Ένας αιώνας συμπληρώθηκε φέτος από τη γέννηση του Αλμπέρ Καμύ. Ωστόσο, δεν χρειαζόμαστε τις φιλολογικές επετείους για να θυμηθούμε το έργο αυτού του σπουδαίου συγγραφέα. Ξεφυλλίστε στα βιβλιοπωλεία το μαχητικό κείμενό του «Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό» (εκδ. Πατάκη) που αντικατοπτρίζει τις απόψεις του για την ελευθερία, τη βία και το μέλλον της Ευρώπης.

Η περίληψη της έκδοσης έχει ως εξής:«Δεν µπορώ όµως να αφήσω να τυπωθούν εκ νέου αυτές οι σελίδες, χωρίς να πω τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Γράφτηκαν και δηµοσιεύτηκαν παράνοµα. Σκοπός τους ήταν να ρίξουν λίγο φως στον αγώνα που κάναµε στα τυφλά, και µε αυτό τον τρόπο να τον καταστήσουν πιο αποτελεσµατικό. Είναι γραπτά περιστασιακά που µπορούν, συνεπώς, να δηµιουργήσουν µια κάποια εντύπωση αδικίας.

Αν έπρεπε πράγµατι να γράψουµε για την ηττηµένη Γερµανία, θα χρειαζόταν να υιοθετήσουμε μια γλώσσα κάπως διαφορετική. Ωστόσο, θα ήθελα µόνο να προλάβω μια παρεξήγηση. Όταν ο συγγραφέας αυτών των γραµµάτων λέει "εσείς", δεν εννοεί "εσείς οι Γερµανοί", αλλά "εσείς οι ναζί". Όταν λέει "εµείς", αυτό δεν σηµαίνει πάντα "εµείς οι Γάλλοι", αλλά "εµείς οι ελεύθεροι Ευρωπαίοι". Αντιπαραθέτω δύο στάσεις, όχι δύο έθνη, έστω και αν σε κάποια στιγμή της ιστορίας αυτά τα δύο έθνη αντιπροσώπευσαν δύο εχθρικές στάσεις.

Για να επαναλάβω λόγια που δεν είναι δικά µου, αγαπώ υπερβολικά τη χώρα µου για να είμαι εθνικιστής. Και ξέρω ότι ούτε η Γερμανία ούτε η Ιταλία θα έχαναν τίποτα –απεναντίας µάλιστα–, εάν ανοίγονταν σε μια ευρύτερη κοινωνία. Αλλά απέχουμε ακόμη πολύ από κάτι τέτοιο, και η Ευρώπη συνεχίζει να σπαράσσεται. Γι’ αυτό θα αισθανόμουν ντροπή σήμερα εάν άφηνα να πιστεύουν ότι ένας Γάλλος συγγραφέας μπορεί να είναι εχθρός ενός μόνον έθνους. Μισώ µόνο τους δημίους. Κάθε αναγνώστης που θα θελήσει να διαβάσει τα "Γράµµατα σ’ έναν φίλο Γερµανό" µε αυτή την οπτική, δηλαδή ως ντοκουμέντο του αγώνα ενάντια στη βία, θα παραδεχτεί πως τώρα μπορώ να πω ότι δεν απαρνιέμαι ούτε µία λέξη τους»: Αλμπέρ Καμύ (1948).

Λίγα λόγια για τον Αλμπέρ Καμύ

Ο Αλµπέρ Καµύ, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους και συγγραφείς του 20ού αιώνα, γεννήθηκε στην Αλγερία το 1913 και πέθανε στη Γαλλία (σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα) το 1960. To 1957 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόµπελ λογοτεχνίας για τα βιβλία του και, αναμφίβολα, για τον αγώνα που δεν έπαψε ποτέ να διεξάγει ενάντια σε ό,τι συντρίβει τον άνθρωπο. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν επίσης «Το καλοκαίρι» και «Επαναστατηµένος άνθρωπος» (αµφότερα σε µετάφραση Νίκης Καρακίτσου-Dougé και Μαρίας Κασαµπαλόγλου-Roblin).

Πληροφορίες: «Γράμματα σ’ έναν φίλο Γερμανό» του Αλμπέρ Καμύ, μετάφραση: Νίκη Καρακίτσου-Dougé, Μαρία Κασαμπαλόγλου-Roblin, εκδ. Πατάκη.