Οι κανόνες καλής συμπεριφοράς στο τραπέζι είναι τόσο ξεχωριστοί σε κάθε εθνική παράδοση όσο ποικίλες είναι και οι γεύσεις. Kαμιά φορά μάλιστα, είναι ακόμα πιο σύνθετοι…

Σίγουρα είστε ευγενείς στο τραπέζι. Συνήθως κρατάτε τους αγκώνες σας μακριά από το τραπέζι και για να ζητήσετε το αλάτι λέτε «παρακαλώ». Όταν βρεθείτε ωστόσο, σε μη οικείο περιβάλλον, τα πράγματα δυσκολεύουν. Για παράδειγμα: Μια λάθος τοποθέτηση στα ξυλάκια και μπορεί να φέρετε στη μνήμη του Ιάπωνα συνδαιτυμόνα σας την κηδεία της γιαγιάς του!

Ακόμη όμως και γνωρίζοντας τους βασικούς κανόνες, δε θα σωθείτε εύκολα από άβολες καταστάσεις. Για αυτό καλύτερα να πάτε διαβασμένοι για φαγητό σε μια ξένη χώρα. Ιδού μια σειρά κανόνων ανά χώρα που παρουσίασε το yahoo travel, για να πάρετε μια ιδέα του πώς αντιλαμβάνεται κάθε λαός το… savoir vivre.

Ταϊλάνδη: μη χρησιμοποιήσετε ποτέ πιρούνι για το ρύζι

Όταν βρίσκεστε μπροστά σε πιάτο που περιέχει μαγειρεμένο ρύζι, χρησιμοποιήστε το πιρούνι μονάχα για να σπρώξετε το ρύζι μες στο κουτάλι σας. Μερικές εξαιρέσεις: κάποια βόρεια και βορειοανατολικά ταϊλανδέζικα πιάτα τρώγονται συνήθως με τα χέρια —θα το καταλάβετε αν το ρύζι που χρησιμοποιούν είναι κολλώδους υφής. Επίσης, μεμονωμένα κομμάτια φαγητού που δεν έχουν να κάνουν με ρύζι τρώγονται και με πιρούνι.

Το χειρότερο όμως, που μπορεί να κάνει κανείς είναι σε παραδοσιακό γεύμα βασισμένο στο ρύζι να χρησιμοποιήσει ξυλάκια. Για σας θα είναι περίεργο και άβολο, για εκείνους όμως, είναι δείγμα αγένειας.

Ιαπωνία: μη φέρετε τα ξυλάκια κάθετα στο πρόσωπό σας

Ανάμεσα στις μπουκιές σας, τα ξυλάκια πρέπει να τοποθετούνται μαζί ακριβώς μπροστά σας, παράλληλα με την άκρη του τραπεζιού και πουθενά αλλού. Αν φυσικά υπάρχει ειδική θήκη για να τα αποθέσετε, έχει καλώς. Αλλά το να τα βάλετε να σταθούν «όρθια» σε ένα μπολ με ρύζι είναι ακόμη χειρότερο.

Κι αυτό γιατί κατά τη διάρκεια των κηδειών στην Ιαπωνία, το μπολάκι για το ρύζι των θανόντων τοποθετείται μπροστά στο φέρετρό τους... με τα ξυλάκια κάθετα στο βουνό με το ρύζι. Έτσι, σε έναν Ιάπωνα φαίνεται λιγότερο παράδοξο να ζητήσεις ένα πιρούνι παρά να κάνεις την παραπάνω κίνηση.

Μέση Ανατολή-Αφρική: μην χρησιμοποιήσετε το αριστερό σας χέρι για να φάτε

Στη Νότια Ινδία, δεν πρέπει να αγγίξεις καν το πιάτο με το αριστερό σου χέρι την ώρα που τρως. Αυτό συμβαίνει γιατί το αριστερό χέρι είναι συνδεδεμένο με άλλες, όχι τόσο καθαρές δραστηριότητες, γι’ αυτό και θεωρείται «βρώμικο». Στην πραγματικότητα, ούτε ένα σημαντικό έγγραφο πρέπει να δώσετε ποτέ σε Ινδό με το αριστερό σας χέρι. Όσο για τους αριστερόχειρες; Αυτοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν το αριστερό τους χέρι, αρκεί να βγάλουν από το παιχνίδι τελείως… το δεξί.

Γεωργία: μην πίνετε το κρασί σας όποτε θέλετε

Σε παραδοσιακό γλέντι στη Γεωργία καλό θα ήταν να μην πίνετε σιγά σιγά το κρασί από το ποτήρι σας. Κατά τη supra (παραδοσιακή γιορτή), το κρασί καταναλώνεται μόνο στις προπόσεις. Περιμένετε λοιπόν, υπομονετικά και κατεβάστε μεμιάς όλο το ποτήρι μετά από την κάθε πρόποση.

Μεξικό: μην φάτε ποτέ tacos με μαχαιροπίρουνα

Σίγουρα θα φοβάστε μη ρίξετε τα τηγανιτά φασόλια και τη salsa στη μπλούζα σας, αλλά κάτι τέτοιο είναι μάλλον, δύσκολο. Οι Μεξικανοί θεωρούν ιδιαίτερα χαζό το να τρως tacos με πιρούνι και μαχαίρι και ακόμα χειρότερα, το αντιμετωπίζουν ως δείγμα σνομπισμού. Είναι σαν να τρως χάμπουργκερ με τα καλά σου ασημένια μαχαιροπίρουνα. Ας είμαστε λοιπόν, ευγενικοί κι ας… φάμε με τα χέρια.

Ιταλία: μην πιείτε καπουτσίνο μετά το μεσημέρι

Κάμποσοι Ιταλοί ισχυρίζονται ότι ο καπουτσίνο, αργά μέσα στη μέρα, ανακατώνει το στομάχι, ενώ άλλοι λένε πως αντικαθιστά ένα ολόκληρο γεύμα (είναι κοινή συνήθεια να πίνει κανείς μονάχα καπουτσίνο το πρωί ή έστω να τον συμπληρώνει και με ένα μικρό κρουασάν). Όπως και να έχει, δεν θα δείτε ποτέ Ιταλό να παραγγέλνει καπουτσίνο στις 5 το απόγευμα ή μετά το βραδινό του. Αν το κάνετε, ετοιμαστείτε να σας κολλήσουν αμέσως την ταμπέλα του «τουρίστα». Παρ΄όλα αυτά, αν χρειάζεστε τόσο πολύ μια δόση καφεΐνης, επιλέξτε καλύτερα έναν εσπρέσο.

Βρετανία: μην προσφέρετε κρασί σε όποιον κάθεται στα δεξιά σας

Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί έχει επικρατήσει αυτό σαν συνήθεια –κάποιοι λένε ότι έχει να κάνει με τη ναυτική παράδοση. Όπως και να έχει πάντως, το να περάσετε την καράφα προς τα δεξιά είναι μεγάλη γκάφα. Όπως επίσης και το να μην το περάσετε καθόλου. Πρέπει να γεμίσετε το ποτήρι εκείνου που βρίσκεται στα δεξιά σας και να το παραδώσετε σε εκείνον που κάθεται στα αριστερά.

Αν δείτε ότι το πράγμα δυσκολεύει, δοκιμάστε να ρωτήσετε αυτόν που κρατάει το μπουκάλι το εξής: «Ξέρεις τον Επίσκοπο του Norwich;». Αν σας απαντήσει ότι δεν τον ξέρει, συνεχίστε ως εξής: «Είναι πολύ ωραίος τύπος, αλλά ξεχνάει πάντα να γεμίσει το ποτήρι του διπλανού του». Ακούγεται περίεργο, αλλά είναι αλήθεια. Είναι τόσο διαδεδομένη παράδοση στην Αγγλία, που η Telegraph έγραψε ολόκληρο άρθρο γι’ αυτό.

Γαλλία: μην τρώτε το ψωμί πριν το φαγητό

Καλύτερα κάντε το αντίθετο: χρησιμοποιήστε το σαν συμπλήρωμα του φαγητού σας, κυρίως με την ποικιλία τυριών στο τέλος του γεύματος. Με δεδομένο αυτό, μια συνήθεια που θα ήταν «φάουλ» οπουδήποτε αλλού -το να ακουμπάς το ψωμί απευθείας στο τραπέζι και όχι σε πιάτο- είναι απόλυτα αποδεκτό, σχεδόν προτιμητέο στη Γαλλία.

Κίνα: μη γυρνάτε ανάποδα το ψάρι στο πιάτο σας

Μολονότι μπορεί να έχετε συνηθίσει να γυρνάτε μεριά στο ψάρι αφού έχετε φάει ήδη τη μία, μην το κάνετε αν βρίσκεστε στην Κίνα και ειδικότερα στη Νότια Κίνα και στο Hong Kong. Αυτό συμβαίνει γιατί η φράση «αναποδογυρίζω το ψάρι» στα κινέζικα (dao yue) μοιάζει πολύ με την έκφραση «καλή τύχη». Επιπλέον, στην κινέζικη παράδοση, είναι σαν να προμηνύεις ότι η βάρκα του ψαρά θα αναποδογυρίσει. Οι πιο προληπτικοί αφήνουν το κάτω μέρος του ψαριού ανέγγιχτο, ενώ οι άλλοι τραβούν το κόκκαλο και σκαλίζουν για να φτάσουν στο κάτω μέρος.

Ιταλία: μη ζητήσετε ποτέ παρμεζάνα στην πίτσα

Το να χρησιμοποιήσει κανείς παρμεζάνα στην πίτσα θεωρείται κάτι σαν «αμαρτία» στη γειτονική χώρα. Και πολλά πιάτα ζυμαρικών επίσης, είναι «τσακωμένα» με την παρμεζάνα. Στη Ρώμη για παράδειγμα, το κλασικό τυρί είναι το pecorino και αυτό είναι που συνδυάζεται με όλα τα κλασικά πιάτα ζυμαρικών και όχι η παρμεζάνα. Ένας γενικός κανόνας λέει: αν δεν σας την προσφέρουν, μην τη ζητήσετε ποτέ και πουθενά.

Κορέα: δεχτείτε και με τα δυο σας χέρια ένα ποτήρι από κάποιον γηραιότερο

Το να κάνετε κάτι τέτοιο είναι δείγμα σεβασμού προς τους γηραιότερους, σύμφωνα με την κορεάτικη κουλτούρα. Αφού δεχτείτε το κέρασμα στο ποτήρι σας και με τα δύο χέρια, πρέπει να στρέψετε αλλού το κεφάλι σας και να ρουφήξετε διακριτικά μία γουλιά. Κατά τον ίδιο τρόπο, μην αρχίσετε να τρώτε αν ο γηραιότερος άντρας στο τραπέζι δεν αρχίσει και μη σηκωθείτε από το τραπέζι αν το ίδιο άτομο δεν έχει τελειώσει.

Χιλή: μη φάτε ποτέ με τα χέρια

Οι τρόποι στη Χιλή είναι κάπως πιο «εκλεπτυσμένοι» σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη λατινοαμερικανική χώρα. Μολονότι λοιπόν, το πιο πρακτικό πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό είναι να «βουτήξετε» αυτές τις τηγανιτές πατάτες με τα χέρια, μην το κάνετε. Το βασικό ζήτημα των Χιλιανών είναι να νιώθουν σε επαφή με την ευρωπαϊκή κουλτούρα και γι’ αυτό δίνουν τόση σημασία στο μαχαίρι και στο πιρούνι.

Μέση Ανατολή: ανακινείστε το φλιτζάνι του καφέ στο τέλος αν είστε με βεδουίνους

Συνήθως, κάθε βεδουίνος —ή σχετικός με βεδουίνους— θα συνεχίσει να σας γεμίζει το φλιτζάνι του καφέ αν δεν ανακινήσετε την κούπα σας δυο ή τρεις φορές όταν τη δίνετε πίσω. Είναι τόσο σημαντικό σαν συνήθεια που οι βεδουίνοι σε βάζουν να το επαναλάβεις μέχρι να μάθεις πώς γίνεται σωστά!

Ρωσία: μην «νοθεύσετε» και μην αρνηθείτε ποτέ βότκα

Η βότκα πίνεται πάντα καθαρή —χωρίς καν πάγο. Οποιαδήποτε προσθήκη θεωρείται νόθευση της αυθεντικότητας του ποτού (με μόνη ίσως εξαίρεση τη μπύρα, που σε συνδυασμό με τη βότκα δημιουργεί το εκστατικά καλό yorsh). Υπάρχει όμως και χειρότερο λάθος: να αρνηθείτε την προσφορά βότκας από Ρώσο. Το να προσφέρει κανείς ποτό σε κάποιον είναι ένδειξη εμπιστοσύνης και φιλίας, οπότε καλό είναι να μην αρνηθείτε. Ακόμα κι αν είναι… 9 το πρωί.

Βραζιλία: χρησιμοποιήστε τις κόκκινες μάρκες όταν δεν θέλετε να φάτε άλλο

Σε μια churrascaria (βραζιλιάνικο ψητοπωλείο) οι σερβιτόροι και οι πελάτες χρησιμοποιούν μάρκες για να διευκολύνουν τη ζωή τους. Αν ο σερβιτόρος έρθει στο τραπέζι σας με κάτι που έχετε παραγγείλει, θυμηθείτε να έχετε την πράσινη πλευρά της μάρκας προς τα πάνω. Αν δε θέλετε όμως άλλο, πρέπει να γυρίσετε προς τα πάνω την κόκκινη πλευρά της.

Μιας και το κρέας δεν τελειώνει ποτέ στη Βραζιλία, είναι σημαντικό να έχετε στρατηγική, αλλιώς, με την πράσινη πλευρά προς τα πάνω, θα καταλήξετε να έχετε παραγγείλει πολλά περισσότερα απ’ όσα αντέχετε να φάτε.