Το clickatlife επιλέγει ρήσεις από έντεκα συγγραφείς της παγκόσμιας κλασσικής λογοτεχνίας για να ανοίξει διάλογο με σύγχρονους εκπροσώπους της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος απαντά.

 «Δεν είναι δικό τους θέμα (των αναγνωστών) το ότι χρειάστηκε να μάθεις να γράφεις. Άφησέ τους να νομίζουν ότι έτσι γεννήθηκες». Έρνεστ Χέμινγουεϊ.

1. Ο συγγραφέας γεννιέται ή γίνεται;

Ο συγγραφέας γεννιέται, φυσικά. Πρέπει να γεννηθεί – πώς αλλιώς; Δεν ξέρω κανέναν συγγραφέα που δεν έχει γεννηθεί. Από τη στιγμή που επινοήθηκε η γραφή άρχισαν να γεννιούνται συγγραφείς. Πιο πριν δεν έχω ιδέα τι γινόταν. Προφανώς και γεννιέται ο συγγραφέας. Όπως και ο χασάπης. Απλώς, κάποια στιγμή πρέπει να το καταλάβει και ο ίδιος – πως έχει γεννηθεί συγγραφέας, εννοώ, και όχι χασάπης. Τότε είναι που γίνεται κιόλας. Αν δεν το καταλάβει, τότε μπορεί να γίνει χασάπης.

«Είμαι επιτυχημένος, πιθανότατα γιατί πάντα πίστευα ότι δεν ήξερα το παραμικρό για το γράψιμο και ειλικρινά προσπαθούσα πάντα να πω μια ενδιαφέρουσα ιστορία με διασκεδαστικό τρόπο». Έντγκαρν Ράις Μπάροουζ.

2. Γιατί γράφεις;

Γιατί γράφουν και άλλοι. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ξεκίνησα να γράφω –ο διπλανός μου στο Γυμνάσιο έγραφε ποίηση!– και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συνεχίζω – γράφουν τόσοι.

«Ο συγγραφέας που δεν ενδιαφέρεται ούτε συμπονά τα κουσούρια των ηρώων του, δεν είναι πειστικός», Τζόζεφ Κόνραντ.

3. Ποιόν ήρωά σου συμπάθησες και ποιόν αντιπάθησες περισσότερο;

Είναι όλοι τους παιδιά μου – μη μου ζητάτε να επιλέξω σαν τη Σόφι της ταινίας – είδατε τι χάλια που ήταν μετά… Μακριά από μένα τέτοια βάσανα!

«Το να τελειώνεις ένα βιβλίο μοιάζει με το να οδηγείς ένα παιδί στον πίσω κήπο του σπιτιού και να το σκοτώνεις», Τρούμαν Καπότε.

4. Όταν ολοκληρώνεις ένα βιβλίο σου νιώθεις…

…εντελώς άδειος, σαν τρύπιος τενεκές και, ταυτοχρόνως, ευτυχής που πρόλαβα.

«Κάθε μυστικό στην ψυχή του συγγραφέα, κάθε εμπειρία της ζωής του, υπάρχει μέσα στο  έργο του». Βιρτζίνα Γουλφ.

5. Τι σε εμπνέει;

Η πολυπλοκότητα της ζωής και η περιπλοκότητα των ανθρώπων. Η αέναη μάχη του καλού με το κακό και η αποκαλυπτική σύγκρουση της ομορφιάς με την ασχήμια.

«Ο χρόνος του συγγραφέα δαπανάται κατά πολύ στο διάβασμα. Για να γράψει ένα βιβλίο, πρέπει να ξεψαχνίσει μισή βιβλιοθήκη». Σάμιουελ Τζόνσον.

6. Τι διαβάζεις αυτή την περίοδο;

Τις «Δίκες των δοσιλόγων» του Δημήτρη Κουσουρή, από τις εκδόσεις Πόλις.

«Το γράψιμο είναι θέμα ρυθμού. Το συγκρίνω με την τζαζ», Φρανσουάζ Σαγκάν.

7. Ποια τραγούδια θα ήθελες να είχες γράψει αν ήσουν μουσικός;

Τα τραγούδια του Μπομπ Ντίλαν και του Θανάση Παπακωνσταντίνου (και το Entre dos aguas, αν επιτρέπεται να προσθέσω ένα ξέμπαρκο, του Πάκο ντε Λουθία).

«Δεν μπορείς να διορθώσεις ένα έργο σου παρά μόνο όταν το ξεχάσεις», Βολταίρος.

8. Σε ποιο βιβλίο σου θα ήθελες, αν επέστρεφες, να έδινες άλλο τέλος και γιατί;

Δεν επιστρέφω στα βιβλία μου παρά μόνο αν υπάρξει μεγάλη ανάγκη (μια παρουσίαση, ξέρω γω, μια συζήτηση, μια συνέντευξη, καλή ώρα…) Προτιμώ να σχεδιάζω –αργά πάντα– το τέλος του επόμενου.

«Οι λέξεις χωρίς εμπειρία είναι χωρίς νόημα», Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ.

9. Ποια ηρωίδα βιβλίου θα ήθελες να συναντήσεις;

Με την Ντρένκα από «Το θέατρο του Σάμπαθ» του Φίλιπ Ροθ. 

«Τα εργαλεία μου για να γράψω είναι το χαρτί, ο καπνός, το φαγητό και λίγο ουίσκι». Γουίλιαμ Φώκνερ

10. Ποια είναι η πιο παράξενη συγγραφική σου συνήθεια;

Οι πτυσσόμενοι στιλογράφοι (ένας παλιός, σχεδόν συλλεκτικός, όμορφα οξειδωμένος Campo Marzio, ένας μαύρος Lamy Pico, κι ένας αστραφτερός Rotring) που κουβαλάω πάντα μαζί μου, για ασφάλεια, κι ας μου έχουν δημιουργήσει ουκ ολίγα προβλήματα στους ελέγχους αποσκευών των αεροδρομίων.

«Αν θέλεις να γίνεις συγγραφέας, γράψε!», Επίκτητος

11. Ποια συμβουλή θα έδινες στους επίδοξους συγγραφείς;

Να διαβάζουν πάντα πολύ και κάπου κάπου να γράφουν.

Ο συγγραφέας

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Σπούδασε Τεχνολόγος Μηχανικός, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με το θέατρο, παρακολουθώντας σεμινάρια πάνω στο σύστημα Στανισλάβσκι, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση. Αρχικά, εργάστηκε ως καλλιτεχνικός συντάκτης σε εφημερίδες, περιοδικά και την τηλεόραση. Από το 1992 ασχολείται επαγγελματικά με το σενάριο και την πεζογραφία.

Δείτε περισσότερα τη βιβλιογραφία του Νίκου Παναγιωτόπουλου

Χριστίνα Χρυσανθοπούλου
[email protected]