Η Lisa Alexander, η δημιουργός και συντονίστρια του πολύπλευρου project «Loves Letters to a (Post)Europe» που παρουσιάζεται στο Bios στις 2 και 3 Οκτωβρίου, μιλά στο clickatlife.gr για την performance αυτή, για το μέλλον της Ευρώπης και για την ανθρωπιστική κρίση.

Το Love Letters to a (Post-)Europe είναι ένα ζωντανό γεγονός που θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή πολλών καλλιτεχνών και εκτυλίσσεται, στο πλαίσιο των δραματικών αλλαγών που συμβαίνουν στην Ευρώπη, στην πρωτεύουσα της χώρας που αυτή τη στιγμή βιώνει τη σφοδρότητα τη λιτότητας.

Πρόκληση

Οι καλλιτέχνες είχαν μια πρόκληση. Στην Ελληνική γλώσσα υπάρχουν παραπάνω από τέσσερις λέξεις που περιγράφουν τις διαφορετικές μορφές της αγάπης. Σύμφωνα με τον Ιταλό θεωρητικό Franco “Bifo” Berardi,  πριν πέντε χρόνια η Ευρώπη μπήκε σε μία βαθιά κρίση που υποδηλώνει ότι συμβαίνει κάτι ακόμη βαθύτερο, μία κρίση κοινωνικής φαντασίας, όπου το οικονομικό δόγμα έχει καταλάβει τον δημόσιο διάλογο. Αυτό το φαινόμενο σηματοδότησε και την εξέγερση των λαών της Ευρώπης: οι καταλήψεις σε πλατείες της Μαδρίτης, της Αθήνας, της Ρώμης κλπ. Η φυσική παρουσία σε δημόσιους χώρους επιβεβαιώνει κάτι απεριόριστο και μη μετρήσιμο στο παγκόσμιο σύστημα. Αυτή τη στιγμή τα πράγματα έχουν κάνει τον κύκλο τους και διαφαίνεται ότι το οικονομικό δόγμα χρησιμοποιείται για να επιβάλλει καθεστωτική αλλαγή. Τους τελευταίους μήνες, ο δημόσιος διάλογος σχετικά με το τι έχει θεσπιστεί στο όνομα της Ευρώπης έχει φουντώσει. Το ζωντανό αυτό γεγονός ζητά από τους καλλιτέχνες να ανταποκριθούν με την πράξη, την ιδέα ή τη μορφή μιας ερωτικής επιστολής. Του τώρα. Μπορεί η δράση αυτή να τερματίζει τον διάλογο εντελώς. Μπορεί να είναι μία πράξη που προσεγγίζει μία άλλη, μία διπλή ανάγνωση.

Μπορείτε να μας περιγράψετε το project που παρουσιάζετε στο Bios;

Το Loves Letters to a (Post)Europe είναι ένα διήμερο event μικρών projects τοποθετημένων στο πλαίσιο μιας Ευρώπης που αλλάζει ραγδαία και σε μια χώρα που μαστίζεται από τη λιτότητα. Δηλαδή μια διαδικασία καταδικασμένη να αποτύχει. Η παράσταση αυτή θα παρουσιαστεί στην κεντρική αίθουσα του BIOS με διαφορετικούς καλλιτέχνες κάθε μια από τις δύο μέρες. Οι μισοί καλλιτέχνες θα παρουσιάσουν την performance τους ζωντανά επί σκηνής και οι υπόλοιποι έχουν ετοιμάσει ταινίες μικρού μήκους ή σενάρια και δράσεις που θα παρουσιαστούν από έναν υποψήφιο performer. Οι καλλιτέχνες προέρχονται από διάφορα μέρη της Ευρώπης αλλά και της Ελλάδας για να παρουσιάσουν την performance τους, ενώ ένας καλλιτέχνης έρχεται από το Chicago. Όλα τα έργα έχουν δημιουργηθεί για να ανταποκριθούν στην αρχική πρόκληση.

Από τα 27 έργα, 17 θα παρουσιαστούν live. Κάθε βραδιά θα παρουσιαστούν μια σειρά από έργα διαφορετικών ειδών, από ποίηση, μουσική, video, ήχο και άλλα είδη live performance, όπως τραγούδι κ.α. Όλοι όσοι είναι μέρος αυτού, συμμετέχουν αφιλοκερδώς, θα έρθουν στην Ελλάδα με δικά τους έξοδα και θα φιλοξενηθούν από τους καλλιτέχνες που έχουν τη βάση τους στην Αθήνα.
Οι καλλιτέχνες κλήθηκαν να ανταποκριθούν στην παρακάτω πρόκληση με ένα έργο – σε οποιοδήποτε φορμάτ και με διάρκεια όχι μεγαλύτερη από 15 λεπτά.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από την παρούσα κατάσταση, μέσω της γλώσσας και της ποίησης. Τη γλώσσα που ενσωματώνει την ανθρώπινη ύπαρξη και δεν τη μετατρέπει σε στεγνούς αριθμούς.

Ο τίτλος της performance είναι “Love Letters to a (Post-) Europe”. Τι υποδηλώνει;

,

Ο τίτλος αναφέρεται στην αναζήτηση διαφορετικών τρόπων για να έρθουν οι άνθρωποι πιο κοντά και να μοιραστούν στιγμές μέσα στο πλαίσιο της Ευρώπης, σε μια χρονική στιγμή που οι αποφάσεις και οι δράσεις στο όνομα της Ευρώπης επιβάλλονται και επηρεάζουν την καθημερινότητα ολόκληρων χωρών και ανθρώπων και που στην πραγματικότητα δεν εκφράζει την άποψη των ανθρώπων της χώρας. Παρά το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι ζουν σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, διατηρούν τις φιλίες τους, βοηθούν ο ένας τον άλλο, αγαπιούνται και ζουν ειρηνικά. Υπάρχουν άπειρες στιγμές αλληλεγγύης, φιλίας, δοσίματος και φιλοξενίας. Ο τίτλος λοιπόν, προσπαθεί να αποτυπώσει αυτό ακριβώς. Με τη λέξη ‘(Post-)’ υπογραμμίζει επίσης ότι το τι ονομάζουμε Ευρώπη ποικίλει και διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Πώς αποφασίσατε να οργανώσετε αυτό το event;

Έχω περάσει πολύ χρόνο στην Ελλάδα από το 2009 και έζησα εδώ το 2010-2011 και πιο πρόσφατα το από τον Μάιο 2014 μέχρι τον Μάρτιο 2015. Έχω γίνει μάρτυρας της αλλαγής που έφερε η κρίση στους φίλους μου. Ήθελα να το καταγράψω. Ετοίμασα ακόμα ένα project στο Λονδίνο και την Αθήνα, ακριβώς την χρονική συγκυρία του Όχι/Ναι του δημοψηφίσματος. Φαινόταν τότε ότι η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα προετοιμασμένη να σταθεί όρθια απέναντι στον Νεοφιλελευθερισμό και την εξουσία που χρησιμοποιεί οικονομικά επιχειρήματα για να επιβάλει τη λιτότητα και να αλλάξει ολόκληρες χώρες. Δεν είμαι ειδήμων αλλά βλέπω ότι ο κόσμος έχει αφυπνιστεί. Στη σκιά αυτών των περιστατικών ήθελα να δημιουργήσω ένα project που με κάποιο τρόπο θα έφερνε και τους καλλιτέχνες πιο κοντά.

Η performance είναι ένα live event με πολλούς καλλιτέχνες στη σκηνή. Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σε αυτή την performance;

Αντιμετωπίζω την συμμετοχή σαν ένα σημαντικό κομμάτι του event αυτού. Όλοι οι 27 καλλιτέχνες είχαν την ευκαιρία να φτιάξουν την δική τους ιστορία ελεύθερα, σε ό,τι μέσο ήθελαν και με ό,τι μορφή ήθελαν, με διάρκεια μέχρι 15 λεπτών. Ο ρόλος των καλλιτεχνών στη σκηνή είναι να είναι παρόντες και να μοιραστούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Οι live performances (αλλά και όλα τα έργα) είναι μηνύματα και απαντήσεις στην αρχική πρόκληση. 

Η βασική πρόκληση του project είναι να γραφτούν ερωτικά γράμματα προς την Ευρώπη που αλλάζει. Ποια είναι η δυσκολία πίσω από αυτή την επιλογή;

Ναι, η Ευρώπη πάντα αλλάζει. Κάθε πόλη, χωριό, δέντρο, πουλί και πρόσωπο. Παρουσιάζοντας ή γράφοντας ένα ερωτικό γράμμα σε αυτό το πλαίσιο απαντά κανείς σε αυτό ακριβώς το φαινόμενο της αιώνιας αλλαγής. Και νοιάζεται για αυτό.

Γιατί αποφασίσατε να παρομοιάσετε αυτή τη σχέση Ευρώπης-πολιτών με έναν ερωτικό δεσμό;

Δεν νομίζω ότι υπάρχει ερωτικός δεσμός ανάμεσα στους πολίτες και την Ευρώπη αναγκαστικά. Αλλά υπάρχουν ερωτικοί δεσμοί μεταξύ των πολιτών. Αλλά ακόμα και η φιλία και η αγάπη επηρεάζονται από τη γλώσσα των οικονομικών και της κυβέρνησης. Και όπως προείπα, οι άνθρωποι (όπως εγώ κι εσείς) που ζουν σε όλη την Ευρώπη συνεχίζουν τις φιλίες τους, βοηθούν ο ένας τον άλλο και ζουν ειρηνικά.

Ποια η άποψή σας για τις αλλαγές της Ευρώπης, την οικονομική αλλά και τη μεταναστευτική κρίση;

Δεν είμαι ειδήμων, αλλά έχω δει συμβαίνουν αλλαγές στους δρόμους, στις ζωές των φίλων μου και σε προσωπικό επίπεδο. Το project δημιουργήθηκε πριν την μεταναστευτική κρίση, για να παρουσιάσει την Ευρώπη που χειροτέρευε. Το σπίτι, με την έννοια της ασφάλειας και της στέγης έχει καταλήξει να γίνει ένα σημαντικό ανθρωπιστικό θέμα για ένα σωρό ανθρώπους που μπαίνουν μαζικά στην Ευρώπη τους τελευταίος μήνες. Η δράση και η φαντασία που πλαισιώνεται από συντροφικότητα και μαζικότητα είναι αναγκαία για να παραμείνουμε άνθρωποι.

Ποιος ο ρόλος της αγάπης για το μέλλον της Ευρώπης αλλά και το δικό μας;

Η φαντασία και η αγάπη είναι απαραίτητα συστατικά του μέλλοντος!

Βάλια Κανελλοπούλου