Τι να τρώτε και τι να αποφεύγετε αν έχετε δυσανεξία στη γλουτένη
Γνωρίζοντας τις βασικές αρχές δεν θα δυσκολευτείτε να προσαρμόσετε τη διατροφή σας σε ένα μοντέλο διατροφής απαλλαγμένο από τη γλουτένη και να ζήσετε μια πιο υγιή ζωή, χωρίς συμπτώματα που σας ταλαιπωρούν.
Ακούγεται πολύ τα τελευταία χρόνια και υπολογίζεται ότι ένα περίπου 1 στα 100 άτομα πάσχει από την πάθηση αυτή που ονομάζεται δυσανεξία στη γλουτένη, η οποία είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στα δημητριακά όπως το σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Γνωστή και ως κοιλιοκάκη, η δυσανεξία στη γλουτένη σημαίνει ότι μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να ανεχτούν τη γλουτένη και όταν την καταναλώνουν, ο οργανισμός τους ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς που επιτίθενται στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου, καταστρέφοντάς τον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται η απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από τις τροφές.
Κάποιοι απ’ όσους πάσχουν από τη δυσανεξία αυτή δεν το γνωρίζουν καθώς τα συμπτώματα ποικίλλουν από πιο ήπια, σε πιο σοβαρά: κόπωση, νευρολογικά συμπτώματα, προβλήματα στην πέψη, εμφάνιση αυτοάνοσης νόσου (όπως θυρεοειδίτιδας Hashimoto, σκληροδερμία, δερματοειδής αρθρίτιδα κ.ά.), ημικρανίες, φλεγμονή στις αρθρώσεις, άγχος, κατάθλιψη, ορμονικές διαταραχές, αναιμία, διατροφικές ελλείψεις, φούσκωμα, γαστρεντερικά συμπτώματα, δυσκοιλιότητα κ.ά.
Πείτε «ναι»:
Σε τροφές που προέρχονται από δημητριακά που δεν περιέχουν γλουτένη, όπως: καλαμπόκι σε κάθε μορφή, ρύζι (είτε είναι άσπρο, είτε καστανό, είτε μπασμάτι κ.λπ), κινόα, σόγια, αλεύρι από καλαμπόκι, ρύζι, πατάτα ή σόγια.
Στα ακόλουθα συστατικά: σιρόπι γλυκόζης, λεκιθίνη, μαλτοδεξτρίνη, απλά μπαχαρικά, silicon dioxide, άμυλο, κιτρικό, γαλακτικό, μαλικό οξύ, σουκρόζη, δεξτρόζη, λακτόζη, βανίλια.
Σε τροφές όπως: γάλα, βούτυρο, φρέσκα αβγά, μαργαρίνη, τυρί, σκέτο γιαούρτι, κανόλα, φρέσκα φρούτα, λαχανικά, κρέας, θαλασσινά, καρύδια και γενικά ωμούς ξηρούς καρπούς, φασόλια, φακές και αλεύρι που παράγεται από αυτά.
Στο αποσταγμένο ξίδι.
Σε αποσταγμένα αλκοολούχα ποτά: Αυτά είναι απαλλαγμένα από γλουτένη, καθώς κατά την απόσταξη αφαιρείται η γλουτένη από το σιτάρι. Στην περίπτωση, όμως, που τα συστατικά που περιέχουν γλουτένη προστίθενται μετά την απόσταξη –κάτι που συμβαίνει σπάνια- πρέπει να τα αποφεύγετε.
Στα μπαχαρικά: Αν αγοράσετε μπαχαρικά που δεν αναγράφουν τα συστατικά τους, τότε σημαίνει ότι περιέχουν μόνο το αγνό μπαχαρικό που αναφέρει ο τίτλος τους.
Σε προϊόντα που αναγράφουν «χωρίς γλουτένη».
Πείτε «όχι»:
Σε τροφές που περιέχουν: κριθάρι (βύνη), σιμιγδάλι, σιτάρι, αλεύρι σκληρό, φαρίνα και σε οτιδήποτε περιέχει αλεύρι (κέικ, φρυγανιές, κουλουράκια, ψωμί κ.ά.).
Σε αλλαντικά άγνωστης σύστασης.
Στο ξίδι από βύνη.
Στη μπίρα, εκτός κι αν είναι gluten free.
Σε παναρισμένα με αλεύρι πουλερικά, κρεατικά, θαλασινά και λαχανικά.
Στη σίκαλη και τα προϊόντα σικάλεως.
Σε μακαρόνια φιδέ, πλιγούρι κριθαράκι, χυλοπίτες και δημητριακά, εκτός κι αν κάποια από αυτά αναφέρουν ότι δεν περιέχουν γλουτένη.
Σε σνακ τύπου γαριδάκια, πατατάκια κ.ο.κ.
Σε λαχανικά σε κονσέρβα με σάλτσα και έτοιμες σαλάτες που μπορεί να περιέχουν γλουτένη.
Σε κατεργασμένα φρούτα με προϊόντα, που περιέχουν γλουτένη.
Σε προϊόντα που χρησιμοποιούν κάποιες αρωματικές ουσίες που σε σπάνιες περιπτώσεις, αν δεν αναφέρονται ως gluten-free, μπορεί να περιέχουν σιτάρι ή κριθάρι.
Σε φαρμακευτικά προϊόντα που αναφέρουν τη γλουτένη στα συστατικά τους –αν και τα περισσότερα είναι χωρίς γλουτένη. Διάφορα π.χ. συμπληρώματα διατροφής μπορεί να περιέχουν βύνη αρωματική, τροποποιημένο άμυλο τροφίμων κ.λπ
Στο επεξεργασμένο τυρί π.χ. σε σπρέι, καθώς μπορεί να περιέχει γλουτένη. Το κανονικό τυρί, όμως, είναι gluten-free.
Σε κάθε περίπτωση, συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει σε ένα ασφαλές διατροφικό μονοπάτι που θα διατηρήσει την υγεία του εντέρου σας και του οργανισμού σας εν γένει.