Είτε ψητά, είτε βραστά, τα κάστανα εκτός από πλούσια γεύση και νοστιμιά έχουν πολλά να προσφέρουν στον οργανισμό μας και την υγεία μας. Βάλτε τα στο… χειμωνιάτικο διατροφικό σας πρόγραμμα και απολαύστε τα αχνιστά και μυρωδάτα.

Όταν ξεκινάει να πέφτει η θερμοκρασία, έρχονται και οι αλλαγές: ντυνόμαστε πιο βαριά, κλεινόμαστε περισσότερο σπίτι, κάνουμε περισσότερες δουλειές και γενικότερα προσαρμοζόμαστε κι εμείς στο μουντό κλίμα που μας περιβάλλει. Μέσα σε όλα, αποχωριζόμαστε διάφορες τροφές (τέλος τα καρπούζια, τα πεπόνια, οι ντομάτες κ.λπ), ενώ εισάγουμε νέες στο χειμερινό διατροφικό μας πρόγραμμα. Μια από αυτές τις τροφές που ταιριάζουν απόλυτα σε χειμερινό σκηνικό είναι και οι καρποί της καστανιάς, τα κάστανα.

Οι καρποί αυτοί, που τρώγονται ψητοί ή βραστοί, περιέχουν αρκετές θερμίδες, αλλά ίσως λιγότερες απ’ όσες νομίζουν οι περισσότεροι, ενώ στη νωπή τους μορφή έχουν 50% περιεκτικότητα σε νερό, 45% σε υδατάνθρακες και 5% σε φυτικά έλαια.

Μπορείτε να τα δοκιμάσετε σκέτα, αλλά χρησιμοποιούνται και σε γλυκά, όπως και σε φαγητά και δεν είναι λίγοι οι λάτρεις τους που περιμένουν να χειμωνιάσει για να τα απολαύσουν και να θυμηθούν και πάλι την ελαφρώς γλυκιά τους γεύση. Στη χώρα μας ευδοκιμούν στη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, αλλά και στις ορεινές περιοχές της Κρήτης και της Λέσβου και ωριμάζουν από τις αρχές Σεπτέμβρη, μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου.

Αν έχει μείνει κανένας καστανάς εκεί έξω με τη φουφού του, μη διστάσετε να αγοράσετε ένα σακουλάκι αυτού του ωφέλιμου καρπού ή δοκιμάστε να τα ψήσετε ή να τα βράσετε μόνοι σας στο σπίτι ανά πάσα στιγμή και να «κλέψετε» τα οφέλη τους.

Γιατί είναι ωφέλιμα;

-Σε αντίθεση με άλλους καρπούς, τα κάστανα περιέχουν λιγότερο λίπος, ενώ ταυτόχρονα είναι πλούσια σε μέταλλα, βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά.

-Ενώ τα 100 γραμμάρια καρυδιών ξεπερνούν κατά πολύ τις 600 θερμίδες, η ίδια ποσότητα των καρπών της καστανιάς ξεπερνά τις 300. Παρ’ όλο, όμως που συγκριτικά έχουν λιγότερες θερμίδες, αν προσπαθείτε να χάσετε βάρος θα πρέπει να τα καταναλώνετε με μέτρο.

-Από διατροφικής άποψης, τα κάστανα είναι παρόμοια με άλλες αμυλώδεις τροφές όπως η πατάτα, το καλαμπόκι κ.λπ., ενώ περιέχουν και υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη.

-Αποτελούν μια καλή πηγή διαιτητικών φυτικών ινών, παρέχοντας περίπου 8,1 γραμμ. φυτικών ινών στα 100 γραμμ., δηλαδή το 21% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης, καθώς μειώνουν την απορρόφησή της στο αίμα.

-Τα κάστανα ξεχωρίζουν ακόμη, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνη C, αφού 100 γραμμάρια κάστανα μας παρέχουν 43 mg της σημαντικής αυτής βιταμίνης, ( η οποία μας προσφέρει αντιοξειδωτική προστασία απέναντι στις ελεύθερες ρίζες), δηλαδή περίπου το 70% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης.

-Ακόμη, είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ, με τα 100 γραμμάρια να παρέχουν 62 mg φυλλικού οξέος (δηλαδή το 15,5% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης). Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο για το σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων, τη σύνθεση του RNA και την αντιγραφή του DNA, ενώ η επαρκής λήψη του από τη διατροφή την περίοδο πριν τη σύλληψη και την εγκυμοσύνη, βοηθά στην αποτροπή εμφάνισης βλαβών στο νευρικό σωλήνα του εμβρύου.

-Είναι καλή πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, όπως ολεϊκού και παλμιτολεϊκού οξέος, τα οποία βοηθούν στη μείωση της κακής (LDL) χοληστερόλης και αύξηση της καλής (HDL). Η μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε διαιτητικές φυτικές ίνες, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά, μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση παθήσεων της καρδιάς και των αρτηριών, βελτιώνοντας το λιπιδαιμικό προφίλ.

-Όσον αφορά στα μέταλλα, τα κάστανα και πάλι δεν υστερούν αφού περιέχουν σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φωσφόρο και ψευδάργυρο. Όσον αφορά, μάλιστα, το κάλιο, η περιεκτικότητά τους είναι αρκετά υψηλή, φτάνοντας τα 518 mcg στα 100 γραμμάρια. Το κάλιο αντισταθμίζει την υπερτασική δράση του νατρίου, ρίχνει τους καρδιακούς παλμούς, αλλά και την πίεση, ο σίδηρος εμποδίζει την εμφάνιση της μικροκυτταρικής αναιμίας και το μαγνήσιο και ο φώσφορος είναι σημαντικά μέταλλα για τον μεταβολισμό των οστών.

-Δυνατό σημείο των καστάνων είναι και η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, καθώς 100 γραμμάρια περιέχουν 11% νιασίνη, 29% πυριδοξίνη, 100% θειαμίνη και 12% ριβοφλαβίνη.

-Όπως τα αμύγδαλα και τα φουντούκια, έτσι και τα κάστανα δεν περιέχουν γλουτένη και μπορούν να καταναλώνονται ελεύθερα σε όσους έχουν δυσανεξία στη γλουτένη, πάσχουν από κοιλιοκάκη κ.λπ.

Πώς να τα επιλέξετε και να τα αποθηκεύσετε;

Αν πρόκειται να αγοράσετε κάστανα προκειμένου να τα ψήσετε ή να τα βράσετε μόνοι σας, επιλέξτε τα μεγάλα σε μέγεθος και τα πιο φρέσκα, καθώς λόγω του ότι είναι πλούσια σε άμυλο και έχουν λιγότερα λιπαρά από άλλους καρπούς, τείνουν να χαλάνε γρήγορα. Για να επιβεβαιώσετε το ότι είναι φρέσκα, λόγω του ότι είναι δύσκολο να βεβαιωθείτε από το εξωτερικό τους περίβλημα, ανοίξτε 1-2 και ελέγξτε αν η ψίχα τους είναι βαριά, σκληρή και ανοιχτόχρωμη.

Όσον αφορά στην αποθήκευσή τους στο σπίτι, θα πρέπει να τους συμπεριφερθείτε όπως στα φρούτα και τα λαχανικά. Τοποθετήστε τα στο ψυγείο, μέσα σε πλαστική σακούλα, απ’ όπου έχετε αφαιρέσει τον αέρα, έτσι ώστε να τα διατηρήσετε για λίγες εβδομάδες.

Tips για την προετοιμασία και το σερβίρισμά τους

-Αν πρόκειται να τα ψήσετε, για να μην τα κάψετε κάντε μικρές χαρακιές στη στρογγυλή τους πλευρά.

-Χρησιμοποιήστε τα στο φαγητό, στη γέμιση π.χ. της γαλοπούλας, αλλά και του κοτόπουλου, μαζί με ρύζι, σταφίδες κ.λπ.

-Φτιάξτε μαρόν γλασέ μουλιάζοντάς τα σε νερό (χωρίς το εξωτερικό περίβλημα) και τοποθετώντας τα έπειτα για βράσιμο σε σιρόπι που έχετε φτιάξει με νερό και ζάχαρη, αρκετές φορές και για αρκετές ώρες, πριν τα τοποθετήσετε τελικά στο ψυγείο.