"Guideline": Ένα έργο, δυο νοήματα, έξι χρόνια διαφορά

tzip
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 07 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

Συνέντευξη με τον Γιάννη Κόκκαλη. Ο εικαστικός και γλύπτης πίσω από την έκθεση «Guideline» μιλά στο clickatlife.gr για τη σύνδεση μεταξύ ενός φουσκωμένου τζιπ και της προβολής με πατρόν.

Το 2008 κατασκεύασε ένα μεγάλο φουσκωτό τζιπ ως σχόλιο στον υπερκαταναλωτισμό της εποχής. Ήταν λίγο πριν ακούσουμε τη λέξη κρίση.Έξι χρόνια μετά, το έργο του πιο επίκαιρο απο ποτέ, προβάλλεται στο δωμάτιο της Gallery The ArtWall. Το τζιπ πλέον δείχνει να ασφυκτιά στο δωμάτιο καθώς διογκώνεται προς το θεατή. Απέναντι ακριβώς η προβολή με τίτλο «Πατρόν» εκτελεί μια σειρά από γραμμές που μας παραπέμπουν σε επάλληλα σχέδια κατασκευής αντικειμένων.

Ο Γιάννης Κόκκαλης συνδυάζει τεχνολογία και σύγχρονα υλικά με «κλασική» γλυπτική σε αφηγηματικές συναρμογές, φωτογραφίες και video ψηφιακά τροποποιημένα και φουσκωτές νάιλον κατασκευές σε μεγάλα μεγέθη και έντονα χρώματα με αναφορές στην pop art.

Ένα μεγάλο φουσκωτό τζιπ ασφυκτικά κλεισμένο στο δωμάτιο της Gallery The ArtWall. Ποιο είναι το concept πίσω από τη δημιουργία σας;

Το τζιπ κατασκευάστηκε το 2008 σαν σχόλιο στον ξέφρενο καταναλωτισμό και την επίδειξη του νεοπλουτισμού που βιώναμε εκείνη την εποχή. Στην εγκατάσταση του Artwall και σήμερα, με την κοινωνική κατάσταση τελείως διαφορετική από του 2008, το σχόλιο αντιστρέφεται καθώς ο θεατής αντιλαμβάνεται το αντικείμενο ως μνημείο παρά ως αγαθό. Η μνήμη που ανακινεί το τζιπ συνδιαλέγεται με την προβολή του "πατρόν" που αντιπροσωπεύει τις εναλλακτικές προοπτικές για το μέλλον.

Το έργο σας το δημιουργήσατε στο 2008, όταν ακόμη η λέξη κρίση δεν είχε μπει στη ζωή μας. Είχατε προβλέψει αυτό που θα ακολουθήσει;

Είχαμε ήδη ζήσει τη φούσκα του χρηματιστηρίου. Σίγουρα δεν είχα προβλέψει αυτό που ακολούθησε, αυτό που αναγνώριζα μέσω του έργου ήταν η άμετρη υπερβολή που χαρακτήριζε εκείνη την εποχή. Αν κάτι μας έχει διδάξει η ιστορία αυτό είναι πως η απώλεια του μέτρου έχει πάντα αρνητική κατάληξη.

Ένα έργο τέχνης πρέπει πάντα να είναι διαχρονικό;

Στο βαθμό που ένα έργο συγκινεί και κάποιους άλλους ανθρώπους, δεν είναι δηλαδή απλώς ένα προσωπικό παραλήρημα του καλλιτέχνη, σημαίνει ότι διαθέτει και κάποιο βαθμό διαχρονικότητας. Στα έργα τουλάχιστον που μπαίνω στη διαδικασία και κατασκευάζω δεν είναι παράγοντας η διαχρονικότητα, εννοώ πως δεν οργανώνω κάποιους παράγοντες έτσι ώστε αυτή να αποτελέσει μια από τις ιδιότητες του έργου. Αν προκύπτει είναι ακόμα πολύ νωρίς για να το κρίνω.

Τι είναι αυτό που σας ενοχλούσε περισσότερο στην Ελλάδα του 2008 και τι έχει αλλάξει από τότε;

Με ενοχλούν απίστευτα πολλά πράγματα και κάθε μέρα γίνονται περισσότερα, σ' αυτό μάλλον φταίω εγώ... Θα ήθελα στη ζωή μου να συναντώ περισσότερη συνέπεια.

Οι φουσκωτές κατασκευές τόσο στην έκθεσή σας με τίτλο "Guideline" όσο και παλιότερα στην "Εντροπία" αποκαλύπτουν μια παιδική διάθεση. Γιατί χρησιμοποιείτε την τεχνική αυτή;

Οι φουσκωτές κατασκευές παρέχουν τη δυνατότητα μεγάλων κατασκευών με σχετική ευκολία, συγχρόνως η ελεγχόμενη μεταβλητή της πίεσης του αέρα διαμορφώνει επιφανειακά αλλά και συνολικά μια ιδιαίτερη γλυπτική φόρμα. Η αναφορά στην παιδικότητα είναι σαφής όσο και αναπόφευκτη καθώς είναι εύκολη η σύνδεση με μπαλόνια και πολύχρωμα φουσκωτά λούνα παρκ. Όμως, σε δεύτερη ανάγνωση, αυτή η σύνδεση περνά στο παρασκήνιο δίνοντας χώρο στις άλλες νοηματοδοτήσεις των έργων. Προσπαθώ να διατηρώ μια ισορροπία έντασης ανάμεσα στα στοιχεία του έργου.

Απέναντι από το φουσκωτό τζιπ , η προβολή με τίτλο «Πατρόν» εκτελεί μια σειρά από γραμμές που μας παραπέμπουν σε επάλληλα σχέδια κατασκευής αντικειμένων. Τι κρύβεται πίσω από τις γραμμές;

Όπως ανέφερα και προηγουμένως, οι εναλλακτικές προοπτικές για το μέλλον αντιπροσωπεύονται από επάλληλα στρώματα σχεδίων/περιγραμμάτων αντικειμένων που κατά την αναγνώριση τους από το θεατή ανακινούν κάποιον εσωτερικό διάλογο.

Στην έκθεσή σας "Σιωπηρές Πλειοψηφίες» ασχοληθήκατε με τον "μέσο άνθρωπο". Για σχεδόν μισό χρόνο μαζί με άλλους 15 καλλιτέχνες, οργανώσατε ένα ζωντανό ανοικτό εργαστήριο «για τη μελέτη του μέσου ανθρώπου» στην τέχνη και όχι μόνο. Ποια είναι τα συμπεράσματα;

Συνοπτικά θα έλεγα πως ο "μέσος άνθρωπος" δεν υπάρχει, είναι απλώς ένα κατασκεύασμα των μέσων που διευκολύνει αν όχι και καθοδηγεί κάποιες καταστάσεις.

Τι μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για εσάς;

Η ζωή και η καθημερινότητα δεν παύουν να με τροφοδοτούν. Όμως θα πρέπει να διευκρινίσω εδώ πως αυτό που εννοούμε με τη λέξη "έμπνευση" δεν είναι κάτι μεταφυσικό που οφείλεται σε κάποιο χάρισμα. Η δημιουργική κατάσταση είναι κάτι που μπορούμε να προκαλέσουμε, μια μορφή λειτουργίας του εγκεφάλου που χρειάζεται απλώς χρόνο και διάθεση...

 Πληροφορίες: The ArtWall, Σοφοκλέους 26, Aθήνα, 0030 210 5248511. 

Κύρα Κάπη