Μήπως έχετε «βυθιστεί» στον κόσμο των βιταμινών, πολυβιταμινών και συμπληρωμάτων και δεν ξέρετε τι να πρωτοδιαλέξετε και τι είναι καλύτερο για εσάς; Το click@Life σας προσφέρει ένα πλήρη οδηγό, έτσι ώστε να δείτε τι είναι η κάθε βιταμίνη και πώς μπορείτε να τη λάβετε από τη φυσική της πηγή.

Βιταμίνη C, φυλλικό οξύ, βιταμίνη D, ασβέστιο, κάλιο… Ξέρετε ότι όλα αυτά είναι «κάτι καλό», αλλά δεν ξέρετε τι σας προσφέρουν, σε ποιες περιπτώσεις σας ωφελούν περισσότερο και από πού μπορείτε να τα λάβετε. Η αλήθεια είναι ότι το χάμπουργκερ, τα σουβλάκια και η πίτσα που παραγγέλνετε κάθε βράδυ δεν ανήκουν ακριβώς στη λίστα βιταμινούχων τροφών, ενώ τα φρούτα και τα λαχανικά φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις, καθώς δεν είναι λίγοι και αυτοί που προτιμούν την εύκολη λύση του συμπληρώματος.

Λόγω του ότι οι βιταμίνες και τα μέταλλα είναι απαραίτητα στοιχεία μιας υγιεινής διατροφής και οι έρευνες συνεχώς αναφέρονται στο πόσο τονώνουν τον οργανισμό μας και μας προστατεύουν από πιο σοβαρές ασθένειες, όπως καρκίνο και καρδιακές παθήσεις, το ότι πρέπει να τις λαμβάνουμε είναι αδιαμφισβήτητο. Χρειάζεται, όμως, να γνωρίζουμε πότε τις έχουμε περισσότερη ανάγκη, πώς μπορούμε να τις λάβουμε και πότε τα συμπληρώματα δεν αποτελούν καλή λύση. Ο παρακάτω οδηγός εγγυάται να σας βοηθήσει να βγείτε από το… λαβύρινθο.

Βήτα καροτίνη και τα μάτια σας… 14

Το αντιοξειδωτικό αυτό δεν βρίσκεται μόνο στα καρότα, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά και στις γλυκοπατάτες, τις πράσινες πιπεριές, το σπανάκι, το κατσαρό λάχανο κ.λπ. Μετατρέπεται στο σώμα μας σε βιταμίνη Α και ωφελεί πολύ την όραση, το ανοσοποιητικό και την επιδερμίδα μας, αλλά οι έρευνες δεν έχουν αποδείξει αν υπάρχει συσχέτιση και με την πρόληψη του καρκίνου – μάλιστα μια παλιότερη μελέτη, του 2004, έδειξε ότι τα συμπληρώματα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων σε καπνιστές. Συμπέρασμα: Αφήστε τα συμπληρώματα αν είστε καπνιστές και προσπαθήστε να λάβετε τη βήτα-καροτίνη σας από φρούτα, λαχανικά, ανεξαρτήτως από το αν καπνίζετε ή όχι.

Ασβέστιο: υγεία μέχρι το… κόκαλο

Ο οργανισμός μας χρειάζεται ασβέστιο, το οποίο βρίσκουμε κυρίως σε γαλακτοκομικά προϊόντα, προκειμένου να έχουμε γερά οστά και να αποφύγουμε την εμφάνιση οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερες ηλικίες. Συμπέρασμα: Τα συμπληρώματα δεν είναι κακή ιδέα αν δεν είστε «φίλοι» των γαλακτοκομικών και της σαρδέλας (που είναι επίσης πλούσια σε ασβέστιο), αλλά στην περίπτωση που εμφανίζετε συχνά πέτρα στα νεφρά ή είστε γυναίκα άνω των 70, καλό είναι να τα αποφεύγετε, καθώς μελέτη του 2010 συνέδεσε τα συμπληρώματα με τον κίνδυνο εμφράγματος σε μεγαλύτερες μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Αν προτιμήσετε τα συμπληρώματα ασβεστίου, μην ξεπερνάτε τα 500mg τη φορά και συνδυάστε τα με βιταμίνη D για να βελτιώσετε την απορρόφηση ασβεστίου.

Φυλλικό οξύ: απαραίτητο στην εγκυμοσύνη

Με πολλαπλή δράση, το φυλλικό οξύ αποτρέπει την εμφάνιση «βλαβών» στο νευρικό σωλήνα των εμβρύων (όπως π.χ. τη δισχιδή ράχη – spina bifida) και το βρίσκουμε σε εμπλουτισμένα δημητριακά, σκούρα πράσινα λαχανικά, όσπρια, χυμό κίτρου, ψωμί και ζυμαρικά. Συμπέρασμα: Χρειάζεστε περίπου 400 μικρογραμμάρια αυτής της βιταμίνης – 600 αν είστε έγκυος ή θηλάζετε- τα οποία μπορείτε να λάβετε είτε από τροφές, είτε από συμπληρώματα ή και από τα δύο, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών. Ακόμη, όμως, δεν έχει αποδειχτεί αν το φυλλικό οξύ μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του καρκίνου, των καρδιακών και των διανοητικών παθήσεων.

Σίδηρος: προλάβετε τη σιδηροπενική αναιμία

Μπορεί οι τροφές με το υψηλότερο ποσοστό σιδήρου, όπως το συκώτι, να μην είναι από τις αγαπημένες σας, το μέταλλο αυτό, όμως, είναι απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων και την πρόληψη της αναιμίας. Συμπέρασμα: Προσπαθήστε να λαμβάνετε σίδηρο από διαιτητικές πηγές που περιλαμβάνουν την άπαχη πρωτεΐνη, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Παρ’ όλ’ αυτά αν πάσχετε από αναιμία, ίσως χρειάζεστε συμπλήρωμα ή ενδεχομένως να σας συνταγογραφήσει σίδηρο ο γιατρός σας πριν από μια εγχείρηση, ενώ οι γυναίκες και ειδικότερα όσες βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης ή κατά τη διάρκεια περιόδου, μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τα συμπληρώματα.

Πολυβιταμίνες: ποιοι μπορεί να τις χρειάζονται;

Οι αποδείξεις ότι οι πολυβιταμίνες μπορούν να αποτρέψουν την εμφάνιση καρκίνου του μαστού είναι λιγοστές, ενώ το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας το 2006 φάνηκε να μην είναι πεπεισμένο για το κατά πόσο αξίζει να λαμβάνει κάποιος βιταμίνες σε τέτοια μορφή. Ταυτόχρονα, το Κέντρο Έρευνας και Ποιότητας της Υγείας αναφέρει ότι το μοναδικό όφελος αυτών των συμπληρωμάτων σε σχέση με τον καρκίνο του μαστού, είναι η μείωση του κινδύνου σε όσους δεν τρέφονται σωστά, ενώ μια άλλη μελέτη του 2009 δεν κατάφερε να βρει σημαντικά οφέλη των πολυβιταμινών πάνω στο θέμα του καρκίνου και των θανάτων των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών. Συμπέρασμα: Σίγουρα οι πολυβιταμίνες δεν είναι κακή ιδέα για όσους δεν προσέχουν τη διατροφή τους, αλλά δεν μπορούν να κάνουν θαύματα.

Κάλιο: μπορεί να ισορροπήσει το νάτριο

Το μέταλλο αυτό μπορεί να ρίξει την αρτηριακή πίεση, να ομαλοποιήσει τον ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό και να αντιδράσει στις επιδράσεις της υπερβολικής ποσότητας νατρίου στον οργανισμό. Υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο έχουν οι μπανάνες, οι σταφίδες, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα πορτοκάλια και το γάλα. Συμπέρασμα: Αν λαμβάνετε διουρητικά λόγω υπέρτασης, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για κάποιο συμπλήρωμα, καθώς τα φάρμακα αυτά μειώνουν το κάλιο στον οργανισμό μας. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι η υπερβολή στο κάλιο μπορεί να είναι επιζήμια για τις μεγαλύτερες ηλικίες και για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα στoυς νεφρούς.

Σελήνιο: άλλο ένα αντιοξειδωτικό

Το σώμα μας χρειάζεται μικρές ποσότητες αυτού του αντιοξειδωτικού, το οποίο βρίσκουμε στο κρέας, τα θαλασσινά, τα αβγά και το ψωμί. Μελέτη έχει δείξει ότι λαμβάνοντας 200 μικρογραμμάρια καθημερινά, μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος για καρκίνο του προστάτη, των πνευμόνων και του εντέρου, διαφορετικές μελέτες, όμως, έχουν δείξει ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη σχέση μεταξύ σεληνίου και πρόληψης του καρκίνου, με τελευταία μια ανάλυση του 2011. Συμπέρασμα: Μη βασίζεστε στο σελήνιο για να μειώσετε τις πιθανότητες προσβολής από την επάρατη νόσο – το πιθανότερο είναι άλλωστε να παίρνετε αρκετό από τη διατροφή σας.

Βιταμίνη C: η πιο γνωστή μας βιταμίνη

Από παιδιά ξέρουμε ότι η βιταμίνη C είναι κάτι πολύ σημαντικό για τον οργανισμό μας που μπορεί να γιατρέψει σχεδόν τα πάντα και κυρίως το κρύωμα. Τη βρίσκουμε στα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα μούρα, το μπρόκολο και τις πράσινες πιπεριές, όμως, στην πραγματικότητα δεν μας προφυλάσσει ιδιαίτερα από το κρύωμα, σύμφωνα με τις περισσότερες μελέτες – μόνο μια αναφέρει ότι μπορεί να μειώσει τη διάρκειά του κατά μία μέρα. Συμπέρασμα: Προσπαθήστε να λάβετε αρκετή βιταμίνη C από τη διατροφή σας. Δεν είναι κακό να λαμβάνετε συμπλήρωμα της βιταμίνης, ειδικά αν είστε καπνιστής ή εκτίθεστε συχνά στον καπνό των άλλων ως παθητικός καπνιστής, αλλά μην περιμένετε να δείτε θεαματικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του κρυώματος που σας ταλαιπωρεί.

Βιταμίνη D: η βιταμίνη του ήλιου

Η βιταμίνη D, η οποία βοηθάει το σώμα να απορροφήσει ασβέστιο, είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών και τη συνθέτει το σώμα μας όταν εκτίθεται στον ήλιο (κυρίως), ενώ σε μικρότερα ποσοστά τη λαμβάνουμε και από τη διατροφή μας. Μπορεί να δράσει θετικά σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης και ραχίτιδας σε παιδιά, ενώ μερικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η βιταμίνη αυτή μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης τύπου 1 και τύπου 2 διαβήτη και πολλαπλής σκλήρυνσης, αν και η επιστημονική κοινότητα ακόμη δεν αποδέχεται απόλυτα αυτά τα ευρήματα. Συμπέρασμα: Παρ’ όλο που για να συνθέσουμε τη βιταμίνη D χρειάζεται μόνο ο ήλιος, ενώ υπάρχουν και ενισχυμένες με τη βιταμίνη τροφές, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις έλλειψης της βιταμίνης. Τα συμπληρώματα δεν είναι κακή ιδέα, ειδικά αν δεν σας βλέπει ο ήλιος συχνά, είστε άνω των 50 ή έχετε σκουρόχρωμο δέρμα.

Βιταμίνη Ε: μην την ξεχνάτε στα… ντουλάπια

Παλιότερα, οι ερευνητές θεωρούσαν ότι το αντιοξειδωτικό αυτό είχε προστατευτική δράση για την καρδιά, μια μελέτη, όμως, που δημοσιεύτηκε το 2005 βρήκε ότι οι 600 Διεθνείς Μονάδες (IU)καθημερινά, ούτε έδρασαν προληπτικά όσον αφορά τον καρκίνο, ούτε μείωσαν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εμφράγματος σε γυναίκες μεγαλύτερων ηλικιών. Συμπέρασμα: Προτιμήστε να λαμβάνετε τη βιταμίνη από τροφές όπως αβγά, φιστίκια, ενισχυμένα δημητριακά, φρούτα και πράσινα φυλλώδη λαχανικά και μην ξεχνάτε ότι όταν μαγειρεύετε τις τροφές αυτές ή τις αποθηκεύετε για μεγάλο διάστημα, μειώνεται η ποσότητα της βιταμίνης.