Το να έχουμε καλή φυσική κατάσταση, καλή υγεία, ζωντάνια και ευεξία είναι επιθυμητό και ζητούμενο όλων μας. Πώς, όμως, τα φρούτα και τα λαχανικά μας βοηθάνε να πετύχουμε αυτούς τους στόχους; Για ποιούς λόγους θα πρέπει να τα ενσωματώσουμε στην καθημερινή μας διατροφή; Η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Βασιλική Σκρέτα μας εξηγεί.

Γενικά, στα φρούτα και τα λαχανικά συνυπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως υδατάνθρακες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και διάφορες φυτοχημικές ουσίες. Πρόκειται, δηλαδή, για έναν τέλειο συνδυασμό ενέργειας και απαραίτητων στοιχείων που δρουν συνεργατικά και βοηθούν τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει την ενέργεια αυτή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επιπλέον, περιέχουν μεγάλες ποσότητες νερού, συμβάλλοντας έτσι στη σωστή ενυδάτωση του σώματος, που όπως γνωρίζουμε, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ισορροπία όλων των λειτουργιών του οργανισμού μας.

Ειδικότερα, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν την πιο σημαντική πηγή βιταμινών, όπως β- καροτίνη (βιταμίνη Α), τοκοφερόλη (βιταμίνη Ε), βιταμίνη C, αλλά και πολλών φλαβονοειδών ουσιών. Πρόκειται για ουσίες με έντονη αντιοξειδωτική δράση που προστατεύουν τον οργανισμό μας από τις βλαπτικές ελεύθερες ρίζες, επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης, τονώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και γενικότερα μπορούν να συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας μας σε άριστη κατάσταση. Επιπλέον, η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βοηθάει στην καλή λειτουργία των νεύρων και των μυών και παρέχει προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα. Η ύπαρξη του φυλλικού οξέος στα περισσότερα φρούτα και λαχανικά έχει ως αποτέλεσμα να βελτιώνεται η ροή του αίματος από και προς την καρδιά, καθώς ελαττώνει τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης -ενός αμινοξέος που όταν υπάρχει σε υψηλά επίπεδα στο αίμα εμποδίζει την ελαστικότητα των αιμοφόρων αγγείων.

Οι φυτοχημικές ουσίες, όπως το λυκοπένιο στη ντομάτα και το καρπούζι, η β-κρυπτοξανθίνη στον ανανά και το πορτοκάλι, οι ανθοκυανίνες στις μελιτζάνες, τα κεράσια και τα σταφύλια, καθώς και η αλισίνη στο σκόρδο και το κρεμμύδι, συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία βασικών οργάνων, μεταξύ των οποίων τα μάτια, το συκώτι, τα νεφρά, η καρδιά, ενώ παράλληλα προσδίνουν λάμψη και ζωντάνια στο δέρμα μας.

Τα αντιοξειδωτικά, οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία που συναντάμε στα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν ασπίδα προστασίας απέναντι σε ορισμένους τύπους καρκίνου και άλλες χρόνιες ασθένειες. Ταυτόχρονα, οι άφθονες φυτικές τους ίνες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου και την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ρυθμίζουν τη γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος και συντελούν στη μείωση των επιπέδων της LDL (κακής) χοληστερόλης.

Σημαντικό, επίσης, είναι ότι τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά έχουν λίγες θερμίδες, χαμηλά έως καθόλου λιπαρά, ενώ οι φυτικές ίνες που περιέχουν προσδίδουν όγκο στα γεύματα και δημιουργούν εύκολα την αίσθηση του κορεσμού. Συνεπώς, η χρήση τους σε δίαιτες απώλειας βάρους μπορεί να συμβάλλει δραστικά στη μείωση των περιττών κιλών και αποτελεί μια καλή εναλλακτική για σνακ στο ενδιάμεσο των γευμάτων.

Τα συμπληρώματα διατροφής έχουν την ίδια επίδραση στην υγεία μας με τα φρούτα και τα λαχανικά;
Παρά το γεγονός ότι οι διαφημίσεις για τα συμπληρώματα διατροφής σε μορφή χαπιού ή σκόνης υπόσχονται τα θρεπτικά οφέλη των φρούτων και λαχανικών, η έρευνα δείχνει ότι δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Ένα ημερήσιο δοσολογικό σχήμα των συμπληρωμάτων διατροφής δεν μπορεί να έχει την ίδια επίδραση που έχει μία σωστή διατροφή βασισμένη σε φυσικά και φρέσκα τρόφιμα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα οφέλη των φρούτων και των λαχανικών δεν προέρχονται από μία βιταμίνη μόνο ή ένα απομονωμένο αντιοξειδωτικό. Τα οφέλη για την υγεία από τα φρούτα και τα λαχανικά προέρχονται από πολλές βιταμίνες, μέταλλα και φυτοχημικά που δρουν συνεργατικά. Δεν είναι δυνατό να διασπαστούν και να συγκεντρωθούν εκ νέου ώστε να αναπαραχθούν σε μορφή χαπιού.

Πόσα φρούτα και λαχανικά πρέπει να τρώμε την ημέρα;
Στο πλαίσιο μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής με στόχο τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και όλων των δεικτών υγείας, προσπαθήστε να καταναλώνετε τουλάχιστον πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Επιλέξτε ποικιλία χρωμάτων, ώστε να εξασφαλίσετε καλύτερη κάλυψη και ισορροπία θρεπτικών ουσιών. Στην πράξη, εάν συνοδεύετε το κάθε σας κύριο γεύμα με μία μεγάλη πολύχρωμη σαλάτα και καταναλώνετε στο ενδιάμεσο των γευμάτων 2–3 διαφορετικά φρούτα καθημερινά, τότε θα έχετε πετύχει το στόχο σας.

Βασιλική Σκρέτα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.skreta-diet.gr