Η άνοιξη στο σινεμά: «Αυτόχειρες παρθένοι»

autoxeires-parthenoi
ΤΡΙΤΗ, 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2017

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Sofia Coppola αποτυπώνει τη γλυκιά μελαγχολία της άνοιξης.

Μία φορά κι έναν καιρό ήταν πέντε κορίτσια. Ήταν όλες τους στην εφηβεία και αυτή την αλλαγή δεν τη συνειδητοποιούσαν μόνο οι ίδιες αλλά και τα αγόρια του περίγυρού τους. Ο χρόνος ήταν σταματημένος κάπου στα μέσα του 1970, αφού τίποτα δεν αλλάζει στα προάστια και το κάθε έτος δε συμβολίζει τίποτα περισσότερο από την ψευδαίσθηση μιας γραμμικής εξέλιξης. Στην πραγματικότητα όμως όλα περιστρέφονται γύρω από έναν κύκλο, εκτός μόνο από τη ζωή που περνάει.

Ίσως με την ανάπτυξη των σεξουαλικών ορμών της εφηβείας να έρχεται και η στιγμή που συνειδητοποιείς για πρώτη την έννοια της θνητότητας. Γιατί αν ο έρωτας είναι το αντίδοτο στον θάνατο, τότε πώς γίνεται να υπάρξει το ένα δίχως την αίσθηση του άλλου; Για αυτό τον λόγο, από όλα τα κορίτσια, αυτό που επιχειρεί πρώτο να αυτοκτονήσει είναι το μικρότερο, βρισκόμενο ακριβώς στη συγκεκριμένη καμπή της ανθρώπινης φύσης. Υπάρχει λόγος που κανένα παιδί δε δοκιμάζει ηθελημένα να θέσει τέλος στη ζωή του πριν να μπεί στην εφηβεία. 

Τα αγόρια παρακολουθούν αυτή την εξέλιξη στα κορίτσια από μακριά σαν κάποιο θείο μυστήριο της φύσης. Δεν είναι και λίγο να συνειδητοπείς έτσι ξαφνικά ότι μετά το «αγόρια ιππότες - κορίτσια μαύρες κότες» φτάνεις στο να επηρεάζεται όλη σου η καθημερινότητα από την αποδοχή αυτού του άλλου φύλου. Και επειδή τα κορίτσια είναι που ορίζουν αυτό το παιχνίδι, για αυτό το λόγο και ωριμάζουν πρώτα. 

Καθώς όμως αυτή η εξέλιξη είναι ένα πέρασμα από την αθωότητα της παιδικής ηλικίας σε μία κατάσταση που για να μάθεις τον άλλον θες μόνο να τον καταβροχθίσεις, οι ενήλικες δυσφορούν και αντιδρούν. Και πέρα από έναν υποκριτικό συντηρητισμό, αυτή είναι και μία προσπάθεια να ξορκίσουν τη ματαιότητα. Γιατί εκτός από το ότι ξυπνούν αναμνήσεις όσων οι ίδιοι δεν έζησαν και πρέπει λοιπόν να υποβάλλουν και τα παιδιά τους στην ίδια κατάσταση, αυτή η αφύπνιση είναι ένα ακόμη σημάδι του χρόνου που περνά και μετατρέπει τα παιδιά σε άγουρους ενήλικες με φουσκωμένες ορμόνες. Οι γονείς θεωρούν τα παιδιά κτήμα τους πολύ απλά γιατί αδυνατούν ή δε θέλουν να καταλάβουν πως τα αποχωρίζονται από τη στιγμή που γεννιούνται. 

Η άνοιξη είναι η αποθέωση της στιγμής. Για αυτό το λόγο υπάρχει μία γλυκύτητα και ταυτόχρονα μία μελαγχολία μέσα στις αμυγδαλιές που ανθίζουν, τη μέρα που αρχίζει και μεγαλώνει και τον καιρό που ζεσταίνει. Όλα αντικατοπτρίζουν κάτι το φευγαλέο και το παροδικό, ακριβώς όπως την αφιλτράριστη ομορφιά της εφηβείας. Τα πέντε κορίτσια επέλεξαν να αντισταθούν στην καταπίεση δίνοντας ένα τέλος στη σύντομη ζωή τους σαν ετερόφωντες διάττοντες αστέρες, αλλά κάθε που έρχεται άνοιξη και φυσάει ένα δροσερό αεράκι θα θυμάσαι πως υπήρξαν και αυτή η γλυκόπικρη αίσθηση είναι ακριβώς ό,τι εκφράζει η άνοιξη. 

ΓΜ