Μία μικρή ταινία από την Πολωνία έρχεται να κερδίσει επάξια τον τίτλο της πιο 'wtf' κινηματογραφικής στιγμής της χρονιάς. Και αυτής και της προηγούμενης.

Πέρα από το να γράφουμε για τις ταινίες που κυκλοφορούν στις ελληνικές αίθουσες, θεωρούμε σημαντικό να σας ενημερώνουμε και για ό,τι ενδιαφέρον μπορεί να συμβαίνει στο σινεμά του κόσμου και να μην είναι άμεσα προσβάσιμο στο εγχώριο κοινό. Γιατί πολλές ταινίες που συγκεντρώνουν κάποιο hype σε διάφορα φεστιβάλ του εξωτερικού τυγχάνει να μην έρχονται ποτέ στην Ελλάδα και έτσι να περνούν απαρατήρητες από αυτή τη μερίδα των σινεφίλ που ακολουθούν την κινηματογραφική επικαιρότητα μόνο με βάση το εβδομαδιαίο πρόγραμμα των αιθουσών. 

Μία περίπτωση ταινίας στην οποία αξίζει να σταθούμε είναι το πολωνικό «The Lure» της Agnieszka Smoczynka. Και αν δε γνωρίζετε περί τίνος πρόκειται, σίγουρα θα ενδιαφερθείτε διαβάζοντας για την πλοκή. Έχουμε να κάνουμε, λοιπόν, με την ιστορία δύο νεαρών ανθρωποφάγων γοργόνων στην Πολωνία των 80s. Βγαίνουν έξω από τη θάλασσα και συναντούν μία ροκ μπάντα και καταλήγουν να εργάζονται ως χορεύτριες σε ένα νυχτερινό κλαμπ που μοιάζει με καμπαρέ. Η μία από τις δυο αδερφές ερωτεύεται έναν άντρα και προσπαθεί να βρει τρόπο να ταιριάξει με το περιβάλλον, ενώ η άλλη δε θέλει να κρύψει την ταυτότητά της και αντιμετωπίζει τους ανθρώπους απλά και μόνο ως θήραμα. Και όλα αυτά εξελίσσονται σε ρυθμούς μιούζικαλ, με τα τραγούδια να βρίσκονται ανάμεσα στο γκόθικ και την ευρωπαϊκή ποπ των 80s. 

Είναι αντικειμενικά δύσκολο να περάσει απαρατήρητη μία τέτοια ταινία, ειδικά όταν δε μένει στο πρωτότυπο περιτύλιγμα αλλά έχει να σου προσφέρει πράγματα που δεν περίμενες όταν διάβαζες την υπόθεση. Στο επίκεντρο του το «The Lure» είναι μία ιστορία γυναικείας ενηλικίωσης, με όλες τις αλλαγές με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπο το σώμα των κοριτσιών καθώς σταδιακά γίνονται γυναίκες να τίθενται στο μικροσκόπιο. Ακόμη και η αλύγιστη δίψα για σάρκα έχει να κάνει με την αφύπνιση της σεξουαλικής ορμής. Δείτε αντίστοιχα το «Raw», μία ταινία που συζητήθηκε αρκετά και προβλήθηκε και στις πρόσφατες Νύχτες Πρεμιέρας και έχει να κάνει επίσης με δύο νεαρές αδερφές που καθώς μπαίνουν στο Κολέγιο αναπτύσσουν κανιβαλιστικές τάσεις που έχουν προφανώς άρρηκτες σχέσεις με τις σεξουαλικές ορμές τους. Είναι δύσκολο να δεις και τις δύο ταινίες και να μην κάνεις τη σύνδεση, όπως επίσης δε γίνεται να μη νιώθεις ικανοποιημένος που μία τέτοια κινηματογραφική τάση καταφέρνει να αναπτυχθεί και να παράξει τόσο ενδιαφέροντα δείγματα.

Η απεικόνιση των γοργόνων στο «The Lure» δεν έχει καμία σχέση με όσα έχουμε δει στην ποπ κουλτούρα. Αυτές οι γοργόνες μοιάζουν περισσότερο με τέρατα και αυτό γιατί η βάση για τη δημιουργία τους ήταν οι δοξασίες περασμένων αιώνων για τις γοργόνες ως ανθρωπόμορφα τέρατα και ξαδέρφια των δράκων. Μέσα σε αυτή την ασχήμια ωστόσο, η ταινία καταφέρνει να είναι και καθηλωτικά όμορφη. Η φωτογραφία, τα σκηνικά και η αληθινή πρωτοτυπία με την οποία έρχεσαι αντιμέτωπος αρκούν για να σε πείσουν ότι η Smoczynka εκτός από μία αξιόλογη φωνή, διαθέτει και την ανάλογη αισθητική για να τη συνοδεύσει. Οι μουσικές επιλογές είναι εύστοχες και ταιριάζουν άψογα με την ατμόσφαιρα και κάνουν το φιλμ εύκολο για παρακολούθηση ακόμη και για κάποιον που δεν έχει συνηθίσει να παρακολουθεί το σινεμά αυτού του είδους. Από τη σύλληψη, την τοποθέτηση ως και την απόδοση, το μουσικό κομμάτι είναι άψογο και είναι και ο λόγος που μας αρέσει τόσο η ταινία. Φανταστείτε ένα ποτ πουρί από non stop hits μιας φανταστικής γκόθικ/ποπ Eurovision, με το κιτς στοιχείο να μετατρέπεται σε οδηγό για την ανάπτυξη ενός σινεμά υψηλών αισθητικών απαιτήσεων. 

Η μοναδική μας ένσταση έχει να κάνει με την τοποθέτηση της πλοκής στα 80s. Η κομμουνιστική Πολωνία της δεκαετίας του 1980 είναι ένα setting που θα μπορούσε να αποτελέσει το κλειδί για ένα δυνατό πολιτικό σχόλιο που σε συνδυασμό και με τον προσδιορισμό των γοργόνων ως ξένες να ήταν και αρκετά επίκαιρο, παρόλα αυτά δεν υπάρχει κανένας λόγος για αυτό το ταξίδι πίσω στο χρόνο, πλην φυσικά της αισθητικής στη μουσική η οποία κοιτάζει ανερυθρίαστα προς τα πίσω. Η ίδια η Smoczynka δηλώνει πως η ιστορία έχει σχέση με τα εφηβικά της χρόνια στην Πολωνία των 80s και με τη διαδικασία της ενηλικίωσης της μέσα σε ένα νυχτερινό κλαμπ που έτρεχε η μητέρα της, προσπαθώντας όμως να καλύψει αυτό το προσωπικό στοιχείο, αφήνει ανοιχτά κάποια κενά που κάνουν το τελικό αποτέλεσμα να φαίνεται πιο επίπεδο απ' ό,τι θα μπορούσε να είναι. 

Πέρα από αυτή τη διαφωνία μας, πάντως, νιώθουμε πραγματικά ευγνώμονες που παρακολουθήσαμε αυτή την ταινία, προσπαθώντας ακόμη να συνειδητοποιήσουμε αν τη ζήσαμε ή αν ήταν ένα σουρεαλιστικό όνειρο. Όσο βλέπουμε τόσο φρέσκες ιδέες να γίνονται πράξη, θα συνεχίσουμε να πιστεύουμε στο σινεμά και στην εξέλιξη του. 

ΓΜ