Ο εικαστικός Γ. Παπαδημητρίου καταγγέλλει πολλά, όχι όμως την τέχνη
Ο Γιώργος Παπαδημητρίου δίνει τον τίτλο «Ενστάσεις» στην πρώτη του ατομική έκθεση που φιλοξενείται στον χώρο Εικαστικές Αναζητήσεις και μιλά στο clickatlife.gr για τις δικές τους ενστάσεις, την ανθρωπιστική κρίση της εποχής και τη λύση της Τέχνης.
Τα έργα σου εγείρουν «ενστάσεις» και ζητούν απαντήσεις, ειδικά σε μια εποχή ανθρωπιστικής κρίσης όπως η σημερινή. Ποια είναι η δική σου «ένσταση» σήμερα;
Οι ενστάσεις μου είναι πολλές. Με ενοχλεί η σκληρότητα και η αδιαφορία για τους συνανθρώπους μας και η εκμετάλλευση της δύναμης των ισχυρών εις βάρος των αδύναμων. Με ενοχλεί η αδικία και οι μεγάλες ανισότητες. Με λυπεί ιδιαίτερα η ανθρωπιστική κρίση που βιώνουμε στην εποχή μας, η κατάρρευση και διολίσθηση των ηθικών αξιών και των συνειδήσεων που θα έπρεπε να τις φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού. Ουσιαστικά η προθεσή μου ήταν να κάνω μια καταγγελία για όλα αυτά μέσω της ζωγραφικής που λειτουργεί για μένα σαν εκφραστικό διάβημα.
Πρόκειται για την πρώτη σου ατομική έκθεση. Πώς νιώθεις και τι θα ήθελες να πάρει το κοινό από αυτή;
Θεωρώ πως η πρώτη ατομική έκθεση για έναν καλλιτέχνη είναι σημαντικός σταθμός. Αυτό συνεπάγεται και αυξημένο άγχος και αυξημένη ευθύνη. Παρόλα αυτά, ένιωθα έτοιμος για αυτό το βήμα. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, ο Γάλλος δραματουργός Ρακίνας που έζησε τον 17ο αιώνα είχε πει πως «ο πρωταρχικός κανόνας της Τέχνης είναι να προκαλεί ευχαρίστηση και συγκίνηση. Όλοι οι άλλοι κανόνες έχουν δημιουργηθεί για να τηρείται αυτός ο κανόνας». Η ευχαρίστηση και η συγκίνηση για τον θεατή όταν θα δει τα έργα μου είναι ζητούμενο και για μένα λοιπόν, αλλά ταυτόχρονα θέλω να ανησυχήσει και να προβληματιστεί για τα κακώς κείμενα της εποχής μας.
Αισθάνεσαι ότι είναι και μια έκθεση εαυτού;
Η ζωγραφική για μένα αποτελεί τρόπο ζωής, τρόπο να σκέφτεσαι, τρόπο να ιεραρχείς τα πράγματα γύρω σου. Στα έργα μου η κατάθεση ψυχής και συναισθημάτων ήταν πολύ ειλικρινής. Υπ’ αυτήν την έννοια θεωρώ πως ναι, είναι και έκθεση εαυτού.
Τα έργα σου αποκαλύπτουν λάθη του παρελθόντος. Ποιο είναι το μεγαλύτερο δικό σου λάθος ή το λάθος που φοβάσαι περισσότερο;
Πολλά λάθη μπορεί να κάνουμε αλλά για μένα πρωταρχική σημασία έχει να μη μας σταματάνε τα λάθη και μας αδρανοποιούν γιατί και με τα λάθη προχωράει και εξελίσσεται κανείς. Δεύτερον, να μην επαναλαμβάνουμε το ίδιο λάθος πολλές φορές γιατί μετά από λάθος γίνεται επιλογή.
Από πού αντλείς έμπνευση;
H έμπνευση, όπως έχει πει ο Πικάσο, έρχεται αλλά πρέπει να σε βρει να δουλεύεις, να ζωγραφίζεις. Ερεθίσματα και αφορμές για τα έργα παίρνω από τον παλμό της κοινωνίας, από τα άτομα που συναναστρέφομαι, ακόμα και από κάποιο γεγονός της καθημερινότητας που για κάποιους μπορεί να θεωρείται ασήμαντο. Τα θέματα που με απασχολούν είναι κυρίως ανθρωποκεντρικά με έντονο ενδιαφέρον για την παράσταση της μορφής και την εμβάθυνση στο συναίσθημα.
Τι είναι για σένα η Τέχνη;
Δύσκολη ερώτηση. Είναι πολλά. Είναι αρχικά μια απόδειξη πως η πραγματικότητα δεν είναι αρκετή. Είναι η ανάγκη της δημιουργίας και της έκφρασης, είναι η μαγεία της περιπέτειας του μυαλού και των συναισθημάτων. Κάθε καλλιτέχνης μπορεί να δώσει την δική του ερμηνεία πάνω σε αυτό. Σίγουρα όμως είναι η υπογραφή και η κληρονομιά του πολιτισμού.
Η απάντηση στην οικονομική κρίση και την κρίση αξιών που ζούμε θα έρθει από την Τέχνη;
Κρίσιμη ερώτηση αυτή. Προσωπικά θεωρώ πως η παιδεία και η καλλιέργεια με κύριο άξονα την Τέχνη είναι το βασικό συστατικό για να μπορέσουμε να ανασυγκροτηθούμε, να αποκτήσουμε ταυτότητα και να διαφυλάξουμε τις αξίες μας σε έναν κόσμο τόσο ταραγμένο και κατακερματισμένο.
Η Τέχνη μπορούμε να πούμε ότι ευδοκιμεί σε συνθήκες δυστοκίας όπως οι τρέχουσες;
Η τέχνη είναι μια διέξοδος των δυνάμεων του πνεύματος που δεν χρησιμοποιούνται . Αυτό είναι μαγικό. Αλλα έχει παρατηρηθεί ότι όταν είναι όλα «ρόδινα» γύρω σου, δεν μπαίνεις εύκολα στην διαδικασία να τις ενεργοποιήσεις. Αντίθετα, σε δύσκολες συνθήκες ενεργοποιούνται πιο εύκολα. Σίγουρα σε σκοτεινούς ουρανούς εμφανίζονται πιο λαμπερά αστέρια.
Βάλια Κανελλοπούλου