Το clickatlife επιλέγει ρήσεις από έντεκα συγγραφείς της παγκόσμιας κλασσικής λογοτεχνίας για να ανοίξει διάλογο με σύγχρονους εκπροσώπους της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Η Μιχαέλα Αντωνίου απαντά.

«Δεν είναι δικό τους θέμα (των αναγνωστών) το ότι χρειάστηκε να μάθεις να γράφεις. Άφησέ τους να νομίζουν ότι έτσι γεννήθηκες». Έρνεστ Χέμινγουεϊ

1. Ο συγγραφέας γεννιέται ή γίνεται;
Τίποτα δεν γεννιέται, έτσι απλά. Το μεγαλύτερο ταλέντο έχει ανάγκη από καλλιέργεια, ακριβώς όπως τα φυτά χρειάζονται νερό. Ο Αλέξης Μινωτής έλεγε: «Ακόμα και μια καρέκλα μπορεί να παίξει τον Άμλετ, αν δουλέψει αρκετά σκληρά». Δεν συμφωνώ απόλυτα, μα τίποτα δεν γίνεται χωρίς κόπο, δουλειά, γράψιμο και πολύ σβήσιμο. Φυσικά για να γράψεις πρέπει κάτι να σε τρώει, να θέλεις να εκφράσεις κάτι που έχεις μέσα σου και παλεύει να βγει προς τα έξω.

«Είμαι επιτυχημένος, πιθανότατα γιατί πάντα πίστευα ότι δεν ήξερα το παραμικρό για το γράψιμο και ειλικρινά προσπαθούσα πάντα να πω μια ενδιαφέρουσα ιστορία με διασκεδαστικό τρόπο». Έντγκαρν Ράις Μπάροουζ

2. Γιατί γράφεις;
Όταν γράφω είμαι ευτυχισμένη. Το γράψιμο για μένα είναι ηδονή, ευχαρίστηση, ικανοποίηση, διασκέδαση, περιπέτεια, ταξίδι στο άγνωστο. Περίπου όπως ένας μεγάλος έρωτας, χωρίς τον φόβο της απόρριψης ή ένα υπερατλαντικό ταξίδι χωρίς το τζετ λαγκ.

«Ο συγγραφέας που δεν ενδιαφέρεται ούτε συμπονά τα κουσούρια των ηρώων του, δεν είναι πειστικός», Τζόζεφ Κόνραντ

3. Ποιόν ήρωά σου συμπάθησες και ποιόν αντιπάθησες περισσότερο;
Αγαπώ όλους τους ήρωές μου. Εντάξει, σίγουρα λατρεύω την Μαργαρίτα. Είναι κομμάτι της ψυχής μου. Όμως κάθε ήρωας – ακόμα κι ο πιο στριφνός – έχει τη γοητεία του. Ας πούμε, έχω αδυναμία στον Σταύρακα – που είναι γέρος και περίεργος, στη γιαγιά Μάντω – που είναι φαρμακόγλωσσα και σκληρή, μα και στον δολοφόνο – που τον σέβομαι απόλυτα και σίγουρα δε θα ήθελα να βρεθώ στο δρόμο του. Το περίεργο είναι ότι οι χαρακτήρες παίρνουν μια δική τους δύναμη και οδηγούν τη δράση κι ενώ σχεδιάζεις στο μυαλό σου να αντιδράσουν με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο, αυτοί σε αγνοούν παντελώς και κάνουν του κεφαλιού τους.

«Το να τελειώνεις ένα βιβλίο μοιάζει με το να οδηγείς ένα παιδί στον πίσω κήπο του σπιτιού και να το σκοτώνεις», Τρούμαν Καπότε

4. Τι νιώθεις όταν ολοκληρώνεις ένα βιβλίο σου;
Ίσως επειδή είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα, ίσως γιατί ποτέ δεν πίστευα ότι θα καταφέρω να ολοκληρώσω ένα μυθιστόρημα, ένιωσα απερίγραπτη χαρά και ικανοποίηση. Όμως, όλα όσα είναι συνδεδεμένα με το γράψιμο εμένα με χαροποιούν. Επιπλέον, «Η Μαργαρίτα και τα Ηλιοτρόπια» είναι το πρώτο σειράς, άρα δεν αισθάνομαι ότι έχει ολοκληρωθεί η ιστορία που ξεκίνησε.

«Κάθε μυστικό στην ψυχή του συγγραφέα, κάθε εμπειρία της ζωής του, υπάρχει μέσα στο έργο του». Βιρτζίνα Γουλφ

5. Τι σε εμπνέει;
Δεν ξέρω τι είναι η έμπνευση. Τι ακριβώς συμβαίνει και γράφεις αυτά που γράφεις. Νομίζω ότι συσσωρευμένα ερεθίσματα αποφασίζουν να διαρρεύσουν στο χαρτί ή, καλύτερα, στο πληκτρολόγιο του υπολογιστή. Μα μπορεί να σε εμπνεύσουν όλα. Ένα βλέμμα, μια κραυγή, ένα περίεργο αυτοκίνητο, ένας χωρισμός. Στο μυαλό μου κάθε τι που παρατηρώ μπροστά μου έχει μια ιστορία που στοιχειοθετώ με το που το βλέπω. Όμως για να γράψω θέλω ηρεμία και καφέ.

«Ο χρόνος του συγγραφέα δαπανάται κατά πολύ στο διάβασμα. Για να γράψει ένα βιβλίο, πρέπει να ξεψαχνίσει μισή βιβλιοθήκη». Σάμιουελ Τζόνσον

6. Τι διαβάζεις αυτή την περίοδο;
Διαβάζω τόσο πολύ και τόσα πολλά. Μ’ αρέσει να ξεκινώ πολλά βιβλία ταυτόχρονα και να τα εναλλάσσω. Οπωσδήποτε, διαβάζω πολλά αστυνομικά. Αυτή την περίοδο ξεσκονίζω τον Γιάννη Μαρή και διάβασα ένα εξαιρετικό ελληνικό μυθιστόρημα της Μαρίας Σούμπερτ: «Οι αποκλεισμένοι ή το σύστημα των μυρμηγκιών».

«Το γράψιμο είναι θέμα ρυθμού. Το συγκρίνω με την τζαζ», Φρανσουάζ Σαγκάν

7. Ποια τραγούδια θα ήθελες να είχες γράψει αν ήσουν μουσικός;
Λατρεύω τη μουσική. Ακούω πολλή και πολλά. Έτσι ενδεικτικά: ”Dark side of the moon” των Pink Floyd, “So far away” των Dire Straits, “Like a virgin” της Madonna, “Boys don’t cry” των Cure, «Τα παράλογα» του Χατζιδάκι, «Μ’ αρέσει να μη λέω πολλά» από τα Υπόγεια Ρεύματα, πολλά του Φοίβου Δεληβοριά και του Αλκίνοου Ιωαννίδη.

«Δεν μπορείς να διορθώσεις ένα έργο σου παρά μόνο όταν το ξεχάσεις», Βολταίρος

8. Σε ποιο βιβλίο σου θα ήθελες, αν επέστρεφες, να έδινες άλλο τέλος και γιατί;
Καθώς είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα δεν έχω και μεγάλη γκάμα επιλογών. Όμως το τέλος της Μαργαρίτας με ταλαιπώρησε πολύ. Κι έχω μια αίσθηση ότι θα ταλαιπωρήσει κάπως και τους αναγνώστες μου.

«Οι λέξεις χωρίς εμπειρία είναι χωρίς νόημα», Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ

9. Ποια ηρωίδα μυθιστορήματος θα ήθελες να γνωρίσεις;
Τι ωραία που θα ήταν να μπορούσα. Να πεταγόμουν στο παράλληλο σύμπαν των βιβλίων και να έκανα γνωριμίες! Για αρχή την Elizabeth Bennet από του «Περηφάνια και Προκατάληψη», αλλά μάλλον θα τσακωνόμασταν για τον Darcy.Την Μαντάμ Μποβαρύ. Την Λίσμπετ από την τριλογία του Στιγκ Λάρσον.  Πάντως θα ήθελα να γνωρίζω και αρκετούς ήρωες. Όπως τον Ξένο του Καμύ, τον Μπελ Αμί του Μωπασάν, τον Σέρλοκ Χόλμς.

«Τα εργαλεία μου για να γράψω είναι το χαρτί, ο καπνός, το φαγητό και λίγο ουίσκι». Γουίλιαμ Φώκνερ

10. Ποια είναι η πιο παράξενη συγγραφική σου συνήθεια;
Το ότι γράφω… Μ’ αρέσει να γράφω σε καφέ, στο κρεβάτι, στο αυτοκίνητο. Θέλω πάντα να έχω καφέ ή τσάι. Δεν μπορώ να γράφω χωρίς να πίνω κάτι, αλλά ποτέ αλκοόλ.

«Αν θέλεις να γίνεις συγγραφέας, γράψε!», Επίκτητος

11. Ποια συμβουλή θα έδινες στους επίδοξους συγγραφείς;
Να μπορείς να πετάς. Εμείς οι συγγραφείς αγαπάμε αυτό που γράφουμε. Για να βγούν οι λέξεις μας ταλαιπωρούν. Τις αγαπάμε. Τις εξιδανικεύουμε. Τις προστατεύουμε. Ένα καλό βιβλίο όμως θέλει οικονομία, θέλει μέτρο. Πρέπει να μπορείς να αποχωριστείς την «καλογραμμένη» σου παράγραφο, τις λεπτομέρειες που με τόση φροντίδα στόλισες στο κεφάλαιο. Πρέπει απλώς να μπορείς να πετάς.

Δείτε περισσότερα για τη συγγραφέα και το βιβλίο