Το ντοκιμαντέρ του Δανού Ντέιβιντ Μπόρενσταϊν κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος, ενώ το ντοκιμαντέρ «Μηχανές» έφυγε με τρία βραβεία από την τελετή λήξης που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 12 Μαρτίου στο Ολύμπιον.

Το κοινό και τους επισήμους καλωσόρισαν στην εκδήλωση η Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό και ο Διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης. «Δεν έχουμε λόγους και χαιρετισμούς σήμερα, αλλά μόνο τα βραβεία και ευχαριστίες. Ευχαριστούμε, λοιπόν, τους υποστηρικτές και τους χορηγούς μας, το υπέροχο προσωπικό του Φεστιβάλ και τους καταπληκτικούς εθελοντές. Και, βέβαια, ευχαριστούμε το κοινό της Θεσσαλονίκης, το οποίο αγκαλιάζει το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και μας δίνει ελπίδα», σημείωσαν οι ίδιοι.

ΒΕΡΒΕΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

O Oρέστης Ανδρεαδάκης με την Ελίζ Ζαλαντό

Tην τελετή παρουσίασε ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, ο οποίος καλωσόρισε με τη σειρά του τους παρευρισκόμενους τονίζοντας: «Σε πολύ λίγο ξεκινά η απονομή των βραβείων του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το ντοκιμαντέρ είναι ζωή. Ή ο καθρέφτης της. Είναι αλήθεια. Ή μήπως ψήγματα; Το τι είναι ντοκιμαντέρ είναι τεράστια συζήτηση. Το πόσο το αγαπάμε, όμως, δεν χωρά καμία συζήτηση. Λίγα κινηματογραφικά είδη φτάνουν τόσο κοντά μας. Γίνονται αναφορές μας. Κομμάτι της ζωής μας. 213 ντοκιμαντέρ έγιναν φέτος κτήμα μας. Εμπειρία μας. Κάποια θα φύγουν αυτή τη βραδιά με ένα βραβείο. Όλα, όμως, αξίζουν ένα μεγάλο μπράβο. Όλοι οι δημιουργοί αξίζουν το πιο ζεστό μας χειροκρότημα!»

Ακολούθησε το βίντεο που ετοίμασαν για το Φεστιβάλ οι φοιτητές του Τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, υπό την επίβλεψη του καθηγητή τους, σκηνοθέτη Περικλή Χούρσογλου, το οποίο κατέγραψε διάφορα χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από το 19ο Φεστιβάλ.

ΒΕΡΒΕΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Στη συνέχεια, ξεκίνησε η απονομή των βραβείων, με τον κ. Κουτσογιαννόπουλο να σημειώνει: «Και τώρα θα σας ξαφνιάσουμε. Θα αρχίσουμε τις βραβεύσεις, όχι με ταινίες, αλλά με μια άλλη αγαπημένη συνήθεια, το φαγητό. Θα μου πείτε, “τι δουλειά έχει το φαγητό σε ένα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ;” Είναι κομμάτι του νέου τμήματος του φεστιβάλ ‘Food vs. Food’ στο οποίο προβλήθηκαν 9 ντοκιμαντέρ που αποκάλυψαν όλες τις όψεις της τροφής: Μνήμη, πολιτισμός, ανθρώπινο δικαίωμα, ζωή. Στη γιορτή μας συμμετείχαν τα εστιατόρια της πόλης μέσα από έναν διαγωνισμό που οργάνωσε το Φεστιβάλ για το καλύτερο πιάτο. Σήμερα δίνονται ένα βραβείο κοινού, το δικό σας βραβείο, και το βραβείο μιας κριτικής επιτροπής».

Το βραβείο κοινού για το καλύτερο πιάτο φεστιβάλ απονεμήθηκε στο εστιατόριo Extravaganza, το οποίο παρέλαβε ο Αντώνης Μουστάκης. Στη συνέχεια, η Γεωργία Δώδου και ο Δημήτρης Κοπαράνης από την κριτική επιτροπή του Food vs. Food –μέλος της οποίας ήταν και ο Νίκος Στεφανίδης- έδωσαν το βραβείο για το καλύτερο πιάτο του Φεστιβάλ, το οποίο, λόγω ισοβαθμίας, απονεμήθηκε στα εστιατόρια Ζύθος Ντορέ και Φανός της Πόλης. 

Αμέσως μετά, τον λόγο είχαν τα βραβεία για τις ταινίες του 19ου ΦΝΘ, ξεκινώντας με το Doc On Air, που απονέμει η ΕΡΤ στο καλύτερο project του Pitching Forum για διεθνή συμπαραγωγή του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ EDN. Το βραβείο, το οποίο κρίνεται από την επιτροπή του EDN και αντιστοιχεί σε χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ (χορηγούμενο από την ΕΡΤ), απονεμήθηκε στο project «The Watchmen», σε σκηνοθεσία Μαντλέν Λερογιέ και παραγωγή Βαλερί Μονμαρτίν - Little Big Story (Γαλλία).

Στη συνέχεια ανακοινώθηκαν τα βραβεία Docs In Progress 2017 της Αγοράς Ντοκιμαντέρ του 19ου ΦΝΘ. Aπονεμήθηκαν δύο βραβεία: Tο Castle του Χαμέντ Ζολφαγκάρι (αφορά υπηρεσίες post production αξίας 15.000 ευρώ) και το Kiruna 2.0 σε σκηνοθεσία Γκρέτα Στοκλάσα. για υπηρεσίες ήχου και μουσικής αξίας έως 6.500 ευρώ.

Επόμενο βραβείο ήταν αυτό της Διεθνούς Αμνηστίας για μια ταινία του τμήματος «Ανθρώπινα δικαιώματα» του 19ου Φεστιβάλ, η οποία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Δεν είμαι ο νέγρος σου» σε σκηνοθεσία Ραούλ Πεκ (ΗΠΑ, Γαλλία, Βέλγιο, Ελβετία). 

Ακολούθησε το βραβείο WWF για ταινία του τμήματος «Περιβάλλον» του Φεστιβάλ το οποίο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ Μέρες της λίμνης σε σκηνοθεσία Πανδώρας Μουρίκη (Ελλάδα).

Ακολούθησαν τα 4 βραβεία κοινού Fischer:

Στρίγγλες

Το Βραβείο Κοινού για ξένη παραγωγή κάτω των ’50 απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Τα μαλλιά του Αμάντ» σε σκηνοθεσία Σούζαν Κένεν (Ολλανδία).

Το Βραβείο Κοινού για ελληνική παραγωγή άνω των 50’ απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Στρίγγλες» σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου (Ελλάδα). 

Το Βραβείο Κοινού για ξένη παραγωγή άνω των 50΄– «Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ», απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Πουθενά να κρυφτείς» σε σκηνοθεσία του Ζαραντάστ Άχμεντ (Νορβηγία-Σουηδία). 

Στη συνέχεια, δόθηκαν τα βραβεία Νεότητας Φοιτητών Πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Μπέτυς Κακλαμανίδου. 

Το βραβείο Καλύτερης Ταινίας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «The Snake Charmer» σε σκηνοθεσία Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου (Κύπρος-Ελλάδα).

Στη συνέχεια, δόθηκε το βραβείο της ΠΕΚΚ (Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου), το οποίο απένειμε ο κριτικός κινηματογράφου Ιωσήφ Πρωιμάκης στο ντοκιμαντέρ «Village Potemkin» σε σκηνοθεσία Δομήνικου Ιγνατιάδη (Ελλάδα). 

Μηχανές

Αμέσως μετά, ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής, Αναστάσιος Κουράκης απένειμε το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες», στο ντοκιμαντέρ «Μηχανές» του Ραχούλ Τζέιν (Ινδία, Γερμανία, Φινλανδία). Παρουσιάζοντας την ταινία, ο Αναστάσιος Κουράκης ανέφερε ότι διερευνά με κινηματογραφικά συναρπαστική ματιά τις προβιομηχανικές συνθήκες εργασίας, την ανθρώπινη εκμετάλλευση και το τεράστιο χάσμα ανάμεσα στον ανεπτυγμένο κόσμο και τις υπό ανάπτυξη χώρες. Ο ίδιος πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, ότι πρόκειται για μια ταινία που μας υποχρεώνει να σκεφτούμε την ποιότητα των προϊόντων που διατίθενται στο εμπόριο, καθώς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και σε συνάρτηση με τις συνθήκες παραγωγής τους.

Ακολούθησε το βραβείο της FIPRESCI (Διεθνής Ένωση κριτικών κινηματογράφου), το οποίο απέσπασε και πάλι το ντοκιμαντέρ «Μηχανές» σε σκηνοθεσία Ραχούλ Τζέιν (Ινδία, Γερμανία, Φινλανδία).

Η απονομή ολοκληρώθηκε με τα βραβεία της Διεθνούς Επιτροπής, με την Ειδική Μνεία να πηγαίνει στο ντοκιμαντέρ «Πού είσαι Σινγκάλ;» σε σκηνοθεσία Άγγελου Ράλλη (Ελλάδα, Βέλγιο, Αυστρία). Όπως υπογράμμισε στο σημείο αυτό η Μαριάννα Οικονόμου, «το φιλμ αφηγείται μια συγκινητική ιστορία που γυρίστηκε σε πολύ δύσκολες συνθήκες και μας θύμισε μια διωκόμενη ομάδα ανθρώπων στην οποία στράφηκαν για λίγο τα φώτα της δημοσιότητας και την οποία ξαναξεχάσαμε. Η κριτική επιτροπή εκτίμησε την εγγύτητα προς τους χαρακτήρες και το σεβασμό με τον οποίο απεικονίζεται για την κουλτούρα τους».

Ο Άγγελος Ράλλης έστειλε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, στο οποίο ανέφερε: «Σήμερα η Θεσσαλονίκη ενώνει τη φωνή της μαζί με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους που καταγγέλλουν τη γενοκτονία στο Ιράκ και τη Συρία, τη γενοκτονία των Γεζίντι, η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και αιώνες και βρίσκεται πλέον στην κορύφωσή της με τις επιθέσεις της ISIS. Θα ήθελα να διαβάσω ένα μήνυμα από τους Γεζίντι χαρακτήρες και πρόσφυγες στην Ελλάδα: ‘Παρακαλούμε τη διεθνή κοινότητα να μεσολαβήσει για την απελευθέρωση των γυναικών μας που κρατούνται ως σκλάβες και απαιτούμε τη διεθνή προστασία όλων των ξεριζωμένων Γεζίντι, την άμεση επιστροφή των εδαφών μας και οικονομική βοήθεια για την πλήρη ανοικοδόμηση της θρησκευτικής μας πρωτεύουσας, Σινγκάλ, που έχει πλέον καταστραφεί ολοσχερώς». Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά το Φεστιβάλ για την ειδική μνεία, είναι κάτι πολύ σημαντικό για την ταινία μας, που αναγνωρίζει το μεγάλο πρόβλημα των Γεζίντι προσφύγων που έχουν εκτοπιστεί».

Το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 2.000€ -ποσό που χορηγείται από την ΕΡΤ- απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Μηχανές» σε σκηνοθεσία Ραχούλ Τζέιν (Ινδία, Γερμανία, Φινλανδία). 

Το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος» που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000€ -ποσό που χορηγείται από τον Δήμο Θεσσαλονίκης- απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Αυτοκρατορία ονείρων» σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Μπόρενσταϊν (Δανία). Πρόκειται, σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής, για ένα ντοκιμαντέρ που «μας γοήτευσε, λόγω του ευφάνταστου τρόπου με τον οποίο εξελίσσεται η ιστορία, από μια απλή κατάσταση σε ένα συναρπαστικά διορατικό ταξίδι στην παγκόσμια δυναμική ενός κόσμου σε ανάπτυξη – ή μήπως σε κρίση; Εκτιμήσαμε το χιούμορ, τον ισχυρό χαρακτήρα και την αισθητική, που κάνουν την ταινία απολαυστική για το θεατή, αλλά και τον ευαισθητοποιούν απέναντι σε σοβαρά ζητήματα που αφορούν όλους μας».

Ο σκηνοθέτης Ντέιβιντ Μπόρενσταϊν έστειλε βιντεοσκοπημένο μήνυμα στο οποίο ανέφερε: «Ευχαριστώ για την τιμή τους διοργανωτές, τους κριτές και όσους είδαν την ταινία. Ευχαριστώ επίσης το συνεργείο, τους φίλους και την οικογένειά μου, όσους στήριξαν την ταινία στα τρία χρόνια της παραγωγής. Κυρίως όμως ευχαριστώ την ηρωίδα της ταινίας, χωρίς την οποία δεν θα υπήρχε το φιλμ, χωρίς την συναισθηματική της ειλικρίνεια, τη γενναιοδωρία και την προθυμία της να με ακολουθήσει σε αυτό το ταξίδι που δεν ξέραμε πού θα οδηγήσει. Ακόμα σκέφτομαι συνεχώς την ιστορία της, και αυτή την εποχή που η πραγματικότητα γίνεται όλο και πιο διαταραγμένη, χαίρομαι που μπορώ να τη μοιραστώ με άλλους ανθρώπους σε φεστιβάλ όπως αυτό της Θεσσαλονίκης».

Aκολούθησε η προβολή της βραβευμένης ταινίας «Αυτοκρατορία ονείρων» και το Φεστιβάλ ανανέωσε το ραντεβού του για το επόμενο, επετειακό 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τον Μάρτιο του 2018.