Μιλήσαμε με τον δημιουργό της ταινίας «Η πιο ευτυχισμένη μέρα στη ζωή του Όλλι Μάκι», ο οποίος έχει χαρακτηριστεί το νέο ταλέντο του φινλανδικού σινεμά, με τον ίδιο να αποκρούει επιδεικτικά αυτό τον τίτλο.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γιούχο Κουοσμάνεν, που του χάρισε το μεγάλο βραβείο στο τμήμα «Ένα κάποιο Βλέμμα» στο Φεστιβάλ Καννών, είναι μία χιουμοριστική ιστορία αγάπης αλλά και μια γλυκόπικρη ωδή στη χαμένη αθωότητα. Μπορεί να ξέρουμε το σινεμά της Φινλανδίας χάρη στις ταινίες του Άκι Καουρισμάκι, ωστόσο «Η πιο ευτυχισμένη μέρα στη ζωή του Όλλι Μάκι» είναι μια δουλειά που ξεχωρίζει, όχι μόνο για την ιδιαίτερη ασπρόμαυρη αισθητική της, αλλά και εξαιτίας του πολύ ενδιαφέροντος μηνύματος που προτάσσει ο Κουοσμάνεν, συσχετίζοντας την αληθινή ιστορία ενός Φινλανδού πυγμάχου από τα 60s με την κινηματογραφική δημιουργία.

Το καλοκαίρι του 1962, λοιπόν, ο Όλλι Μάκι αγωνίζεται για τον τίτλο του Πρωταθλητή Κόσμου στην κατηγορία φτερού κόντρα στον σπουδαίο Αμερικανό πυγμάχο Ντέιβι Μουρ. Ο δρόμος για την επιτυχία, από την επαρχία της Φινλανδίας μέχρι την καρδιά του Ελσίνκι, μοιάζει να είναι βέβαιος. Το μόνο που χρειάζεται είναι να χάσει βάρος και να συγκεντρωθεί στην προπόνηση. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Ο Όλλι έχει ερωτευτεί τη Ράιγια και οι στόχοι που του έχουν ανατεθεί από τον υπόλοιπο κόσμο δείχνουν σε σύγχυση.

Ο Κουοσμάνεν χαρακτηρίστηκε το μεγαλύτερο νέο ταλέντο του σινεμά της χώρας του πριν καν κυκλοφορήσει το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του και προσπαθώντας να σηκώσει αυτό το βάρος στις πλάτες του, ένιωσε θαλπωρή βλέποντας πως υπήρξε κάποιος κάποτε που αντιμετώπισε μια αντίστοιχη κατάσταση με έναν τρόπο που ταιριάζει πολύ και στη δική του κοσμοθεωρία. Η «Πιο ευτυχισμένη μέρα στη ζωή του Όλλι Μάκι» είναι μια ξεχωριστή και ανθρώπινη υπαρξιακή κωμωδία την οποία αξίζει να παρακολουθήσει ο καθένας μας και διαβάζοντας τις απόψεις του ίδιου του Κουοσμάνεν στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, δεν μπορείτε παρά να εκτιμήσετε τον τρόπο που βλέπει τη ζωή.

Όλη η ταινία είναι ο δικός μου τρόπος να διακωμωδήσω τις δικές μου «Όλλι Μάκι» στιγμές. Είναι μια αλληγορία της κινηματογραφικής δημιουργίας. Είχα πολλές προσδοκίες αφού κέρδισα το Cinefondation και μου φάνηκε αδύνατο να τις εκπληρώσω. Θυμάμαι να κάθομαι μόνος μου στο γραφείο μου και να σκέφτομαι ότι πρέπει να γράψω ένα αριστούργημα. Και τίποτα δε βγήκε προς τα έξω. Είχα φτάσει στο χαμηλότερο στάδιο δημιουργικότητας, επειδή προσπάθησα τόσο σκληρά να γράψω κάτι που θα ικανοποιούσε τις προσδοκίες των υπολοίπων.

Τότε ανακάλυψα αυτή την ιστορία και σχετίστηκα με αυτόν τον χαρακτήρα ο οποίος βρίσκει την ευκαιρία της ζωής του και αποτυγχάνει. Και μετά είπε πως αυτή ήταν η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής του. Το βρήκα αυτό πολύ καθησυχαστικό. Έδωσα στον εαυτό μου μια υπόσχεση να αποτύχω, κάτι πολύ σημαντικό αν δουλεύεις με την δημιουργικότητά σου. Και όσο περισσότερο διάβαζα για τον Όλλι, ένιωθα ότι σκεφτόμαστε με παρόμοιο τρόπο για την ζωή και γενικά για την επιτυχία. Ένιωθα ότι μπορώ να τον καταλάβω και να κατανοήσω την κοσμοθεωρία του σχετικά με αυτή τη μεγάλη ήττα. Και την ίδια στιγμή να διαχειριστώ όλα αυτά τα συναισθήματα που ένιωθα εκείνη τη στιγμή.

Με τη βοήθεια του βοηθού μου στο σενάριο καταφέραμε να μετατρέψουμε τα προσωπικά μου προβλήματα σε μια ευρεία κωμωδία.

Έχει σημασία αν ο Όλλι Μάκι κερδίσει ή χάσει;

Κάνει τη διαφορά, αλλά δεν είναι τόσο σημαντικό για την ταινία. Δεν έχει να κάνει με τη νίκη ή την ήττα αλλά με την προσωπική σου θέληση να ορίσεις τι είναι η ευτυχία. Για τον Όλλι ήταν κάτι περισσότερο από τα επιτεύγματα στην καριέρα του.

Είναι μια ταινία για την υπαρξιακή κρίση και πώς αυτή μπορεί να σε επηρεάσει όταν αφήνεις τον υπόλοιπο κόσμο εκτός από σένα να ορίσει ποιος είσαι. Είναι ρομαντικό να σκέφτεσαι ότι κάποιος μπορεί να είναι πραγματικά ο εαυτός του και ευτυχισμένος στην κοινωνία στην οποία ζούμε;

Ναι, νομίζω πως είναι. Ήθελα να φτιάξω ένα φιλμ πιο όμορφο από την πραγματικότητα. Το χρειαζόμουν. Στην τελική είναι μυθοπλασία, ακόμη και αν τα γεγονότα είναι πραγματικά. Αλλά είναι ένα θέμα που με απασχολεί. Όχι μόνο οι άλλοι, αλλά και οι ίδιοι οι άνθρωποι προβάλλουν τις ζωές τους στα κοινωνικά δίκτυα με έναν τρόπο που δεν αποκαλύπτει ολόκληρη την αλήθεια. Προφανώς αυτό δε γίνεται ποτέ, αλλά μας κάνει δυστυχισμένους και μοναχικούς αν δεν μπορούμε να εκφράσουμε κάθε πτυχή του εαυτού μας, αλλά μόνο αυτή που είναι επιτυχημένη και αποδεκτή από την κοινωνία.

Βοήθησε πολύ ώστε να πετύχουμε το feeling των early 60s. Οι αναφορές μας ήταν περισσότερο ντοκιμαντέρ από εκείνη την εποχή. Νομίζω πως αυτό επηρέασε το πώς σκεφτόμασταν για το 1962. Ήταν ο καλύτερος τρόπος να γυρίσουμε αυτή την ταινία και είμαι χαρούμενος που κανείς δεν είπε τίποτα εναντίον του.

Πόσο πολύ Όλλι Μάκι υπάρχει μέσα σου;

Όσο περισσότερο διαβάζω για αυτόν, τόσο περισσότερο ταυτίζομαι μαζί του. Νομίζω πως η κοσμοθεωρία μας είναι πάνω-κάτω παρόμοια. Η στάση του απέναντι στις αρχές και ο τρόπος που σκεφτόταν για τη δημοσιότητα και την επιτυχία μου είναι πολύ οικείος.

Πόσο απαιτητικό είναι να αποκαλείσαι η νέα ελπίδα της κινηματογραφικής σχολής μιας ολόκληρης χώρας πριν καν ξεκινήσεις καλά-καλά την καριέρα σου;

Είναι απαίσιο. Μπορεί να καταστρέψει την καριέρα σου πριν καν αρχίσει. Το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί είναι ότι μπορεί να αρχίσεις να το πιστεύεις και ο ίδιος. Είναι ένας ρηχός ρόλος και το κάνει πιο δύσκολο να πιστέψεις στον εαυτό σου, ο οποίος είναι φοβισμένος και γεμάτος ανασφάλειες και φοβάται να αποτύχει. Η τέχνη γεννάται από την ντροπή και την αδυναμία και από το κουράγιο να αναδείξεις αυτά, ενώ η διασκέδαση έρχεται από την δύναμη και τη θέληση να ικανοποιήσεις μόνο τους άλλους ανθρώπους.

Η ταινία «Η πιο ευτυχισμένη μέρα στη ζωή του Όλλι Μάκι» κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Weird Wave.

ΓΜ