Κάθε τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες γιορτάζεται το Thanksgiving (Ημέρα των Ευχαριστών), μια μέρα που ο κόσμος εκφράζει τις ευχαριστίες του στο Δημιουργό για τα αγαθά που αποκόμισε, μέσα από ένα όμορφο, οικογενειακό δείπνο με πρωταγωνίστρια τη γαλοπούλα. Οι ευχαριστίες, όμως, με τη συνοδεία γεύσεων, δεν αποτελούν αποκλειστικά αμερικάνικο φαινόμενο…

Η ημέρα αυτή γιορτάζεται σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, εντάσσεται στις γιορτές της σοδειάς και γιορτάστηκε πρώτη φορά στα τέλη του 16ου αιώνα στα βόρεια της χώρας. Σε όλους τους αγροτικούς πολιτισμούς του κόσμου, όμως, υπάρχουν γιορτές σοδειάς και εορτασμοί με τις οποίες οι άνθρωποι εκφράζουν τις ευχαριστίες τους για τα αγαθά που βρίσκονται στο τραπέζι τους και για την καλή σοδειά της χρονιάς που πέρασε. Παρεκκλίνοντας από το κλασικό, αμερικάνικο Thanksgiving, ας δούμε μερικές από αυτές και πώς γιορτάζονται… γευστικά.

Barbados

Στα νησιά Barbados, γύρω στα 1700, το τέλος της εποχής ζαχαροκάλαμου σήμαινε γιορτή (Crop Over) για να ευχαριστήσουν το Θεό για μια ακόμη χρονιά πλούσια σε σοδειά. Η γιορτή αυτή έχει τις ρίζες της παλιά, τότε που τα νησιά ήταν οι μεγαλύτεροι παραγωγείς ζάχαρης του κόσμου. Όσο, όμως, η βιομηχανία έπεφτε, ακολουθούσε και η εξαφάνιση του εορτασμού. Το 1974 η γιορτή «αναστήθηκε» με τη μορφή καρναβαλιού, με όμορφα κοστούμια, διαγωνισμούς και πυροτεχνήματα, ενώ δεν λείπουν και τα stand που σερβίρουν αγαπημένα πιάτα, όπως fish cake (φωτό) και κοτόπουλο μπάρμπεκιου, με το κλίμα να θυμίζει ένα τεράστιο πάρτι, από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο.

Παρουσιάζοντας πολλές ομοιότητες με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς έχει το δικό του Thanksgiving που γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Δευτέρα Οκτωβρίου, παραμένοντας συνδεδεμένο με τις γιορτές σοδειάς. Παρ’ όλο που θεωρείται ένα χαλαρό τριήμερο για τους Καναδούς, χωρίς κανόνες, πολλοί επιλέγουν τη γαλοπούλα ως πρωταγωνίστρια στο τραπέζι τους. Ό,τι κι αν επιλέξουν, πάντως, είτε ψητά λαχανικά, είτε curry, είτε λαζάνια κ.ο.κ., υπάρχει πάντα στο τραπέζι κολοκυθόπιτα με κρέμα.

Ιαπωνία

Η Kinro Kansha no Hi, ή αλλιώς η Ημέρα Εργασίας Ευχαριστιών είναι μια ιαπωνική εθνική γιορτή, κατά την οποία γιορτάζεται η εργασία και η παραγωγή και ο κόσμος δίνει τις ευχαριστίες του. Δεν πρόκειται για μεγάλο τσιμπούσι. Οι εργάτες απλώς ανταλλάζουν γλυκά και σοκολάτες, ενώ γενικότερα, πριν από κάθε γεύμα οι Γιαπωνέζοι συνηθίζουν να ενώνουν τα χέρια τους και να λένε “Itadakimasu”. Αυτό μεταφράζεται ως «λαμβάνω ταπεινά» και αποτελεί κάτι σαν προσευχή, έναν τρόπο να πει κάποιος «ευχαριστώ» για το γεύμα και όλα όσα συνέβαλλαν στη προετοιμασία του, από την καλλιέργεια και το κυνήγι, μέχρι το μαγείρεμα και το σερβίρισμα.

Λίγοι άνθρωποι είναι πιο φιλικοί στον κόσμο από τους κατοίκους των νησιών Φίτζι. Όταν επισκέπτεται κάποιος ένα χωριό εκεί, είναι παράδοση να φέρνει και sevusevu, δηλαδή να προσφέρει λίγο kava (γαλακτώδες ρόφημα με χαλαρωτικές ιδιότητες -φωτό) ως ευχαριστήρια χειρονομία για το καλωσόρισμα. Συνηθίζεται, μάλιστα, να λαμβάνει κάποιος πρόσκληση για δείπνο σε κάποιου το σπίτι, όπου προτού φάνε ένα υπερβολικά πλούσιο γεύμα, προσεύχονται ευχαριστώντας τους οικοδεσπότες. Στο τέλος του γεύματος κι αφού λάβει τις ευχαριστίες από τους καλεσμένους, ο οικοδεσπότης απαντά "Vinaka na vaka yanga taka", δηλαδή «ευχαριστώ που έφαγες το φαγητό μου».

Ρωσία

Η μπίρα, το κρασί και φυσικά η βότκα είναι οι θεμέλιοι λίθοι κάθε ρώσικης γιορτής και σπάνια πίνει κάποιος χωρίς να προηγηθεί πρόποση. Οι Ρώσοι, άλλωστε, φημίζονται για την παράδοσή τους στις προπόσεις με βότκα, αφού θεωρείται αγένεια να πιει κάπως χωρίς να πραγματοποιηθεί μια ευχή ή ευχαριστία. Οι προπόσεις ποικίλουν, από ανέκδοτα σε απλά "Za vas!" («στην υγειά σου» και η πρώτη πρόποση πραγματοποιείται σαν «ευχαριστώ» από τους οικοδεσπότες στους καλεσμένους, οι οποίοι στη συνέχεια ανταποδίδουν.

Στη Γαλλία, το να προσφέρεις σε κάποιον κάτι φαγώσιμο είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος να του εκφράσεις ευγνωμοσύνη για κάτι. Σπάνια, όμως, χρησιμοποιούν σπιτικά πιάτα γι’ αυτό το σκοπό, προτιμώντας να αγοράσουν δώρο π.χ. ένα κουτί σοκολατάκια, macaron ή ένα καλάθι με υψηλής ποιότητας κονσερβοποιημένο κρέας, όπως foie gras κ.λπ, πάντα συνοδευόμενα με σημείωμα. Φαίνεται πως οι Γάλλοι έχουν έναν από τους πιο κομψούς τρόπους για να πουν «ευχαριστώ», προσφέροντας τρόφιμα ποιότητας κι όχι τόσο συχνά κρασί.

Το Chuseok είναι μια μεγάλη γιορτή-φεστιβάλ σοδειάς και μια τριήμερη γιορτή στη Νότια Κορέα, η οποία πραγματοποιείται για να δοθούν ευχαριστίες στους νεκρούς προγόνους για την επάρκεια της σοδειάς. Οι Κορεάτες ταξιδεύουν στις πατρίδες τους και πραγματοποιούν τελετουργίες, όπως η φροντίδα των τάφων των προγόνων τους, οι προσφορές φαγητού και ποτού κ.ο.κ. Μια τελετουργία χωρίς την οποία, όμως, το Chuseok δεν θα ήταν ολοκληρωμένο είναι η πρωινή προετοιμασία του Songpyeon (φωτό), ενός παραδοσιακού, κορεάτικου κέικ ρυζιού σε σχήμα μισοφέγγαρου, με γλυκιά ή ημίγλυκη γέμιση.