Στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα βρίσκει κανείς πολλά και διαφορετικά είδη πίτας, τα οποία ποικίλουν ανά γεωγραφικό διαμέρισμα κι έτσι, κάθε περιοχή στην πατρίδα μας έχει ως σημείο αναφοράς της, τη δική της πίτα.

Με πολλές παραλλαγές, προσθαφαιρέσεις στα υλικά, διαφορετικό τρόπο σερβιρίσματος και πολλά διαφορετικά ονόματα, οι πίτες αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παραδοσιακό έδεσμα σε κάθε γωνιά της χώρας μας. Ας γνωριστούμε με μερικές από τις πιο αγαπημένες ελληνικές πίτες.

Στριφτή Σκοπέλου

Η σκοπελίτικη τυρόπιτα –όπως είναι ευρύτερα γνωστή η στριφτή τηγανητή τυρόπιτα- είναι πασίγνωστη και ιδιαίτερα αγαπητή σε όλη την Ελλάδα. Έχει στριφτό σχήμα και τηγανίζεται σε καυτό λάδι. Το τυρί που χρησιμοποιείται κατά βάση για τη γέμιση είναι το κατσικίσιο, αλλά πολλοί προσθέτουν κι άλλα λευκά τυριά που την κάνουν ακόμα πιο νόστιμη. Το μόνο που χρειάζεστε για να την ετοιμάσετε είναι αλεύρι, ένα καλό κατσικίσιο τυρί και μια καλή τεχνική. Την ίδια τυρόπιτα σε παραλλαγές θα συναντήσετε και στα υπόλοιπα νησιά των Σποράδων.

Μαρμαρίτες Σκύρος

Στις Σποράδες και συγκεκριμένα στη Σκύρο, θα συναντήσετε τις παραδοσιακές Μαρμαρίτες. Είναι πιταράκια με κολοκύθα ψημένα στον φούρνο (παραδοσιακά σε ξυλόφουρνο). Για τη γέμιση χρειάζεστε κόκκινη κολοκύθα, γραβιέρα, κρεμμύδι, κανέλα, μπαχάρι και δυόσμο. Φτιάχνετε λεπτά τριγωνικά πιταράκια και τα ψήνετε στον φούρνο.

Ζαγορίτικη αλευρόπιτα

Μια εύκολη αλμυρή πίτα χωρίς φύλλο είναι η αλευρόπιτα που συναντάται στα Ζαγοροχώρια. Είναι ένα είδος τυρόπιτας μιας και αποτελείται από αυγά, αλεύρι, φέτα και ελαιόλαδο. Ο χυλός που δημιουργείται είναι σχετικά σφιχτός και ψήνεται μέσα σε ταψί αλειμμένο με βούτυρο ή λάδι.

Ρυζόπιτα Σερρών

Είναι μια βλάχικη πίτα, γλυκιά, με βασικά συστατικά της το ρύζι, το νερό, το βούτυρο, τα αυγά και τη ζάχαρη. Επιπρόσθετα βάζουμε σταφίδες, σουσάμι και κανέλα. Η πίτα έχει στο κάτω μέρος φύλλο, ενώ από πάνω είναι γυμνή. Η πίτα αυτή συναντάται πολύ στη Βόρεια Ελλάδα, στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία.

Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης

Η ξακουστή μπουγάτσα είναι μια πίτα από φύλλο κρούστας γεμισμένη συνήθως με κρέμα ή τυρί. Συναντάται όμως και με γέμιση από κιμά, σπανάκι κτλ. Το όνομά της προέρχεται από την αντίστοιχη τουρκική λέξη πογάτσα (POĞAÇA = ζύμη). Στην Ελλάδα έφτασε μέσω των Μικρασιατών προσφύγων και έγινε διάσημη στη Βόρεια Ελλάδα και ειδικά στη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες που φημίζονται μέχρι σήμερα για τη μπουγάτσα τους.

Γαλατόπιτα Θεσσαλίας

Με παράδοση από γενιά σε γενιά, η παραδοσιακή γαλατόπιτα από τη Θεσσαλία είναι μια γλυκιά πίτα που προτιμάται για πρωινό ή επιδόρπιο. Είναι μια ξεσκέπαστη πίτα με φύλλο μόνο από την κάτω μεριά και γέμιση με γάλα, βούτυρο, ζάχαρη και αυγά.

Μαμαλίγκα από τη Λαμία

Η μαμαλίγκα είναι μια πίτα με θεσσαλικές ρίζες και φτιάχνεται με χυλό χωρίς φύλλο. Τα υλικά της είναι καλαμποκάλευρο ή σιμιγδάλι και αλατοπίπερο. Το αποτέλεσμα είναι ένας πηχτός χυλός που βράζει στην κατσαρόλα και στερεοποιείται μόλις βγει από τη φωτιά. Συνοδεύει συνήθως το φαγητό και σερβίρεται με χόρτα, τυρί ή ψάρι. Η ίδια συνταγή συναντάται πολύ και στις βαλκανικές χώρες και μοιάζει με την πολέντα.

Μεσολογγίτικη ψιάντρα

Ακόμα μία παραλλαγή της χορτόπιτας με σέσκουλα, καυκαλήθρες, ζοχούς και σπανάκι, σκεπασμένη αυτή τη φορά με κουρκούτι φτιαγμένο με καλαμποκάλευρο, συναντάται στο Μεσολόγγι. Το φύλλο στρώνεται στον πάτο του ταψιού, τα χόρτα στρώνονται από πάνω και στη συνέχεια περιχύνονται με το κουρκούτι.

Κολομπαρόπιτα από τη Χαλκιδική

Μια πανεύκολη πίτα φτιάχνεται στη Χαλκιδική και παίρνει το όνομά της από το «κολόμπαρος» που θα πει γυμνός στην τοπική διάλεκτο. Η πίτα αυτή, όπως εύκολα συμπεραίνουμε, δεν έχει φύλλο, αλλά έχει κολοκύθι, σιμιγδάλι, αλεύρι, αυγά και γάλα. Ψήνεται στον φούρνο κι αποκτά μια τραγανή επιφάνεια.

Καλλιθιώτικη πίτα από την Κατερίνη

Η καλλιθιώτικη πίτα είναι μια παραδοσιακή σπεσιαλιτέ της παραλίας της Κατερίνης. Φτιάχνεται με παραδοσιακό φύλλο και γέμιση από κοτόπουλο, αυγά, ρύζι και πράσο.

Γιαννιώτικη μπατσαριά

Η χορτόπιτα αυτή κατάγεται από τα Γιάννενα. Τα Γιάννενα καθώς και όλη η Ήπειρος είναι συνυφασμένα με τις πίτες, καθώς στην φτωχική αυτή περιοχή με τα λιγοστά υλικά, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν ό,τι προσέφερε η φύση για να χορτάσουν την οικογένεια. Έτσι, η μπατσαριά είναι μια πίτα με καλαμποκάλευρο, διάφορα χόρτα και γάλα.

Ηπειρώτικο πεπέκι

Το πεπέκι είναι μια ηπειρώτικη πίτα χωρίς φύλλο, που φτιάχνεται με αλεύρι, φέτα, αυγά και γιαούρτι. Φτιάχνεται γρήγορα κι εύκολα και συνηθίζεται να ψήνεται σε μεγάλο ταψί για να βγαίνει λεπτή.

Ηπειρώτικη κοθρόπιτα

Πρόκεται για μια περίεργη πίτα με αρνί, ρύζι και παραδοσιακό φύλλο από κάτω. Στη συγκεκριμένη συνταγή, το κρέας κόβεται σε μπουκιές και τοποθετείται περιμετρικά στην άκρη του φύλλου και αφήνει το κέντρο άδειο για να μπει το ρύζι. Το κάτω φύλλο που περισσεύει τυλίγεται στην άκρη και φτιάχνει τον «κόθρο» όπως λέγεται (εξ ου και το όνομα της πίτας).

Μπλατσάρα Πρέβεζα

Η μπλατσάρα είναι μια τοπική συνταγή για πίτα από την Πρέβεζα. Για να την φτιάξετε χρειάζεστε τα φύλλα από φρέσκα κρεμμύδια, φέτα, άνηθο, καλαμποκάλευρο, λάδι και τραχανά.

Μακεδονίτικα παπαυτιά

Τα πιτάκια αυτά φτιάχνονται με τη ζύμη του ψωμιού που ανοίγεται σε φύλλο και γεμίζεται με κιμά και κρεμμύδι και στη συνέχεια τηγανίζεται σε καυτό βούτυρο. Είναι τετράγωνα και πεντανόστιμα.

Πλαστός από τη Θεσσαλία

Ο πλαστός είναι μια πολύ εύκολη θεσσαλική χορτόπιτα από καλαμποκίσιο αλεύρι και χόρτα. Δεν έχει φύλλο, το μίγμα του είναι ένας παχύρρευστος χυλός και στην εμφάνιση μοιάζει με κέικ. Για τη γέμιση διαλέξτε τσουκνίδα, πράσο και κρεμμυδάκι φρέσκο που δίνει νοστιμιά, ενώ αν βρείτε σπανάκι, καυκαλήθρες, μάραθο, σέσκουλα κι άλλα χόρτα, μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για να εμπλουτίσετε τη γεύση του πλαστού. Αν θέλετε μπορείτε να προσθέσετε και λίγη φέτα.

Κρεατόπιτα Κεφαλονιάς

Η κεφαλονίτικη κρεατόπιτα παρασκευάζεται συνήθως τις Απόκριες και την Ημέρα της Ανάληψης και γίνεται με φύλλο. Η γέμιση περιέχει αρνί, ρύζι, φέτα, κρεμμύδι, δυόσμο, κανέλα και σκόρδο, ενώ οι παραλλαγές της ακόμα και στα όρια του ίδιου του νησιού είναι πολλές.

Μαριδόπιτα Λευκάδας

Και μια εξαιρετική πίτα με ψάρι φτιάχνεται στη Λευκάδα. Η πίτα έχει φύλλο μόνο από κάτω και πάνω από αυτό τοποθετούνται με σειρά τα μαριδάκια καθαρισμένα χωρίς κεφάλι, το κρεμμύδι, πολτοποιημένες ντομάτες και μαϊντανός. Είναι μια ιδιαίτερη πίτα με πικάντικη γεύση.

Κρομμυδόπιτα Μυκόνου

Διάσημη μυκονιάτικη συνταγή, η κρομμυδόπιτα είναι μια πεντανόστιμη πίτα με χειροποίητο φύλλο, τυροβολιά Μυκόνου, κρεμμύδια και άνηθο. Η τυροβολιά είναι ένα παραδοσιακό τυρί του νησιού, με έντονη πικάντικη γεύση που ταιριάζει απόλυτα ως γέμιση για την πίτα.

Μελόπιτα Σίφνος

Η μελόπιτα Σίφνου είναι μια παραδοσιακή πίτα που τρώγεται για επιδόρπιο και συνοδεύει άψογα τον καφέ. Φτιάχνεται με μέλι, μυζήθρα και αυγά και δεν έχει φύλλο.

Λαδένια Κιμώλου

Η λαδένια από την Κίμωλο είναι μια ανοιχτή πίτα που μοιάζει με πίτσα. Φτιάχνεται με ένα παχύ στρώμα ζύμης στο κάτω μέρος το οποίο αλείφεται με πάστα ντομάτας και γεμίζει με κομμένη φρέσκια ντομάτα σε ροδέλες, κρεμμύδια και ρίγανη. Είναι νόστιμη και πολύ απλή.

Λαχανόπιτα από την Κάρπαθο

Η λαχανόπιτα είναι παραδοσιακή χορτόπιτα από την Κάρπαθο. Φτιάχνεται με παραδοσιακό φύλλο και για τη γέμιση χρησιμοποιούνται χόρτα όπως σπανάκι, μάραθος, καυκαλήθρες, μυρώνια, σέσκουλα κτλ. Φτιάχνεται σε μισοφέγγαρα και ψήνεται ή τηγανίζεται σε καυτό λάδι.

Γκιοζλεμέδες από τη Μυτιλήνη

Τα μικρά αυτά τηγανητά πιτάκια συναντώνται στη Μυτιλήνη και φτιάχνονται με σπιτικό φύλλο, φέτα και αυγά. Η καταγωγή τους είναι από την Τουρκία, όπως και το όνομά τους, για αυτό και συναντώνται κυρίως στο Βορειοανατολικό Αιγαίο και τη Μυτιλήνη.

Χανιώτικο μπουρέκι

Το χανιώτικο μπουρέκι είναι μια κρητική πίτα χωρίς φύλλο, ιδιαίτερα οικονομική και νόστιμη. Φτιάχνεται με ξινομηζύθρα, κολοκύθια, πατάτες και μοιάζει με ομελέτα. Τα λαχανικά περιχύνονται με αλεύρι, γάλα και αυγό κι έτσι ενώνονται μεταξύ τους.

Κρητική «τούρτα»

Διάσημη κρεατόπιτα γεμισμένη με αρνί ή κατσίκι, τυρί (κατά βάση μυζήθρα και γραβιέρα), στάκα και κανέλα. Η κρεατότουρτα τρώγεται συνήθως το Πάσχα. Η λέξη «τούρτα» χρησιμοποιείται σε αρκετά νησιά για να υποδηλώσει την πίτα. Όπως συμβαίνει και σε κάθε πίτα, κάθε χανιώτικο σπίτι έχει και τη δική του συνταγή για την κρεατότουρτα. Η ζύμη της είναι αρκετά παχιά και μοιάζει με ψωμί, ενώ η γέμιση έχει έντονη γεύση κρέατος.

Σφακιανή πίτα

Και τι καλύτερο για να κλείσουμε το πεντανόστιμο αυτό θέμα, από μια εξαιρετική σφακιανή πίτα. Οι σφακιανές πίτες είναι πολύ λεπτά πιταράκια από αλεύρι και νερό, γεμισμένα με μυζήθρα. Τηγανίζονται σε καυτό λάδι και περιχύνονται με μέλι και καρύδι.

Καλή όρεξη!

Βάλια Κανελλοπούλου

[email protected]