Η Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα, Δέσποινα Μαρσέλου, εξηγεί πόσο σημαντική είναι η υγεία του εντέρου για τη συνολική μας υγεία και πώς μπορούμε να τη διατηρήσουμε, αποφεύγοντας τις τροφές-εχθρούς του.

Ο σύγχρονος, δυτικός τρόπος ζωής που ακολουθούμε οι περισσότεροι και οι διατροφικές επιλογές που έχουμε στη διάθεσή μας, παρά την απόλαυση και την ευχαρίστηση που μας παρέχουν, πολλές φορές μας βλάπτουν με διάφορους τρόπους και κυρίως όσον αφορά την υγεία του εντέρου.

Όπως είναι γνωστό, η υγεία του εντέρου μας εξαρτάται από το μικροβίωμά του, δηλαδή το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν σε αυτό, τα ζωντανά βακτήρια και ζυμομύκητες, τα οποία συμβάλλουν στην ισορροπία της εντερικής χλωρίδας, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού και την τόνωση του οργανισμού μας και της ψυχολογίας μας εν γένει.

Αυτό το μικροβίωμα, λοιπόν, εμείς θέλουμε να το υποστηρίξουμε και να το διατηρήσουμε σε μια καλή ισορροπία, ώστε να μην αφήσουμε τα παθογόνα βακτήρια να πολλαπλασιαστούν και να οδηγήσουν σε ασθένειες.

Ξέρουμε ότι τα προβιοτικά βοηθούν σε αυτό, τόσο μέσα από τις τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση (γιαούρτι, κεφίρ, ξινολάχανο, τουρσί, ψωμί με προζύμι κ.ά.) όσο και (ακόμα καλύτερα) όταν τα λαμβάνουμε από επιλεγμένα συμπληρώματα σε ποσότητες που πρέπει. Μαζί με αυτά, όμως, χρειάζεται να αποφεύγουμε κάποιες τροφές που δεν είναι προς όφελος της υγείας του εντέρου. Όπως οι παρακάτω.

Τηγανητές και επεξεργασμένες τροφές
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία και κανένα περιθώριο για το ότι οι τηγανητές και επεξεργασμένες τροφές είναι μια κακή διατροφική επιλογή από κάθε άποψη. Εκτός του θερμιδικού τους περιεχομένου χωρίς ιδιαίτερη διατροφική αξία και άλλων ζημιών που προκαλούν στον οργανισμό, οι τροφές αυτές όταν καταναλώνονται, διασπώνται –όπως και η ζάχαρη- σε τροφή για τα εχθρικά βακτήρια, διαταράσσοντας την ισορροπία του μικροβιώματος και μειώνοντας τα είδη των καλών μικροβίων που παραμένουν. Αυτό είναι μια σοβαρή επίπτωση, καθώς όσο πιο πολλά είναι τα καλά βακτήρια του εντέρου, τόσο το καλύτερο για τη συνολική υγεία μας. Αντί, λοιπόν, για τηγανητές πατάτες, προτιμήστε τις ψητές κι αν τηγανίζετε, φροντίστε να αλλάζετε το λάδι που χρησιμοποιείτε. Θυμηθείτε ότι το έλαιο αβοκάντο και καρύδας δεν διασπάται σε βλαβερά για την υγεία προϊόντα. 

Ζάχαρη
Όσο γλυκιά κι αν είναι, η ζάχαρη, τόσο η καστανή όσο και η άσπρη, αλλά και τα τεχνητά γλυκαντικά, δυστυχώς δεν είναι υπέρ της υγείας μας και σίγουρα όχι υπέρ της υγείας του εντέρου. Ο λόγος είναι ότι από τη διάσπαση της ζάχαρης τρέφονται τα κακά βακτήρια κι όχι τα καλά, που σημαίνει ότι αναπτύσσονται και μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία, μειώνοντας τα καλά βακτήρια που έχουν τις θετικές επιδράσεις στον οργανισμό μας. Όταν τα κακά βακτήρια μένουν περίπου στο 15% δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά όταν πολλαπλασιάζονται, τότε αρχίζουν οι επιπτώσεις. Προτιμήστε φυσικά γλυκαντικά για να αντικαταστήσετε τη ζάχαρη, όπως το μέλι, το οποίο είναι και εν δυνάμει πρεβιοτική τροφή.

Γλουτένη
Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται σε δημητριακά όπως το σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και κατ’ επέκταση στα τρόφιμα που προέρχονται από αυτά, όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά κ.ο.κ. Δίνει στις τροφές ποιότητα στην υφή, αλλά μπορεί να επηρεάσει τα καλά βακτήρια του εντέρου και παρ’ όλο που ισχύει ότι κάποιοι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι από άλλους, έρευνες υποστηρίζουν ότι ακόμη κι αν κάποιος δεν έχει ευαισθησία, η γλουτένη μπορεί να παρουσιάσει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο μικροβίωμα.

Κόκκινο κρέας
Αν και από διατροφικής άποψης, η περιορισμένη κατανάλωση μόνο βιολογικού κρέατος, από ζώα ελευθέρας βοσκής που τρέφονται με χορτάρι, ίσως να μην διαταράξει όλο το σύστημα, αλλά ξέρουμε πως η συντριπτική πλειοψηφία δεν αντιμετωπίζει έτσι το κρέας. Η συχνή κατανάλωση συμβατικού κόκκινου κρέατος φαίνεται να επηρεάζει τη χλωρίδα του εντέρου με γοργούς ρυθμούς, αυξάνοντας τα κακά βακτήρια και μειώνοντας τα καλά. Πέραν αυτού, μέσω του κρέατος, αν δεν είναι καλής ποιότητας και βιολογικό, λαμβάνετε επίσης ποσότητες αντιβιοτικών και ορμονών που έχουν χορηγηθεί σε ζώα. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να μειώσετε την κατανάλωση όσο το δυνατόν περισσότερο και τις λίγες φορές που το επιλέγετε, να προτιμάτε το βιολογικό κρέας από ζώα ελευθέρας βοσκής που τρέφονται με χορτάρι. Κάντε την ίδια επιλογή και για τα αυγά σας, για να είστε ασφαλείς.

Νερό βρύσης
Η ενυδάτωση είναι άκρως σημαντική για τον οργανισμό μας, ειδικά αν σκεφτούμε ότι αποτελούμαστε κατά σχεδόν 60% από νερό. Λόγω του ότι, όμως, το νερό της βρύσης μπορεί να περιέχει διάφορες ουσίες, συμπεριλαμβανομένου του χλωρίου, ενδεχομένως να έχει αρνητική επίδραση στα εντερικά βακτήρια. Τοποθετήστε ένα καλό φίλτρο νερού στη βρύση σας, για να είστε περισσότερο ασφαλείς.

Γαλακτοκομικά
Κάποιοι άνθρωποι ίσως είναι πιο ευαίσθητοι στα γαλακτοκομικά από άλλους, αλλά παραμένει το ότι μια διατροφή πλούσια σε γαλακτοκομικά μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στο μικροβίωμα του εντέρου. Φαίνεται, μάλιστα, ότι μόλις μερικές ημέρες αυξημένης κατανάλωσης μπορεί να φέρουν αλλαγές. Σε αυτό προσθέστε και την πιθανότητα να περιέχουν αντιβιοτικά και καταλαβαίνετε ότι η αλόγιστη κατανάλωσή τους μπορεί να είναι επιβλαβής. Προτιμήστε βιολογικά γαλακτοκομικά, από ζώα ελευθέρας βοσκής που τρέφονται με χορτάρι ή στραφείτε σε γάλα, βούτυρο, τυρί φυτικής προέλευσης.

Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα
Αν και οι έρευνες γι’ αυτά συνεχίζονται, υπάρχουν κάποια θέματα με αυτές τις τροφές. Ένα από τα πιο βασικά είναι οι αρνητικές επιδράσεις της γλυφοσάτης, ένα ζιζανιοκτόνο που χρησιμοποιείται σε τρόφιμα με γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, το οποίο μπορεί να μεταβάλλει τη χλωρίδα του εντέρου. Κάποιες έρευνες έχουν δείξει αλλαγές στα γονίδια του μικροβιώματος κατά την πέψη τέτοιων τροφίμων και μέχρι το πεδίο να ξεκαθαρίσει, καλό είναι να αποφεύγετε τέτοιου είδους τρόφιμα, αναζητώντας πληροφορίες στις ετικέτες. Στο πλαίσιο αυτό, προτιμήστε βιολογική σόγια και διαβάστε την ετικέτα για να διαπιστώσετε αν δεν περιλαμβάνει γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.

Δέσποινα Μαρσέλου
Κλινική διαιτολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα
Ηρώων Πολυτεχνείου 67, Πειραιάς
www.getactive.gr, www.notanordinarymum.gr, fb page