Από το Εδιμβούργο της δεκαετίας του '70, στα παρασκήνια οργάνωσης του ναζιστικού καθεστώτος και σε ένα απομακρυσμένο χωριό των Άλπεων.

Κόλλα
Irvine Welsh
μετάφραση: Άρτεμις Λόη
Οξύ

Εδιμβούργο, δεκαετία του '70. 
Τέσσερα αγόρια γεννιούνται και μεγαλώνουν στην άκρη της πόλης, στα μπλοκ των εργατικών πολυκατοικιών. Ο ηθικός τους κώδικας σφυρηλατείται στον δρόμο: στηρίζεις τους δικούς σου, δεν χτυπάς γυναίκες και -πάνω απ' όλα- ποτέ δεν καρφώνεις κανέναν.
Τι είναι αυτό που ενώνει τους τέσσερις τόσο διαφορετικούς ανθρώπους, τον τεμπέλη και γυναικά Τέρι, τον Μπίλι τον μποξέρ που φτάνει μόνο όσα μπορεί, τον Καρλ τον μπάρμαν που ακολουθεί μονάχα τη δική του μουσική, και τον λούζερ Άντριου που συναντά την καταστροφή σε κάθε γωνιά; 

Ο Irvine Welsh, συγγραφέας του "Trainspotting", ακολουθεί τις ζωές τους καθώς τα τέσσερα αγόρια γίνονται άντρες. Εξετάζει τους δεσμούς πίστης, τις εμπειρίες και τα μυστικά που τους ακολουθούν μέχρι να σαρανταρίσουν. Και καθώς ακολουθούμε τη διαδρομή από τη δεκαετία του '70 μέχρι τον νέο αιώνα -από την πανκ στην τέκνο κι από το σπιντ στο έκστασι- τους βλέπουμε να παλεύουν να ξεφύγουν από τις κοινωνικές τους καταβολές, την πίεση των συνομηλίκων τους και τις προσδοκίες των γονιών τους, να τα καταφέρουν οι γιοι τους καλύτερα από τους ίδιους.

Γεμάτο από τους συνήθεις ιδιότροπους, μα συμπαθείς χαρακτήρες του, αυτό το θορυβώδες καινούργιο παραμύθι σπινθηροβολεί από το χαρακτηριστικό σατιρικό πνεύμα του συγγραφέα.

Η ημερήσια διάταξη στις 20 Φεβρουαρίου 1933: Η αφήγηση μιας συνηθισμένης μέρας, σε αυτόν τον βαρύ χειμωνιάτικο μήνα στο Βερολίνο, κατά την οποία λαμβάνει χώρα, στα άνετα σαλόνια του Ράιχσταγκ, η μυστική σύσκεψη είκοσι τεσσάρων βαρόνων της γερμανικής βιομηχανίας με υψηλόβαθμους αξιωματούχους του ναζιστικού καθεστώτος. Στόχος, να "περάσουν από το ταμείο" για να χρηματοδοτήσουν την άνοδο και σταθεροποίηση στην εξουσία του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος και του αποτρόπαιου αρχηγού του. Είμαστε στον "παράδεισο της βιομηχανίας και των χρηματοοικονομικών", μαζί με τους Krupp, Opel, Siemens, Telefunken, Agfa, IG Farben...

12 Μαρτίου 1938: Στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται η προσάρτηση της Αυστρίας. Τα επίκαιρα απαθανάτισαν μια εικόνα μηχανοκίνητων στρατευμάτων, τρομερής ισχύος, την εικόνα μιας σύγχρονης εκδοχής της ειμαρμένης. Ωστόσο, πίσω από τη στομφώδη προπαγάνδα του Γκαίμπελς υπήρξε ένας πόλεμος-αστραπή της συμφοράς, με τα πάντσερ ακινητοποιημένα, λόγω μηχανικής βλάβης, στους αυστριακούς δρόμους... Βρισκόμαστε πολύ μακριά από τον μύθο! Η ιστορία των παρασκηνίων της εγκαθίδρυσης του ναζιστικού καθεστώτος, ένα σύμφυρμα από πραξικοπηματικές ενέργειες και ωραία λόγια, μια σειρά από οργίλες τηλεφωνικές κλήσεις και χονδροειδείς απειλές, φανερώνει μια εντελώς διαφορετική πλευρά, πολύ λιγότερο ένδοξη. Η σκωπτική παρουσίαση αυτής της πραγματικότητας είναι αριστουργηματική. Η ορμητική αφήγηση συγκλονίζει. Η γραφή του Eric Vuillard αποκαθιστά στην αλληλουχία των γεγονότων το πραγματικό (ευτελές και αξιοθρήνητο) συναισθηματικό της φορτίο, το εύθραυστο της στιγμής. Ο συγγραφέας θέλει να μας θυμίσει ότι τις περισσότερες φορές αυτό που καθιστά κάποιον αήττητο δεν είναι οι περιστάσεις, αλλά η δική μας συναίνεση και οι συμβιβασμοί των ισχυρών. Γιατί η καταστροφή δεν είναι πάντοτε μοιραία...

Η δικαιοσύνη δεν κάνει ακροαματικότητες. Η δικαιοσύνη δεν ενδιαφέρει κανέναν. Ο κόσμος θέλει ένα τέρας... Κι εγώ θα τους δώσω αυτό που θέλουν.

Η νύχτα που όλα άλλαξαν για πάντα είναι μια παγωμένη νύχτα με ομίχλη στο Αβεσό, ένα χωριό φωλιασμένο σε μια βαθιά κοιλάδα ανάμεσα στις σκιές των Άλπεων. Ίσως να ήταν ακριβώς εξαιτίας της ομίχλης που το αυτοκίνητο του ειδικού πράκτορα Φόγκελ κατέληξε σ’ ένα χαντάκι. Ένα συνηθισμένο ατύχημα.

Ο Φόγκελ είναι καλά, αλλά έχει πάθει σοκ. Δε θυμάται γιατί βρίσκεται εκεί, ούτε πώς έφτασε. Κι όμως, ένα πράγμα είναι βέβαιο: ο ειδικός πράκτορας Φόγκελ θα έπρεπε να βρίσκεται κάπου αλλού, μακριά από το Αβεσό. Πράγματι, πλέον έχουν περάσει δύο μήνες από τότε που μια κοπελίτσα απ’ το χωριό εξαφανίστηκε στην ομίχλη. Δύο μήνες από τότε που ο Φόγκελ ασχολήθηκε με αυτό που, από απλή υπόθεση εκούσιας φυγής, μετατράπηκε πρώτα σε υπόθεση απαγωγής κι έπειτα σε τεράστιο μιντιακό γεγονός.

Γιατί αυτή είναι η ειδικότητα του Φόγκελ. Δεκάρα δε δίνει για το DNA, δεν έχει ιδέα τι να κάνει με τα ευρήματα της Σήμανσης, όμως σε ένα πράγμα είναι αξεπέραστος: στο να χειραγωγεί τα ΜΜΕ. Να προσελκύει τις κάμερες, να κατακτά τα πρωτοσέλιδα. Να διασφαλίζει όλο και περισσότερα κονδύλια για την έρευνα, χάρη στην προσοχή και τις πιέσεις του «κοινού στο σπίτι». Να αγιοποιεί το θύμα και, στο τέλος, να ξετρυπώνει το τέρας και να το ρίχνει στη φυλακή. Αυτό είναι το παιχνίδι του και αυτή είναι η «υπογραφή» του. Γιατί χρειάζεται κάποιος σαν κι αυτόν, ένας άνθρωπος χωρίς ενδοιασμούς, σίγουρος για τις μεθόδους του, ώστε ένα έγκλημα να βρει αυτό που πραγματικά του αναλογεί: όχι τόσο μια λύση, όσο ένα κοινό.

Έχουν περάσει δύο μήνες απ’ όλα αυτά και ο ειδικός πράκτορας Φόγκελ θα έπρεπε πλέον να βρίσκεται μακριά από εκείνα τα αφιλόξενα βουνά. Όμως τότε τι κάνει ακόμα εκεί; Γιατί εκείνο το ατύχημα; Και, κυρίως, αφού δεν έχει χτυπήσει, σε ποιον ανήκει το αίμα που έχει στα ρούχα του;

Ο Ντονάτο Καρρίζι μάς συνεπαίρνει με μια ιστορία γραμμένη αβίαστα, όπου μέρα και νύχτα εναλλάσσονται δίχως να το καταλαβαίνουμε: ένα μυθιστόρημα που εντυπώνεται βαθιά στις καρδιές μας και αναμετριέται με τους φόβους μας.