Το clickatlife επιλέγει ρήσεις από έντεκα συγγραφείς της παγκόσμιας κλασσικής λογοτεχνίας για να ανοίξει διάλογο με σύγχρονους εκπροσώπους της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Ο Δημήτρης Οικονόμου απαντά.

«Δεν είναι δικό τους θέμα (των αναγνωστών) το ότι χρειάστηκε να μάθεις να γράφεις. Άφησέ τους να νομίζουν ότι έτσι γεννήθηκες». Έρνεστ Χέμινγουεϊ.

1. Ο συγγραφέας γεννιέται ή γίνεται;

Όταν γεννιέσαι και, πιστέψτε με έχω ιδία πείρα, είσαι ένα ανθρωπάκι που ζυγίζει 2-3 κιλά, γεμάτο αίματα, κατακόκκινο και ζαρωμένο. Κλαις και κατουράς το γιατρό. Ζητάς τη μαμά σου και όχι το τελευταίο βιβλίο του Μακάρθι. Θα σου πάρει πολλά χρόνια για να γίνει το ανάποδο και να πεις: μη μου τα πρήζεις μάνα, διαβάζω Ντοστογιέφσκι. Είναι αυτή η στιγμή της ρήξης που έχεις γίνει συγγραφέας.

«Είμαι επιτυχημένος, πιθανότατα γιατί πάντα πίστευα ότι δεν ήξερα το παραμικρό για το γράψιμο και ειλικρινά προσπαθούσα πάντα να πω μια ενδιαφέρουσα ιστορία με διασκεδαστικό τρόπο». Έντγκαρν Ράις Μπάροουζ.

2. Γιατί γράφεις;

Παλιά έγραφα για να μην πηδήξω απ’ το μπαλκόνι!  Τώρα, που δεν έχει μείνει τίποτα όρθιο και τα μπαλκόνια πέφτουν από μόνα τους, γράφω - καίτοι μόνο σαράντα χρονών- για να ξορκίσω το θάνατο.

«Ο συγγραφέας που δεν ενδιαφέρεται ούτε συμπονά τα κουσούρια των ηρώων του, δεν είναι πειστικός», Τζόζεφ Κόνραντ.

3. Ποιόν ήρωά σου συμπάθησες και ποιόν αντιπάθησες περισσότερο;

Κανέναν μου ήρωα, εκτός από την Ιώ, δεν συμπαθώ ιδιαίτερα, όλοι έχουν κάποιο ύποπτο ή σκιώδες παρελθόν, δεν τους θεωρώ καλά παιδιά, δεν θα τους είχα φίλους ή αν τους είχα θα τους τρόλαρα ασύστολα. Ούτε μισώ κάποιον ιδιαίτερα. Μου είναι όμως αρκετά αποκρουστικός ο Μπάμπης, ο οποίος εκπροσωπεί όλο εκείνο το σιχαμένο κομμάτι της κοινωνίας που είδαμε να λάμπει, να διαπρέπει και να καθιερώνεται ως κοινωνικό μοντέλο τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Όλοι έχουμε εικόνα τι τύπο εννοώ κι αυτοί που δεν έχουν, δεν με αφορούν ούτε ως αναγνώστες ούτε ως πολίτες, ούτε ως άνθρωποι, ούτε ως ζώα.

«Το να τελειώνεις ένα βιβλίο μοιάζει με το να οδηγείς ένα παιδί στον πίσω κήπο του σπιτιού και να το σκοτώνεις», Τρούμαν Καπότε.

4. Τι νιώθεις όταν ολοκληρώνεις ένα βιβλίο σου;

Ό,τι κάτι δεν έχει πάει καλά! Μου φαίνεται σαν ψέμα που άντεξα να γράφω μέχρι τέλους και είμαι σχεδόν σίγουρος ότι διάλεξα να δώσω τη χειρότερη εκδοχή του. Δυστυχώς δεν έχουν εφευρεθεί τα τρίπτυχα βιβλία όπως στη ζωγραφική.

«Κάθε μυστικό στην ψυχή του συγγραφέα, κάθε εμπειρία της ζωής του, υπάρχει μέσα στο  έργο του». Βιρτζίνα Γουλφ.

5. Τι σε εμπνέει;

Οτιδήποτε. Είναι θέμα ψυχικής διάθεσης της στιγμής. Με συγκινούν όμως τα μεγάλα ανθρώπινα δράματα. Αυτά που εμείς ως χώρα προσπαθούμε τόσο πολύ, τα τελευταία χρόνια να αποκτήσουμε.

«Ο χρόνος του συγγραφέα δαπανάται κατά πολύ στο διάβασμα. Για να γράψει ένα βιβλίο, πρέπει να ξεψαχνίσει μισή βιβλιοθήκη». Σάμιουελ Τζόνσον.

6. Τι διαβάζεις αυτή την περίοδο;

Διαβάζω τους Πληροφοριοδότες του Βάσκεζ και ξαναδιαβάζω τον Λούσια του Χουλιαρά, το βιβλίο που στάθηκε η αφορμή να παραιτηθεί ο Μάνος Χατζιδάκης από διευθυντής του Τρίτου. Τότε που τα βιβλία ήταν ακόμα αιτίες πολέμου.

«Το γράψιμο είναι θέμα ρυθμού. Το συγκρίνω με την τζαζ», Φρανσουάζ Σαγκάν.

7. Ποια τραγούδια θα ήθελες να είχες γράψει αν ήσουν μουσικός;

Αυτή η ερώτηση είναι τουλάχιστον unfair, γιατί θα έδινα τα πάντα να είχα γίνει μουσικός. Έχω σπουδάσει μουσική, κατά καιρούς παίζω ρεμπέτικα σε διάφορους χώρους στην Αθήνα και παλιά έγραφα στίχους και μουσική. Συνυπάρχω μάλιστα στον 1ο δίσκο της Μποφίλιου και της Ζουγανέλη το 2005 μαζί και με άλλους εκλεκτούς, όπως ο Ηλίας Βαμβακούσης, ο Καραμουρατίδης,  ο Καρούνη , όπου όλοι μαζί είχαμε κερδίσει ένα μουσικό διαγωνισμό. Θα ήθελα λοιπόν να είχα γράψει τα πάντα. Όλα αυτά που οικειοποιούμουν με μια κιθάρα όταν ήμουν έφηβος στο δωμάτιό μου. Όλο τον Τιτσάνη και τον Μάρκο, όλο τον Λοίζο και τον Καββαδία, και φυσικά όλη τη ροκ σκηνή - μην αρχίσω τώρα να λέω ονόματα και τραγούδια γιατί θα χρειαστώ 2 σελίδες.

«Δεν μπορείς να διορθώσεις ένα έργο σου παρά μόνο όταν το ξεχάσεις», Βολταίρος.

8. Σε ποιο βιβλίο σου θα ήθελες, αν επέστρεφες, να έδινες άλλο τέλος και γιατί;

Σε κανένα βιβλίο δεν μπορώ να επιστρέψω. Συμβαίνει αυτό με τα βιβλία. Απαξ και τα παραδώσεις, δε σου ανήκουν. Ανήκουν στους αναγνώστες. Μόνο αυτοί έχουν δικαίωμα να σε αφήσουν να επιστρέψεις και οι δικοί μου μάλλον δεν ασχολούνται μαζί μου.

«Οι λέξεις χωρίς εμπειρία είναι χωρίς νόημα», Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ.

9. Ποια ηρωίδα μυθιστορήματος θα ήθελες να γνωρίσεις;

Φυσικά την Ιώ. Όχι μόνο γιατί είναι είκοσι + και όμορφη, αλλά γιατί είναι ωραίος τύπος, κάνει σεξ στην παραλία, μας αρέσουν οι ίδιες μουσικές, τα ίδια βιβλία, και στην τελική είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε για τις ιδέες μας.

«Τα εργαλεία μου για να γράψω είναι το χαρτί, ο καπνός, το φαγητό και λίγο ουίσκι». Γουίλιαμ Φώκνερ

10. Ποια είναι η πιο παράξενη συγγραφική σου συνήθεια;

Να έχω πάντα καθαρό και περιποιημένο το χώρο εργασίας μου. Έτσι με αφήνει κι η γυναίκα μου να γράψω, χωρίς να μου γκρινιάζει ότι δεν κάνω καμιά δουλειά στο σπίτι. Αλλά κυρίως δεν αφήνω να μου αποσπούν την προσοχή οπτικές αποκλίσεις.

«Αν θέλεις να γίνεις συγγραφέας, γράψε!», Επίκτητος

11. Ποια συμβουλή θα έδινες στους επίδοξους συγγραφείς;

Φίλε συγγραφέα, αν είσαι είκοσι χρονών και γράφεις δεν σε βλέπω να εκδίδεις τίποτα σοβαρό για τα επόμενα 10 χρόνια. Γι αυτό μην περνάς όλη την ώρα σου σε ένα κομπιούτερ ή μπροστά σε ένα βιβλίο. Βγες έξω, βρες καμιά γκόμενα ή κάνε καμιά επανάσταση, γαμώτο, είσαι είκοσι χρονών, μη ζεις σαν γέρος! Αν τα βιβλία είναι το όπλο σου, είμαι σίγουρος ότι θα βρεις τον τρόπο.

Ο συγγραφέας

Ο Δημήτρης Οικονόμου είναι συγγραφέας. Το επόμενό του μυθιστόρημα, με τίτλο οι Εγκλωβισμένοι, θα εκδοθεί από τις εκδόσεις Ίκαρος τον Οκτώβριο. Γεννήθηκε το 1974 στα Ιωάννινα αλλά μεγάλωσε στην Αθήνα και στις Βρυξέλες. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Ε.Μ.Π. και μουσική (χωρίς να ολοκληρώσει) σε διάφορα ωδεία. Το 2009 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Μελάνι με τίτλο «η Πόλη του Αναστέλλοντος ήλιου» με το οποίο ήταν υποψήφιος για βραβείο καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα 2010 από το περιοδικό Διαβάζω. Το 2011 Το διήγημά του «Ανθρωποθυρίδα» τιμήθηκε με το 3ο Βραβείο Πεζογραφίας στο λογοτεχνικό διαγωνισμό 2011 του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού και συμπεριλήφθηκε στη συλλογή «Το ελληνικό φανταστικό διήγημα, Στ΄ τόμος» (συλλογικό έργο, εκδόσεις Αίολος 2012). Το 2012 απέσπασε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό μονόπρακτου της Εταιρείας Θεατρικής Ανάπτυξης Λεμεσού για τον μονόλογό του «Ώρα ανάγκης». Το 2012 κυκλοφόρησε το 2ο του μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Μελάνι με τίτλο «Μείνε για λίγο όταν θα έχουν φύγει όλοι». Το 2005 διακρίθηκε σε μουσικό διαγωνισμό που διοργάνωσε η εταιρεία Μικρή Άρτος με το τραγούδι «Αγύριστο κεφάλι» σε σύνθεση και στίχους του ίδιου και ερμηνεία Ζαχαρία Καρούνη, το οποίο κυκλοφόρησε στο συλλογικό δίσκο «2η ακρόαση της Μικρής Άρκτου». Παράλληλα παίζει μουσική σε διάφορους χώρους στην Αθήνα. Διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε εφημερίδες και περιοδικά. (Ελευθεροτυπία, Officiel, Pop up). Συνεργάστηκε με την εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς σε θέματα θεατρικής κριτικής.

Χριστίνα Χρυσανθοπούλου
[email protected]