Η άποψή μας για το τέταρτο επεισόδιο της τρίτης σεζόν του «Black Mirror», το οποίο μας έπιασε απροετοίμαστους.

“All you got is this moment / Twenty-first century’s yesterday”

Το «Need You Tonight» των INXS είναι σίγουρα το πιο αισθησιακό τραγούδι τους και σχετίζεται ξεκάθαρα με τη λαγνεία. Πρόκειται για ένα ερωτικό κάλεσμα, το οποίο ωστόσο ξεκινά με το στίχο που παραθέτουμε παραπάνω. Ο αφηγητής συνειδητοποιεί το στιγμιαίο του χρόνου, ο οποίος αναπόφευκτα θα περάσει και το παρόν θα γίνει παρελθόν. Το πέρασμα του χρόνου συμβολίζει και το αναπόδραστο του θανάτου, αλλά ταυτόχρονα το σεξ για τον ίδιο λειτουργεί ως αντίδοτο σε αυτή τη σκέψη. Το μόνο που έχουμε είναι το τώρα και ο έρωτας είναι το συστατικό που κάνει τη στιγμή μοναδική και μας δίνει κίνητρο να την κυνηγάμε.

Είναι λοιπόν ταιριαστό ότι το συγκεκριμένο τραγούδι ακούγεται στο τέταρτο επεισόδιο της τρίτης σεζόν του «Black Mirror» με τίτλο «San Junipero». Καταρχάς, αν δε γνωρίζετε τι εστί «Black Mirror» αφενός έχετε κάνει κάτι λάθος, αφετέρου επειδή άνθρωποι είμαστε και λάθη κάνουμε, αρκεί να ξέρετε κάποια βασικά. Μιλάμε για τη σειρά του Βρετανού Τσάρλι Μπρούκερ ο οποίος μέσω αυτής διηγείται αυτοτελείς δυστοπικές ιστορίες παράλληλων (;) πραγματικοτήτων, με το κοινό συμπέρασμα της διάβρωσης που έχουμε υποστεί σαν όντα από την εξέλιξη της τεχνολογίας και των social media. Οι πρώτες δύο σεζόν αποτελούνταν από τρία επεισόδια έκαστη και προβλήθηκαν από το βρετανικό Channel 4, με το Netflix να αναβιώνει τη σειρά για μια τρίτη σεζόν η οποία περιέχει έξι επεισόδια. Και όλα είναι αυτοτελή, κάτι που σημαίνει ότι μπορείτε να τα παρακολουθήσετε με όποια σειρά εσείς επιθυμείτε.

“They say in heaven love comes first”

Η τρίτη σεζόν του «Black Mirror» έχει σίγουρα ενδιαφέρον, αφού κάθε ιστορία έχει και τελείως διαφορετικό ύφος. Με το μπάτζετ να είναι μεγαλύτερο η σκηνοθεσία είναι ανοιχτή σε πειραματισμούς και είτε γίνεται πιο φανταχτερή ή πιο κλειστοφοβική, το αποτέλεσμα καταλήγει το ίδιο ζοφερό. Ας πούμε ότι δεν είναι μια σειρά που ενδείκνυται να τη δεις όταν δεν έχεις καθόλου καλή διάθεση. Το «San Junipero» φαντάζει όμως σαν μια… «βλάβη» στο σύστημα που έχει δημιουργήσει ο Μπρούκερ. Γιατί μέσα στο απογυμνωμένο συναισθηματικά και ψυχρό σύμπαν της σειράς, είναι ένα «θερμό» επεισόδιο που σε συγκινεί αληθινά. Αναζητήστε το ακόμη και αν δεν έχετε δει τίποτε άλλο από τη σειρά (είπαμε πως κάθε επεισόδιο είναι αυτοτελές και διαθέτει διαφορετικούς συντελεστές), αν πάλι το έχετε δει μπορείτε να συνεχίσετε να διαβάζετε παρακάτω.

Η πλοκή τοποθετείται στο 1987, κάτι που είναι ήδη οξύμωρο για τη λογική του «Black Mirror». Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ιστορίες που αντικατοπτρίζουν το σκοτεινό μέλλον μας και όχι να πηγαίνουμε προς τα πίσω. Βρισκόμαστε στο Σαν Τζουνιπέρο, μια ειδυλλιακή πόλη για τους λάτρεις των 80s η οποία μοιάζει σαν ένα Σαν Φρανσίσκο που ζει και πεθαίνει στις ντίσκο της εποχής. Πρωταγωνίστρια είναι η Μακένζι Ντέιβις (συνεχίζοντας το φανταστικό 80s σερί της μετά το φοβερό και τρομερό «Halt and Catch Fire») στο ρόλο της Γιόρκι, μιας ντροπαλής κοπέλας που επισκέπτεται για πρώτη φορά την πόλη και γνωρίζει την Κέλι (Γκούγκου Μπάτα-Ρο), μια πολύ πιο εξωστρεφής κοπέλα που εμπίπτει στον ορισμό του party animal. Οι δύο τους θα δημιουργήσουν μια περίεργη σχέση που δε θα αργήσει να εξελιχθεί σε ερωτική έλξη, μόνο που θα έχουν να ξεπεράσουν ένα πολύ βασικό εμπόδιο: και οι δύο τους είναι ετοιμοθάνατες ηλικιωμένες γυναίκες και το Σαν Τζουνιπέρο είναι ένας κόσμος τεχνητής νοημοσύνης στον οποίο μεταφέρονται με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας για να νιώσουν καλύτερα. Στα μισά του επεισοδίου όταν κάτι έχουμε καταλάβει ότι πάει στραβά σε αυτό τον επίγειο παράδεισο, βλέπουμε την Γιόρκι να αναζητά την Κέλι στο 1996 και στο 2002 και σε κάθε αλλαγή μεσολαβεί μόνο μια εβδομάδα.

“In this world we're just beginning to understand the miracle of living”

Είναι μια ανατροπή την οποία η σειρά χειρίστηκε πολύ καλά. Γιατί με αυτό τον τρόπο επενδύουμε στη νεαρή εκδοχή των δύο πρωταγωνιστριών μέσα στον ψηφιακό κόσμο του Σαν Τζουνιπέρο και στην πορεία τις βλέπουμε ως ετοιμοθάνατες ασθενείς. Ακόμη και αν θεωρητικά ό,τι παρακολουθούμε στο Σαν Τζουνιπέρο είναι ένα ψέμα, τουλάχιστον είναι ένα ψέμα στο οποίο θέλουμε να πιστέψουμε. Έχει έντονα χρώματα, έχει ζωντάνια (αξίζουν πολλά μπράβο στη σκηνοθετική άποψη του Όουεν Χάρις) και έχει νέους ανθρώπους με συναισθήματα οι οποίοι βιώνουν την αιωνιότητα κολλημένοι σε μια στιγμή, με τα σώματά τους να είναι ήδη νεκρά. Για κάποιους αυτό μπορεί να είναι εφιαλτικό και πράγματι το επεισόδιο θα μπορούσε να τονίσει αυτή την πλευρά, αυτό που σου μένει πάντως δεν είναι μια πικρή γεύση αλλά περισσότερο μια γλυκιά μελαγχολία που πνίγεται σε βουβά δάκρυα.

Σε μια δεύτερη ανάγνωση το «San Junipero» είναι ένα καυστικό σχόλιο για μια γενιά που αναζητά θαλπωρή στη νοσταλγία. Δείτε για παράδειγμα την σαρωτική επιτυχία που σημείωσε φέτος το «Stranger Things», επίσης του Netflix. Η σειρά αποτελεί ένα ορατόριο όλων αυτών των πραγμάτων που αγαπήσαμε στο σινεμά των 80s και αν και είναι πολύ καλοφτιαγμένη, δε θα γινόταν σε καμία περίπτωση φαινόμενο χωρίς αυτή ακριβώς την επίδραση της νοσταλγίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τσάρλι Μπρούκερ επιλέγει για happy place λίγο πριν αλλά και μετά το θάνατο μια πόλη που μοιάζει με ένα ατελείωτο 80s θεματικό πάρτι. Όσο μεγαλώνουμε μας αρέσει να ζούμε στο παρελθόν και δεν είναι πλέον μυστικό. Αν όμως αυτό συμβαίνει εις βάρος ενός δυσβάσταχτου παρόντος και το χθες του 21ου αιώνα σου δημιουργεί τόσο ευχάριστα και έντονα συναισθήματα και σε κάνει να νιώθεις ζωντανός μέσα από αυτό, τότε αυτό δεν είναι απαραίτητα μεμπτό. Σάμπως άλλωστε και εμείς δεν είμαστε ένα μακρινό χθες του 22ου αιώνα;

“OOH HEAVEN IS A PLACE ON EARTH”

Στο φινάλε ο Μπρούκερ προσπαθεί να εντάξει το επεισόδιο στο ψυχρό και εφιαλτικό σύμπαν της σειράς, παρόλα αυτά αποτυγχάνει. Και όχι επειδή δεν το κάνει καλά, αλλά γιατί το «Heaven Is a Place on Earth» της Μπελίντα Καρλάιλ δεν καταλήγει να ακούγεται τόσο ειρωνικό, όπως είναι και ο σκοπός. Περισσότερο είναι μια στιγμή εμψύχωσης για το πρωταγωνιστικό ζευγάρι που σε κάνει να θέλεις να σηκώσεις τη γροθιά σου σαν το τέλος του «Breakfast Club» (δεν μπορούσαμε να μην υποκύψουμε και εμείς στη νοσταλγία). Δεν έχει καμία σημασία αν οι δύο κοπέλες είναι απλά δύο ψηφιακές απεικονίσεις μέσα σε ένα πολυδαίδαλο σύστημα υπολογιστών. Είναι «παγιδευμένες» στην αιωνιότητα σε μια υπέροχη στιγμή και το να τη ζουν ξανά και ξανά μοιάζει σαν μια από τις πιο όμορφες εκδοχές του παραδείσου που μας έχει χαρίσει η ποπ κουλτούρα. Και ακόμη και ας μην το παραδέχεται ο Τσάρλι Μπρούκερ, είναι ένας λάτρης των happy endings, ο οποίος απλά μας παρουσιάζει όλα τα προβλήματα της καθημερινότητας που στέκονται εμπόδιο σε αυτά. Ακόμη και αν αποκλίνει από πολλές βασικές αρχές της σειράς, το «San Junipero» είναι το καλύτερο επεισόδιο της τρίτης σεζόν του «Black Mirror».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]