Το Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας είναι πλέον λίγο πιο πλούσιο με την προσθήκη του αμπελώνα και των αμπελοοινικών παραδόσεων του Μετσόβου - Κατώγι Αβέρωφ.

Το Μέτσοβο, εκτός από τις ομορφιές του, φημίζεται για τον αμπελώνα του, ο οποίος είναι από τους ορεινότερους της Ελλάδας, με το Κατώγι Αβέρωφ να έχει γράψει τη δική του ιστορία στην αμπελοοινική παράδοση της περιοχής. Πλέον, σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, μέσω της αρμόδιας Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, τόσο ο ίδιος ο αμπελώνας ως προσίδιο χαρακτηριστικό του ορεινού τοπίου της περιοχής, όσο και η παράδοση, που συνδέεται με την αμπελοκαλλιέργεια και την αξιοποίηση των προϊόντων της, εγκρίθηκε και εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.

Η αναφύτευση του αμπελώνα από τον Ευάγγελο Αβέρωφ το 1958-1959, αποτέλεσε ένα έργο κομβικής σημασίας για τη διάσωσή του. Έκτοτε ο αμπελώνας συντηρείται και καλλιεργείται με ιδιαίτερη φροντίδα, ενώ υλοποιούνται έργα για τη διαφύλαξή του, όπως η κατασκευή μικρών αναβαθμίδων από φυσικά υλικά που περιορίζει τη διάβρωση του εδάφους.

Η ανάδειξή του αμπελώνα συντελείται μέσα από την προβολή των κρασιών του. Κάποια μάλιστα φέροντας την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Μέτσοβο» λειτουργούν ως τοπικά διαπιστευτήρια, γιατί πετυχαίνουν μέσω των αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών τους να αποδώσουν τα στοιχεία του ορεινού αμπελώνα, στοιχεία που τον καθιστούν διαχρονικά μοναδικό.

Κάθε χρόνο στις αρχές του φθινοπώρου, ο ιδιαίτερος αυτός αμπελώνας, το Γινιέτς, ετοιμάζεται για τρύγο. Ειδικά φέτος που η χρονιά είναι πολύ πρώιμη, οι περισσότερες ποικιλίες έχουν ήδη τρυγηθεί και κάποιες, όπως το Cabernet Sauvignon, ωριμάζουν στα κλήματα για λίγο ακόμα. Τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα τη περιοχής βρίσκονται σε εγρήγορση, ενώ τα πουλιά και οι καφέ αρκούδες παραμονεύουν για να δοκιμάσουν τα σταφύλια. Για πολλές μέρες οι εργασίες είναι έντονες και απασχολούν όλο το προσωπικό του οινοποιείου. Άλλωστε ο τρύγος στο Μέτσοβο γίνεται χειρωνακτικά και η όλη διαδικασία έως ότου το σταφύλι να γίνει κρασί απαιτεί πολλά χέρια. Χέρια κάθε ηλικίας που δουλεύουν με ζωηρή διάθεση και περνούν τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά, διατηρώντας την παράδοση ως ζωντανό στοιχείο του πολιτισμού.