Τρεις μήνες μετά τον άδικο και ξαφνικό χαμό του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η Google, η μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης παγκοσμίως, τιμά την ημέρα γέννησης του σπουδαίου σκηνοθέτη, αφιερώνοντας του το σημερινό doodle.

Με αφορμή την 77η επέτειο από την ημέρα γέννησης του, στην κεντρική σελίδα της Google κάνει από το πρωί την εμφάνιση του ένα σχέδιο -σε γαλάζιο φόντο- με τη φιγούρα ενός σκηνοθέτη πίσω από την κάμερα. Πρόκειται φυσικά για τον μεγάλο έλληνα σκηνοθέτη, Θόδωρο Αγγελόπουλο.

Με ένα κλικ ο χρήστης μεταβαίνει στη φιλμογραφία, το βιογραφικό, ακόμα και σε συνεντεύξεις που παραχώρησε στον Τύπο ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, όλα αυτά τα χρόνια.

Ο σκηνοθέτης γεννήθηκε στις 27 Απριλίου 1935 και έφυγε από τη ζωή ξαφνικά, τη νύχτα της 24ης Ιανουαρίου 2012, σε τροχαίο δυστύχημα, την ώρα των γυρισμάτων της τελευταίας του ταινίας «Η άλλη θάλασσα».

Με αφορμή την επέτειο λοιπόν, των γενεθλίων του μεγάλου Έλληνα σκηνοθέτη, όπως αναφέρει το ΑΠΕ, ένα από τα εγκυρότερα γαλλικά περιοδικά, το Télérama στρέφει το βλέμμα του στην Ελλάδα της κρίσης και στη νέα γενιά σκηνοθετών που προσπαθεί να δουλέψει με λιγοστά μέσα και αναρωτιέται: Μετά τον Αγγελόπουλο, το χάος;

«Θέλω να μιλήσω ξεκάθαρα για την κρίση που πλήττει τη χώρα μου», έλεγε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, τον Ιανουάριο στα γυρίσματα της «Άλλης Θάλασσας», ταινία που έμελλε να αφήσει ανολοκλήρωτη.

Από την εποχή, που υπό την απειλή της δικτατορίας ήταν αναγκασμένος να εφεύρει μία «μυστική κινηματογραφική γλώσσα», για πρώτη φορά στην πολύχρονη καριέρα του, ο Αγγελόπουλος κινηματογραφούσε την καρδιά της πόλης του, της Αθήνας και προσπαθούσε να καταγράψει σε πλάνα τα συνθήματα που κάλυπταν τους τοίχους. Εκεί, όπου εκφραζόταν «η ζωή, ο θυμός, η σύγχυση».

«Η εικόνα που θέλω να κρατήσω γι αυτόν, είναι εκείνη ενός ανθρώπου που περνούσε πολλές ώρες κοιτώντας έξω από το παράθυρό του και έκλαιγε», λέει μία από τις βοηθούς του σκηνοθέτη που βρισκόταν κοντά του τα τελευταία χρόνια.

Μ' αυτές τις σκέψεις ξεκινά το μεγάλο αφιέρωμα που παρουσιάζει το γαλλικό περιοδικό Telerama, στο οποίο ο ξαφνικός χαμός του Θόδωρου Αγγελόπουλου γίνεται η αφορμή για να αναδειχθεί ο λόγος και τα πιστεύω της νέας γενιάς Ελλήνων κινηματογραφιστών.

«Ζούμε μέσα στον εφιάλτη» εξηγεί στο περιοδικό η σύζυγος και παραγωγός του σκηνοθέτη, Φοίβη μιλώντας για την Ελλάδα. «Αυτό που ζούμε δεν είναι απλά μια κρίση, αλλά μια ολοκληρωτική καταστροφή».

Ο Αγγελόπουλος είχε κινήσει γη και ουρανό για να γυρίσει τη νέα του ταινία. Τα χρήματα έλειπαν και είχε ξεκινήσει τα γυρίσματα χωρίς να ξέρει αν θα έχει χρηματοδότηση μέχρι τέλους». Σύμφωνα με τη σύζυγό του το φιλμ θα ήταν «ένας καθρέφτης της σημερινής Ελλάδας».

Τα τελευταία πλάνα του Αγγελόπουλου, το βράδυ όπου πέθανε είναι εκείνα των μεταναστών που ξεμπαρκάρουν μες στο σκοτάδι της νύχτας στο λιμάνι της πόλης. Η αγωνία των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα για να φύγουν στην Βόρεια Ευρώπη είναι το κλειδί του φιλμ.

Ο κινηματογραφιστής είχε πολύωρες συζητήσεις με τη συγγραφέα Ρέα Γαλανάκη στην Πάτρα, όπου είχαν στηθεί καταυλισμοί και καταστράφηκαν από την αστυνομία.

«Ο Θόδωρος δούλευε καιρό, είχε γράψει πάνω από εκατό βερσιόν του σεναρίου γιατί ήθελε ν' αποτυπώσει πραγματικά τις συνέπειες της κρίσης στη χώρα», λέει ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης, που συνεργαζόταν μαζί του σε όλα του τα σενάρια από την δεκαετία του 1970.

«Δεν επρόκειτο, φυσικά, να την απεικονίσει ρεαλιστικά ή κυριολεκτικά. Όπως πάντα, στην ταινία υπήρχαν περισσότερα επίπεδα αφήγησης και ανάγνωσης.

Σε ό,τι αφορά τους μετανάστες, ασχολιόταν με την απεργία των εργατών σ' ένα εργοστάσιο και με ένα θίασο ηθοποιών που ήθελαν να ανεβάσουν την Όπερα της Πεντάρας των Μπρεχτ και Βάιλ, που γράφτηκε στην καρδιά του οικονομικού και κοινωνικού πανικού της δεκαετίας του 1920 στη Γερμανία. Ήθελε να συνδέσει αφηγηματικά την αθλιότητα των ηρώων του έργου και των κατοίκων της Ελλάδας του σήμερα».

Στο άρθρο περιλαμβάνονται και οι απόψεις νεαρών σκηνοθετών για την ελληνική κρίση και την έξοδο του εγχώριου κινηματογράφου από τα «εσωτερικά προβλήματα» στην διεθνή αγορά.

Μια συνάντηση φίλων για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο

Παράλληλα σήμερα στις 7.30 το απόγευμα το Μουσείο Μπενάκη διοργανώνει «Αντί γενεθλίων. Μια συνάντηση φίλων για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο», στη μνήμη του, όπου η οικογένειά του, οι συνεργάτες, οι γνωστοί και άγνωστοι φίλοι του δίνουν ραντεβού στο αμφιθέατρο του μουσείου για «ένα ταξίδι προς τα πίσω».

«Ξεκινώντας από την «Άλλη θάλασσα» και φτάνοντας στους «Forminx» - την πρώτη του ανολοκλήρωτη ταινία μικρού μήκους, το φιλμ της οποίας έχει χαθεί – ένας συνεργάτης από κάθε ταινία θα θυμίσει το κλίμα, το περιβάλλον, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε καρέ καρέ το έργο του σημαντικότερου Έλληνα σκηνοθέτη».

Συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, οι μουσικοί Ναταλία Μιχαηλίδου, Ανδρέας Τσεκούρας, Βαγγέλης Χριστόπουλος και η ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών. Οι σκηνοθέτες Νίκος Παναγιωτόπουλος, Δήμος Αβδελιώδης, Γιάννης Σολδάτος. Οι συνεργάτες του: Γιώργος Αρβανίτης, Ελένη Καραίνδρου, Γιώργος Παπαλιός, Ιουλία Σταυρίδου, Χάρης Παπαδόπουλος, Τάκης Κατσέλης, Μαργαρίτα Μαντά, Γιάννης Τσιτσόπουλος, Στέφανος Δανιηλίδης, Δέσποινα Μπεμπεδέλη, Μάνια Παπαδημητρίου, Ηλίας Λογοθέτης, Γρηγόρης Πατρικαρέας, Τάνια Παλαιολόγου, Μισέλ Δημόπουλος, Δημήτρης Σοφικίτης, Γιώργος Ζιάκας, Λουκιανός Κηλαϊδόνης, Εύα Κοταμανίδου, Θοδωρής Κατσαδράμης.