Η Μαρία Φραγκουδάκη είναι μια νέα εικαστικός που δραστηριοποιείται κυρίως στη Νέα Υόρκη και αγαπά το έντονο συναίσθημα, την αμεσότητα και την ενέργεια. Ας τη γνωρίσουμε.

Γεννήθηκες στην Αθήνα, αλλά ζεις κυρίως στο εξωτερικό. Πού αισθάνεσαι καλύτερα;

Νιώθω πολύ τυχερή που έχω τη δυνατότητα να μοιράζω το χρόνο μου, έστω και ανισομερώς, ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Νέα Υόρκη, έχοντας αυτό που λένε το καλύτερο δύο κόσμων. Aπολαμβάνω και εμπνέομαι από τους απίστευτα έντονους ρυθμούς και το πολυπολιτισμικό ανθρώπινο δυναμικό της Νέας Υόρκης, που κάπως καταφέρνει και βρίσκει ισορροπία. Από την άλλη η Ελλάδα έχει κάποιες ποιότητες σαν τόπος που είναι πραγματικά ευλογία όταν θες να ξεκουραστείς και να ανανεωθείς, συν το γεγονός ότι εκεί βρίσκεται η οικογένεια μου και οι περισσότεροι φίλοι μου, που την κάνουν για μένα πολύτιμη.

Σπούδασες Χημεία, Φαρμακολογία και Business Management, αλλά τα εικαστικά τελικά σε κέρδισαν. Πώς ξεκίνησε η σχέση σου με την Τέχνη;

Σε κάποιο σημείο της ζωής μου, συνειδητοποίησα ότι οι προτεραιότητες και οι άξονες πάνω στους οποίους είχαν βασιστεί οι έως τότε επιλογές μου δεν αντικατόπτριζαν πλήρως τις πραγματικές μου ανάγκες. Κάπου εκεί η ζωγραφική, που ήταν κομμάτι μου από πολύ μικρή, και η ανάγκη μου να δημιουργώ βγήκαν στην επιφάνεια. Αποφάσισα να ασχοληθώ επαγγελματικά με την ζωγραφική και να αφήσω πίσω μου το Λονδίνο και την δουλειά μου στη φαρμακευτική εταιρεία Roche. Αυτή μου η απόφαση είναι ό,τι πιο θαρραλέο έχω κάνει στη ζωή μου μέχρι σήμερα και η ικανοποίηση που παίρνω καθημερινά από τη δουλειά μου δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα. Κοιτάζοντας πίσω, είμαι σίγουρη όμως πως δεν θα ζωγράφιζα το ίδιο χωρίς την Χημεία και σιγουρά δεν θα είχα φτάσει εδώ που είμαι σήμερα χωρίς τις σπουδές αυτές.

Ετοιμάζεις μια έκθεση το καλοκαίρι στην Τήνο. Θέλεις να μας πεις μερικά λόγια για αυτή;

Στην Ελλάδα, συνεργάζομαι με την ιστορικό τέχνης Σωζήτα Γκουντούνα και τα τελευταία χρόνια συμμετέχω μαζί της στην Aegeanale που ανήκει στο Biennale Foundation. Φέτος το καλοκαίρι θα γίνουν δυο μεγάλες εκθέσεις, μια στην Τήνο με τίτλο “ArtDovecotes” στο Diles & Rinies και μια στη Μύκονο στο Kivotos Art Projects με συμμετοχή Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Και οι δύο εκθέσεις θα διαρκέσουν από 1η Ιουνίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου και θα συμμετάσχω και στις δύο με καινούργια μου έργα, με πίνακες που δίνουν έμφαση στο υλικό το οποίο γίνεται και το κύριο θέμα του πίνακα. Η δουλειά μου αυτή είναι μέρος της έκθεσης που μόλις παρουσίασα στην Νέα Υόρκη στις 4 Ιουνίου, με τίτλο Haptic Perception. Haptic, από την ελληνική λέξη απτός, που σημαίνει αυτό που μπορεί κανείς να αγγίζει.

Επιστρέφεις συχνά στην πατρίδα για εκθέσεις;

Προσπαθώ να έρχομαι 2 με 3 φορές το χρόνο και να συνδυάζω εκθέσεις με κάθε μου ταξίδι.

Ποια είναι τα κύρια μοτίβα στην τέχνη σου και ποιες οι βασικές σου πηγές έμπνευσης;

Στην τελευταία δουλειά μου πηγή έμπνευσης ήταν το κίνημα τέχνης γνωστό ως Process Art της δεκαετίας του ’60. Την περίοδο εκείνη καλλιτέχνες όπως ο Rafael Ferrer και ο Robert Morris χρησιμοποιούσαν βιομηχανικά και δομικά υλικά δημιουργώντας έργα τα οποία εκτίθενται στο μουσείο Whitney της Νέας Υόρκης.  Μόνιμη πηγή έμπνευσης μου είναι ο Gerhard Richter τον οποίο εκτιμώ και θαυμάζω ιδιαίτερα καθώς και οι πίνακες και η ιστορία του Basquiat. Μεγάλη επιρροή έχει ασκήσει σίγουρα πάνω μου και ο μέντορά μου, Gregory Coates, ο οποίος με μύησε στο κομμάτι του installation και με τον οποίο θα κάνω ένα project στην Ιαπωνία το καλοκαίρι του 2016.

Το ελληνικό τοπίο ή οι ελληνικές συνήθειες άσκησαν καθόλου επιρροή στο έργο σου;

Έχω μεγαλώσει στην Ελλάδα και πραγματικά απολαμβάνω  τόσο την μοναδική αυτή ενέργεια της Αθήνας, με όλα τα καλά και τα κακά της, όσο και την ελληνική φύση μιας και από μικρή πέρα από την Αθήνα πέρναγα διαστήματα στην Κεφαλλονιά και την Κρήτη. Όλες αυτές τις εικόνες που απέκτησα, τις έχω μέσα μου, και κάποιες φορές νιώθω ότι μου δίνουν μια λίγο διαφορετική οπτική γωνία στο να κοιτάω και να εκτιμάω τα διάφορα ερεθίσματα που βρίσκω είτε στην καθημερινότητα μου εδώ στη Νέα Υόρκη, είτε σε άλλους καλλιτέχνες και τη δουλειά τους, είτε σε βιβλία και ποιήματα και γενικά κάθε είδους έκφρασης που έρχεται από ανθρώπους μεγαλωμένους σε άλλες κουλτούρες και διαφορετικά φυσικά περιβάλλοντα. Πιστεύω ότι πολλές φορές μπορούμε να διακρίνουμε κάποια από τα χαρακτηριστικά που σμιλεύει ο τόπος που έχει γεννηθεί και μεγαλώσει κάποιος στο έργο του και στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κόσμο πόσο μάλλον όταν υπηρετεί μια από τις τέχνες.

Ποια η σχέση σου με τη μαμά Ελλάδα, ως ελληνίδα του εξωτερικού;

Την Ελλάδα ποτέ δεν την ξεχνάω και η αγάπη μου γι’αυτήν είναι ανεξάντλητη. Προσπαθώ να απολαμβάνω, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό τα μοναδικά της χαρακτηριστικά, να φιλτράρω κάποια από τα στοιχεία της που νιώθω ότι δεν μου ταιριάζουν, και να εκτιμώ την μοναδική οπτική που μου δίνει κάποιες φορές αυτό το, δύσκολο να προσδιοριστεί, ελληνικό γονίδιο. Η Ελλάδα είναι πηγή έμπνευσής μου, είναι η χώρα στην οποία μεγάλωσα και η χώρα στην οποία θα ήθελα μελλοντικά να επιστρέψω.

Πιστεύεις ότι αν θέλεις κάτι πολύ το πετυχαίνεις κι αρκεί αυτό;

Πιστεύω ότι η θέληση είναι μια αρετή που χρειάζεται σίγουρα για να πετύχεις κάποια από τα όνειρα σου. Πιστεύω όμως ότι υπάρχουν και πολλές άλλες παράμετροι, κάποιες από τις οποίες είναι στο χέρι μας όπως η πειθαρχία και η επιμονή, και κάποιες που δεν ελέγχουμε όπως η τύχη ή η συγκυρία, που όμως μπορεί να καθορίσουν το αποτέλεσμα ή να αλλάξουν το δρόμο πάνω στον οποίο βαδίζεις. Σίγουρα πάντως αυτό που μαθαίνω καθημερινά στη Νέα Υόρκη είναι ότι με σκληρή δουλειά, αισιοδοξία και θέληση ανοίγονται δρόμοι μπροστά σου.

Τέλος, ποια είναι τα όνειρά σου;

Όνειρό μου είναι να συνεχίσω να δημιουργώ και να αγγίζω με τα έργα μου τους ανθρώπους γύρω μου. Να τους κάνω να ταξιδεύουν, να ονειρεύονται, να ξεχνιούνται και να θέλουν να μάθουν περισσότερα για την τέχνη. Όνειρο μου είναι να μπορέσω να δημιουργήσω ένα foundation στην Ελλάδα, ίσως σε κάποιο νησί, στο οποίο να προσφέρω σε νέους και παιδιά εκπαιδευτικά προγράμματα που να τους φέρουν πιο κοντά με το δημιουργικό τους ένστικτο.

Πληροφορίες: Kivotos Art Project, Kivotos Hotel, Ορνός, Μύκονος, 22890-24094 / Δήλες και Ρηνειές, Τήνος, 22830 26146. 

Βάλια Κανελλοπούλου