχουν συμβεί τόσα μέσα σε αυτά τα οκτώ χρόνια στο χώρο που δε μας επιτρέπουν να ξαναδούμε εύκολα σήμερα το εν λόγω φιλμ. Είναι πάντως μια σωστή αρχή πάνω σε μια στέρεα βάση.

Είναι σωστό το γεγονός ότι παρακολουθούμε τη σύγκρουση των ιδεών του Captain America και του Iron Man μέσα από τη ματιά του πρώτου, γιατί μακριά από το μεγάλο εγώ του Σταρκ υπάρχει χώρος να ανοίξει η εικόνα και να προστεθούν κι άλλοι χαρακτήρες και στα δύο στρατόπεδα, με τις διαφορές που τα χωρίζουν να είναι κατανοητές. Ο Black Panther είναι φανταστικός και αδημονούμε ήδη για την ταινία του και ο έφηβος Spider-Man είναι ο καλύτερος που έχουμε δει παρά το λίγο χρόνο του, όντας πραγματικά πολύ κοντά στα κόμικ. Η σκηνή της μάχης στο αεροδρόμιο είναι μια παιδική χαρά για τους λάτρεις του είδους και μόνο αν είχε περισσότερη ώρα για να χωρέσει σωστά όλους τους ήρωες ή αν είχε λιγότερους από αυτους θα ήταν ακόμη πιο ψηλά.

Το «Doctor Strange» είναι μέρος ενός αθάνατου franchise, για αυτό το λόγο έχει ενδιαφέρον ότι μιλάει τόσο πολύ για τον θάνατο. Ο σούπερ κακός της ταινίας, Dormammu, κατοικεί σε ένα σύμπαν πέρα από τον χρόνο, εκεί όπου μπορείς να είσαι πραγματικά αθάνατος και να είσαι απαλλαγμένος από την έγνοια για το πέρασμα του χρόνου. Όλοι οι χαρακτήρες της ταινίας, ακόμη και ο ίδιος ο Strange, έρχονται αντιμέτωποι με το φάσμα της αθανασίας και αν θα επιλέξουν αυτό το μονοπάτι για τον εαυτό τους ή αν θα αποφασίσουν να υπερασπιστούν το γενικότερο καλό και τη φυσική ροή των πραγμάτων και της ίδιας της ζωής. Είναι μια εμπορική ταινία που θέτει στο επίκεντρό της το ζήτημα της θνητότητας και το ότι ανήκει στο συγκεκριμένο ατελείωτο σύμπαν ταινιών κάνει αυτό το σχόλιο ακόμη πιο ενδιαφέρον, ακόμη και αν εν τέλει προσεγγίζεται με την αντίστοιχη mainstream οπτική.

Να και κάτι διαφορετικό που δε βλέπεις κάθε μέρα στον σύγχρονο κόσμο των υπερηρωικών ταινιών. Ο James Gunn πήρε το ελεύθερο να δημιουργήσει μια ταινία που δε μοιάζει με καμία άλλη του είδους, φέρνοντας μπροστά μια ομάδα αταίριαστων ηρώων που κανείς δε γνώριζε και το αποτέλεσμα του βγήκε. Από όλα τα πρότζεκτ της Marvel, αυτό εδώ το θεωρούμε το πιο επιτυχημένο. Από τις ασυνήθιστες vintage μουσικές επιλογές μέχρι την 80s αισθητική και το ταίριασμα των χαρακτήρων, φάνηκε πως οι «Φύλακες του γαλαξία» ήρθαν για να μείνουν. Κρίμα μόνο που γύρω τους δε στήθηκε μια πραγματικά καλή πλοκή με ενδιαφέρον. Την επόμενη φορά.

Μοναδική περίπτωση αυτός ο Shane Black. Καταφέρνει έναν τέλειο ρετρό συνδυασμό δράσης και κωμωδίας και την προσωπική του σφραγίδα την αφήνει στο «Iron Man 3», μια ταινία που δε θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει αλλά που εν τέλει την λατρέψαμε. Είναι σκοτεινό χωρίς να στερείται συναίσθημα, είναι χιουμοριστικό, και την ίδια στιγμή που διεισδύει στο χαρακτήρα του Τόνι Σταρκ και επικεντρώνεται στον άνθρωπο πίσω από την στολή. Όσο για την ανατροπή στο θέμα του villain, λειτουργεί μια χαρά και στέκεται εξαιρετικά και ως σχόλιο για τις σύγχρονες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια άψογη υπερηρωική ταινία.

Οι ταινίες του Captain America κατέχουν ένα ξεχωριστό κομμάτι στο κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel. Θα λέγαμε μάλιστα ότι είναι η ψυχή του. Ποτέ ο Captain America δεν είχε τεράστια δημοτικότητα έξω από την Αμερική και σήμερα έχει φτάσει να στέκεται δίπλα στον Superman και τον Batman. Η πρώτη ταινία του μας πηγαίνει πίσω στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πετυχαίνει μια πάρα πολύ καλή αναπαράσταση της εποχής, χωρίς να αφήνει έξω το πολιτικό της πλαίσιο. Η ζεστασιά που δίνει ο Chris Evans στον πρωταγωνιστικό ρόλο βοηθάει αρκετά.

Μια εύλογη απορία ήταν αν ο Captain America θα μπορούσε να λειτουργήσει μακριά από τα 40s και να διατηρήσει το ενδιαφέρον του. Και όχι μόνο αυτή η μετάβαση γίνεται μια χαρά, αλλά το σίκουελ είναι και καλύτερο από την πρώτη ταινία, ίσως επειδή δεν πέφτει σε παγίδες του υπερηρωικού είδους. Στα 2/3 του το φιλμ είναι μια φανταστική αγωνιώδης κατασκοπική περιπέτεια, σε σημείο να μη μας χαλάει το «μια από τα ίδια» φινάλε. Ενδιαφέρον το γεγονός ότι η ταινία δεν είναι τόσο προσωποκεντρική και αφήνει χώρο σε χαρακτήρες όπως η Black Widow. Μια ταινία της S.H.I.E.L.D. και όχι του Captain America.

Είναι αναζωογονητικό να βλέπεις ένα sequel που νιώθει πως δεν έχει να αποδείξει τίποτα σε κανέναν και έτσι κάνει απλά αυτό που θέλει χωρίς να δίνει λογαριασμό. Όσο και αν περάσαμε καλά στην πρώτη ταινία, δεν ξέφυγε όσο θα μπορούσε και θα έπρεπε από τα κλισέ του σινεμά της Marvel. Βγάζοντάς τα λοιπόν από πάνω τους, οι «Φύλακες του γαλαξία» παραδίδουν ένα πολύχρωμο, διασκεδαστικό και γεμάτο ενέργεια κοκτέιλ από δράση, χιούμορ και καλή μουσική και μερικές φορές αυτό είναι το μόνο που χρειάζεσαι από μια υπερηρωική περιπέτεια.

Μια από τις σημαντικότερες κινηματογραφικές στιγμές της δεκαετίας πέρα από το είδος και από τις γνώμες του καθενός. Μεγεθύνει την κλίμακα των υπερηρωικών ταινιών και ο τρόπος που χτίστηκε το όλο πρότζεκτ είναι για σεμινάριο. Τα πάντα βγάζουν νόημα, όσοι χαρακτήρες δε λειτούργησαν τόσο καλά στις ταινίες τους αναδεικνύονται εδώ και η τελική μάχη είναι μια τομή στο εμπορικό σινεμά που σου μεταφέρει παιδικό ενθουσιασμό όσο λίγα πράγματα. Αριστούργημα και το εννοούμε.

Η ταινία «Spider-Man: Η επιστροφή στον τόπο του» θα κυκλοφορήσει στις 6 Ιουλίου από την Feelgood Entertainment.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]