To κορίτσι που ξεγέλασε το θάνατο στο Aουσβιτς
Το στρατόπεδο του Άουσβιτς
Η Helga Weiss, η οποία γλίτωσε το θάνατο στο Άουσβιτς, λέγοντας ψέματα στον γιατρό Josef Mengele για την ηλικία της, μεταφέρει τις τραγικές της μνήμες σε ένα βιβλίο που θα κυκλοφορήσει του χρόνου στο εξωτερικό.
Σε μια αποβάθρα του σταθμού του Άουσβιτς το 1944, η Helga Weiss και η μητέρα της, κατάφεραν να ξεγελάσουν έναν από τους πιο στιγματισμένους άνδρες στη σύγχρονη ιστορία, τον γιατρό Josef Mengele και να σώσουν τις ζωές τους. Αν και ήταν μόλις 14 ετών, η Weiss είπε ψέματα για την ηλικία της, υποστηρίζοντας ότι ήταν αρκετά μεγαλύτερη και ικανή να εργαστεί.
Η μητέρα της έπεισε τους Ναζί, με την εντολή του Mengele, ότι η Helga ήταν στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη αδελφή της κόρης της και έτσι την έστειλαν σε στρατώνες καταναγκαστικής εργασίας και όχι στο θάλαμο αερίων.
Η ιστορία αυτή είναι μία από τις πολλές που καταγράφηκαν σε ένα ημερολόγιο στρατοπέδου συγκέντρωσης που πωλήθηκε σε εκδότες σε όλο τον κόσμο στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης. Η περιπέτεια της Helga Weiss θα δημοσιευτεί σύντομα στο Ηνωμένο Βασίλειο για πρώτη φορά το επόμενο έτος από την Viking Press, ενώ τα δικαιώματα δημοσίευσης, έχουν δοθεί σε πολλούς ακόμη εκδοτικούς οίκους σε όλο τον κόσμο.
Η 80χρονη σήμερα Weiss, που είναι καλλιτέχνιδα και ζει στην Πράγα, είναι επίσης γνωστή με το όνομα του συζύγου της Weissova-Hoskova.
Μέχρι τώρα, το ενδιαφέρον του κοινού για την ιστορία της, επισκιαζόταν από την επιτυχία της στις εικαστικές τέχνες. Η βρετανίδα εκδότρια Venetia Butterfield έμαθε για την ύπαρξη του ημερολογίου της το περασμένο καλοκαίρι, όταν η Weiss επισκέφθηκε το Λονδίνο για μια συναυλία στο Wigmore Hall, στη μνήμη των συγκρατουμένων της στο στρατόπεδο Terezín, στην πρώην Τσεχοσλοβακία.
Η Butterfield, η οποία εκδίδει επίσης «Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ», ζήτησε να δει ένα δείγμα γραφής σε ένα από τα σωζόμενα τετράδια της Weiss. «…Αυτό που είναι τo πιο σημαντικό στο ημερολόγιο, είναι ότι είναι αποτελεί την πραγματικότητα της Helga. Είσαι εκεί μαζί της. Είναι ένα πολύ διαφορετικό πράγμα από τα απομνημονεύματα ».
Πριν αποσταλεί στο ελεγχόμενο από τους Ναζί γκέτο του Terezín, η Weiss ως παιδί, έζησε τη δύσκολη περίοδο των απαγορεύσεων στην Πράγα. «Το ένα πράγμα μετά το άλλο, απαγορευόταν: οι εργαζόμενοι έχαναν τις δουλειές τους, απαγορευόταν η βόλτα στα πάρκα, σε πισίνες ή αθλητικά σωματεία. Όταν ήμουν δέκα ετών μου απαγόρεψαν να πηγαίνω στο σχολείο», δήλωσε η Weiss στο Observer τη στιγμή της συναυλίας στο Λονδίνο.
Στις 4 Οκτωβρίου του 1944, η Weiss και η μητέρα της μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς, όπου αντιμετώπισαν το Mengele, ο οποίος έστελνε τα παιδιά και τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας στους θαλάμους αερίων και τους ενήλικες προς το στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας.
Χάρη στο τέχνασμα της, ήταν ένα από τα μόλις 1.500 παιδιά που πιστεύεται ότι έχουν διασωθεί από τα 15.000 που αποστάλθηκαν στο Terezín.
Στη συνέχεια μεταφέρθηκε από το Άουσβιτς σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στη Flossenbürg όπου γλίτωσε το θάνατο για δεύτερη φορά όταν υποχρεώθηκε να συμμετάσχει σε μια 16ήμερη «πορεία θανάτου» για το στρατόπεδο στο Mauthausen. Παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος του πολέμου.
«Ρώτησα τη Helga αν είχε νιώσει υπέροχα όταν απελευθερώθηκε», δήλωσε η Butterfield. «Είπε, όχι, δεν ήταν τόσο υπέροχα, επειδή τότε ήταν τόσο άρρωστη και είχε δει τόσα πολλά φοβερά πράγματα, που ήταν δύσκολο να αισθανθεί οτιδήποτε».