Με μνημεία που μαρτυρούν τη μακρά και πλούσια ιστορία του, αλλά και σύγχρονα αξιοθέατα και φιλόξενους κατοίκους, το Ηράκλειο κρατά τα... σκήπτρα της Κρήτης και αντιπροσωπεύει επάξια την ομορφιά, τη ζωντάνια και τον πολιτισμό της.

Επί αιώνες κέντρο και μητρόπολη της Κρήτης, το Ηράκλειο εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα του νησιού, προσφέροντας πολλές ενδιαφέρουσες δραστηριότητες και ευχάριστη ζωή, τόσο για τους κατοίκους του, όσο και για τους επισκέπτες. Εδώ βρίσκονται τα αρχαιότερα μνημεία και τα δείγματα του πρώτου πολιτισμού της Ευρώπης, μαρτυρίες του Δυτικού Πολιτισμού.

Η περίοδος της ενετικής κυριαρχίας άφησε κληρονομιά στο Ηράκλειο μια σειρά από λαμπρά οικοδομήματα, που σηματοδοτούν την εικόνα της πόλης, ενώ οι μετέπειτα ιστορικές, κοινωνικές και πολιτισμικές εξελίξεις, που λαμβάνουν χώρα στην οθωμανική πόλη και αργότερα στο ελληνικό Ηράκλειο, αντανακλώνται και στην αρχιτεκτονική, ιδιωτική και δημόσια.

Το Ηράκλειο βρίσκεται στη μέση περίπου της βόρειας ακτής της Κρήτης ( http://bit.ly/SfWex3 ) και έχει πληθυσμό 173.450 κατοίκους. Κύριοι οικονομικοί τομείς του είναι ο τουρισμός, η γεωργία και το εμπόριο, ενώ η πόλη διαθέτει επίσης ένα από τα μεγαλύτερα σε κίνηση αεροδρόμια της χώρας και λιμάνι με μεγάλη κίνηση επιβατών και εμπορευμάτων.

Αξιοθέατα στο κέντρο της πόλης

Στο κέντρο του Ηρακλείου βρίσκονται πολλά μνημεία των μεσαιωνικών χρόνων της Κρήτης, που αποδεικνύουν την τότε μεγάλη της ακμή. Πλέον, ένα μεγάλο τμήμα του είναι πεζοδρομημένο και μπορεί κανείς να το περπατήσει και να περιηγηθεί στα αξιοθέατα και τα ενδιαφέροντα σημεία του.

Ανεβαίνοντας από το λιμάνι και το ενετικό φρούριο Κούλες που δεσπόζει στην είσοδο του (που επί αιώνες, προστάτευε την πολιτεία αλλά χρησίμευε και σαν υγρή φυλακή γεμάτη από φυλακισμένους που αλυσοδεμένοι ζούσαν στις πελώριες, σκοτεινές στοές και αίθουσές του), στον πεζόδρομο της 25ης Αυγούστου θα συναντήσετε τη Λότζια, που υπήρξε Λέσχη του Δούκα και των αξιωματούχων της Κρήτης και στεγάζει σήμερα το Δημαρχείο και μέρος των Υπηρεσιών του Δήμου Ηρακλείου. Θεωρείται το κομψότερο βενετσιάνικο μνημείο, που το 1987 πήρε το πρώτο βραβείο EUROPA NOSTRA, ως το πιο καλά αναπαλαιωμένο και συντηρημένο Ευρωπαϊκό μνημείο της χρονιάς. Δίπλα, ο ναός του Αγίου Τίτου είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στο κέντρο της πόλης. Γύρω του απλώνεται μια όμορφη πλατεία με μερικά καφέ και μπαρ.

Φωτογραφία: Δήμος Ηρακλείου

Η βασιλική του Αγίου Μάρκου, νοτιότερα, κτίστηκε το 1239 κι ήταν ο καθεδρικός Ναός της Κρήτης. Ανήκε στο Δούκα της και στο χώρο της θάβονταν οι Δούκες. Σήμερα, ο Άγιος Μάρκος στεγάζει την Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου.

Σε απόσταση λίγων μέτρων από την εκκλησία, βρίσκεται ένα περίτεχνο σιντριβάνι, γνωστό ως «Λιοντάρια» με τον εξαιρετικό γλυπτό διάκοσμό του, το οποίο κατασκευάστηκε στις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι, για να στολίσει την πλατεία αλλά και να προσφέρει πολύτιμο νερό στην μεγάλη πολιτεία. Η πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (πλατεία Λιονταριών) είναι από το πιο «ζωντανά» σημεία της πόλης, με γωνιές για φαγητό, καταστήματα και καφέ.

Φωτογραφία: Δήμος Ηρακλείου

Συνεχίστε στον πεζόδρομο της οδού Χάνδακος με τα καφέ και τα μπαράκια για να καταλήξετε στον παραλιακό δρόμο του Ηρακλείου, όπου στα δεξιά σας βρίσκεται το Ιστορικό Μουσείο Ηρακλείου ( www.historical-museum.gr ), με έργα του λαϊκού πολιτισμού της Κρήτης, κάποια έργα του μεγάλου ζωγράφου Εl Greco, που γεννήθηκε και σπούδασε ζωγραφική στο Ηράκλειο καθώς και αγιογραφίες της περίφημης Αγιογραφικής Κρητικής Σχολής. Ένα πρότυπο κρητικό σπίτι και δύο αίθουσες με ενθυμήματα του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη στεγάζονται επίσης στο ίδιο Μουσείο.

Η πλατεία Ελευθερίας, είναι η κεντρική πλατεία της πόλης, όπου βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το ξενοδοχείο Αστόρια, η Νομαρχία Ηρακλείου και η Πύλη Αγίου Γεωργίου. Ο ελεύθερος χώρος στον οποίο σήμερα έχει διαμορφωθεί η πλατεία Ελευθερίας, επί Ενετοκρατίας χρησίμευε για την άσκηση του μισθοφορικού στρατού των Βενετών, ενώ σήμερα σφύζει από ζωή όλες τις ώρες της μέρας και της νύχτας. Στο κέντρο της πλατείας δεσπόζει το άγαλμα του Αγνώστου Στρατιώτη. Από την πλατεία Ελευθερίας ξεκινά και ο πεζόδρομος της Δαιδάλου, με γραφεία, εμπορικά και τουριστικά καταστήματα.

Στο βορειοανατολικό άκρο της πλατείας Ελευθερίας βρίσκεται το μεγάλο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κρήτης ( http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3327 ), με αμύθητους θησαυρούς των Μινωικών, των αρχαίων, των κλασικών, των Ελληνιστικών και των Ρωμαϊκών χρόνων της Κρήτης.

Στο κέντρο της πόλη βρίσκεται και ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Μηνά, ο προστάτης Άγιος του Ηρακλείου που διέσωσε τους Χριστιανούς από την σφαγή, όταν οι Τούρκοι, νωρίς τον 19ο αιώνα επιχείρησαν να τους εξολοθρεύσουν. Ο ναός χτιζόταν τριάντα περίπου χρόνια και εγκαινιάστηκε το 1896 με μεγαλόπρεπες τελετές και λαμπρό εορτασμό. Δίπλα του βρίσκεται η μικρή εκκλησία του Αγίου Μηνά, παλαιότερη και καταστόλιστη με έξοχες αγιογραφίες στους τοίχους και εικόνες μεγάλων Αγιογράφων.

Φωτογραφία: Δήμος Ηρακλείου

Αρκετά κοντά βρίσκεται και η πλατεία Κορνάρου, που πήρε το όνομα της από τον μεγάλο κρητικό καλλιτέχνη Βιτσέντζο Κορνάρο. Σήμερα την πλατεία κοσμούν ένα σιντριβάνι και ένα γλυπτό: ο έφιππος Ερωτόκριτος που αποχαιρετά την αγαπημένη του Αρετούσα.

Τέλος, αξίζει να επισκεφτείτε το ενυδρείο Cretaquarium, στη περιοχή των Γουρνών, 15 χλμ. ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, που αποτελεί μια μοναδική εμπειρία εξερεύνησης του Μεσογειακού θαλάσσιου κόσμου ( www.thalassocosmos.gr ).

Τα τείχη

Το Ηράκλειο περιστοιχίζεται από πελώρια ενετικά τείχη, που το προστάτευαν από τους εχθρούς και ανέδειξαν την πρωτεύουσα στην πιο καλά οχυρωμένη πολιτεία της Μεσογείου. 25 χρόνια άντεξε με τα τείχη του την πολιορκία των Τούρκων, που πήραν τελικά την πόλη ύστερα από προδοσία Βενετσιάνου μηχανικού, που τους έβαλε νύχτα, από μυστική είσοδο, μέσα στο Ηράκλειο.

Φωτογραφία: Δήμος Ηρακλείου

Στο νότιο τείχος ορθώνεται ο προμαχώνας Μαρτινέγκο, όπου έχει ταφεί ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας του Ζορμπά και ποιητής της Οδύσσειας Νίκος Καζαντζάκης, ενώ νοτιότερα βρίσκεται η παλιά Πύλη -είσοδος της πόλης προς τη Δυτική Κρήτη, η γνωστή Χανιώπορτα.

Κνωσός

Πέντε (5) χιλιόμετρα νοτιο-ανατολικά από το Ηράκλειο, βρίσκεται το Μινωικό Παλάτι της Κνωσού ( www.heraklion.gr/city/knossos/knosos.html ). Ο πρώτος οικισμός στην Κνωσό χρονολογείται γύρω στο 7.000π.Χ., στη Νεολιθική Εποχή. Η οικονομική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη του οικισμού οδήγησε κατά τα τέλη της δεύτερης χιλιετίας π.Χ. στην ανέγερση του μεγαλοπρεπούς ανακτόρου της Κνωσού, η οποία αποτέλεσε έδρα του μυθικού βασιλιά Μίνωα και το κυριότερο κέντρο εξουσίας στην Κρήτη.

Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1878 από τον Ηρακλειώτη Μίνωα Καλοκαιρινό. Ακολούθησαν οι ανασκαφές που διεξήγαγε ο Άγγλος Sir Άρθουρ Έβανς (1900-1913 και 1922-1930) και που αποκάλυψαν ολόκληρο το ανάκτορο.

Φωτογραφία: Δήμος Ηρακλείου

Το ανάκτορο της Κνωσού αποτελεί το μνημειακό σύμβολο του μινωικού πολιτισμού σε ό,τι αφορά την κατασκευή, τη χρήση πολυτελών υλικών, αρχιτεκτονικού σχεδίου, προηγμένων τεχνικών δόμησης και το εντυπωσιακό μέγεθος του.

Περισσότερες πληροφορίες για το Ηράκλειο, θα βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα της πόλης: www.heraklion.gr .

Πόπη Αθανασοπούλου

[email protected]