Ο καλλιτέχνης γεννήθηκε σαν σήμερα (18 Δεκεμβρίου) το 1879 και εμείς θυμόμαστε την πορεία από τα δύσκολα πρώτα βήματα, μέχρι το καταλυτικό ταξίδι του στην Τυνησία.

Σήμερα συμπληρώνονται 139 χρόνια από τη γέννηση του Paul Klee, ενός εκ των πιο αναγνωρισμένων ζωγράφων του 20ού αιώνα. Ο καλλιτέχνης γεννήθηκε στη Βέρνη της Ελβετίας το 1879 και ενσωμάτωσε τον κυβισμό, τον σουρεαλισμό και τον εξπρεσιονισμό στο έργο του, χωρίς όμως να ανήκει σε κάποια καλλιτεχνική σχολή ή ρεύμα. Τα έργα του διακρίνονται τόσο για την τεχνική αρτιότητα και αισθητική ομορφιά τους, όσο και για τις χιουμοριστικές και παραλογικές «πινελιές» στο έργο του. Σας παρουσιάζουμε πέντε πράγματα για τον Klee και την πλούσια καλλιτεχνική κληρονομιά που έχει αφήσει.

Σχεδόν έγινε μουσικός
Οι γονείς του Klee ήταν μουσικοί,  ο ίδιος είχε ταλέντο στο βιολί και έφτασε να παίζει με τη συμφωνική ορχήστρα της Βέρνης. Αρχικά ο ίδιος σκόπευε να ακολουθήσει μια καριέρα στη μουσική, αν και από νεαρή ηλικία άρχισε να εξετάζει άλλες μορφές τέχνης, όπως την ποίηση και το θέατρο.

Όταν όμως οι γονείς του είδαν ορισμένα τοπία που είχε σχεδιάσει, τον παρότρυναν να ασχοληθεί με την ζωγραφική. Ο Klee σπούδασε στην Ακαδημία του Μονάχου και στη συνέχεια ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου διεύρυνε τους καλλιτεχνικούς ορίζοντες του. Εκεί ανέπτυξε ένα ταλέντο για την τέχνη της καρικατούρας, η οποία ενέπνευσε τα πρώτα σατυρικά έργα του που έγιναν γνωστά.

Έγινε γνωστός στην Γερμανία, από όπου έφυγε μετά την άνοδο του ναζισμού
Ο Klee παντρεύτηκε την πιανίστρια Lily Stumpf το 1906 και το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο Μόναχο. Εκεί ο Γερμανοελβετός ζωγράφος δυσκολεύτηκε αρχικά, αλλά σταδιακά έγινε γνωστός, ειδικά μετά τα σχέδια που ετοίμασε για το φιλοσοφικό διήγημα «Καντίντ» του Βολταίρου. Ξεκίνησε να ταξιδεύει στο Παρίσι όπου μάθαινε για ιμπρεσιονιστές και μετα- ιμπρεσιονιστές καλλιτέχνες όπως οι Paul Cézanne και Vincent van Gogh, ενώ έγινε μέλος της ομάδας Der Blaue Reiter που ίδρυσε ο Ρώσος συνάδελφος του, Wassily Kandinsky.

Το 1920 ξεκίνησε να διδάσκει στην φημισμένη σχολή τεχνών Bauhaus του Βερολίνου και το 1925 παρουσίασε την πρώτη του ατομική έκθεση στο Παρίσι. Το 1931 αφήνει το Bauhaus για την Ακαδημία του Ντίσελντορφ, όπου και εργάστηκε μέχρι το 1933, την χρονιά της ανόδου του Adolf Hitler στην εξουσία. Υπό την πίεση των ναζιστικών αρχών το Bauhaus έκλεισε, ενώ η Γκεστάπο έκανε έρευνες στο σπίτι και το στούντιο του Klee. Έτσι ο καλλιτέχνης επέστρεψε στην Ελβετία, όπου συνέχισε να δημιουργεί, δίνοντας τη δική του οπτική των ιστορικών εξελίξεων μέσω της τέχνης του.

Η επιρροή του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου στο έργο του
Αν και ο Klee είχε την γερμανική υπηκοότητα, δεν πολέμησε στα πεδία των μαχών λόγω της καλλιτεχνικής του ιδιότητας. Έτσι λοιπόν συνέχιζε να ζωγραφίζει στη Βαυαρία κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετά το τέλος του διακατεχόταν από μια αίσθηση πολιτικής αισιοδοξίας. Αυτό εκφράστηκε με τον ενθουσιασμό και το χιούμορ που διακατέχουν τις δουλειές του, ενώ τα πιο εκκεντρικά έργα του άρχισαν να γίνονται περιζήτητα.

Η Τυνησία τού έδωσε αυτοπεποίθηση
Ο Klee μπορεί να είναι γνωστός ως ένας εξαιρετικά έμπειρος καλλιτέχνης που κατάφερε να συνδυάσει με μεαστρία μια μεγάλη γκάμα στυλ και χρωμάτων στα έργα του, όμως δεν είχε ανέκαθεν αυτή την αυτοπεποίθηση. Ο ίδιος «δυσκολευόταν» να ζωγραφίσει, μέχρι που έκανε ένα ταξίδι στην Τυνησία στο 1914.

Εκεί ο Klee βίωσε μια δημιουργική έκρηξη και έμαθε να συνδυάζει τα αγνά και ζωντανά χρώματα με τις γραμμές. «Το χρώμα με έχει κυριεύσει, δεν χρειάζεται πια να το κυνηγώ, ξέρω ότι με κρατά για πάντα…Το χρώμα και εγώ είμαστε ένα. Είμαι ένας ζωγράφος» έγραψε στο ημερολόγιό του.

Ήταν παραγωγικός και επαναστάτης
Ο Klee πέθανε το 1940 στην ηλικία των 60 ετών και έχοντας φιλοτεχνήσει περίπου 9.000 έργα τέχνης. Παρά το γεγονός ότι δανείστηκε και έμαθε από πολλά καλλιτεχνικά ρεύματα, ο ίδιος δεν ανήκε ουσιαστικά σε κανένα από αυτά. Διαρκώς πειραματιζόταν με διαφορετικά στυλ και τεχνικές, δίνοντας έτσι καλλιτεχνική υπόσταση στο προσωπικό του καλλιτεχνικό όραμα, το οποίο άφησε το στίγμα του τόσο στον χώρο των καλών τεχνών, όσο και στην καθημερινότητα της διαφήμισης, του graphic design, του καρτούν και της επικοινωνίας.